Çarşamba akşamı ne oldu? Türk ekonomisinde ne değişti ki perşembe sabahı (dışarıda doların değer kazanmasına rağmen) içeride piyasalar rahatladı. Dolar fiyatı aşağıya indi.
- Sadece olması gereken oldu. Sayın Cumhurbaşkanı, Sayın Babacan ve Sayın Başçı ile konuştu. Bilgi aldı. Bilgi almakla yetindi. Toplantıdan sonra Merkez Bankası ve faiz oranlarıyla ilgili herhangi bir açıklama yapmaya gerek görmedi.
- Çarşamba akşamı Merkez Bankası’nın internet sitesine de konularak kamuoyunun bilgisine sunulan Merkez Bankası sunumunda, bugüne kadar bilinmeyen bilgiler var da, politika değişiklikleri işareti var da, piyasalar bu nedenle mi rahatladı?
- Sunumda ne bilinmedik bir şey var ne de politika değişikliği işareti var.
- O halde piyasalar neden rahatladı? Dolar fiyatı neden ucuzladı?
- Çünkü piyasalar ve ekonomideki oyuncular, Sayın Cumhurbaşkanı’nın ekonomideki gelişmeler hakkında bilgilendirilmesi sonucu, bundan sonra ekonomiyle ilgili sert çıkışlarını erteleyeceğine inanmaya başladı.
Bilgilendirme önemli
- Bu sunumda Sayın Cumhurbaşkanı’na, “Doların kıymet kazanması sonucu, bize benzer diğer ülkelerin de para birimlerinin eridiği, ama onların para birimleri yüzde 6 dolayında erirken, bizim Türk Lirası’nın yüzde 12 değer kaybetmesinin” nedeni mutlaka anlatılmıştır.
- Bizde dolar fiyatında yüzde 12 dolayındaki artışın yarısının dışarıdan, yarısının içeriden kaynaklanan artış olduğu mutlaka anlatılmıştır.
- İçerideki gereksiz tartışmaların neden olduğu güven kaybının, dolar fiyatının başka ülkeler ortalamasının 2 katı değer kaybına yol açtığı mutlaka anlatılmıştır.
İyi de... Sorun bitti... Her şey düzelme yoluna girdi mi?
Sayın Cumhurbaşkanı ile yapılan toplantı sonucu piyasalarda görülen olumlu gelişmenin devam etmesi esastır.
Bu gelişme devam ederse,
(1) Dolar fiyatına içerideki olumsuz gelişmelerin bindirdiği yük giderek erir.
(2) Türk Lirası sadece dolar değerindeki değişimle içerideki enflasyonun etkisinde gerçek değerine oturur.
Risk primi unsuru
Sayın Cumhurbaşkanı ile yapılan toplantının sabahında dolar endeksi 100 seviyesini aşarken, euro’nun çapraz kuru 1.0’e yaklaşırken, bizde dolar fiyatı 2.60 TL’nin altına indi. Döviz sepeti 2.76 TL’den 2.67 TL’ye geriledi.
Dolar fiyatındaki artışın yarısı dışarıdan yarısı içeriden de... Acaba Sayın Cumhurbaşkanı ile yapılan toplantının ertesi günü dışarının durumu nedir?
Dolar değer kazanmaya devam ediyor. Yılbaşında 81.40 olan dolar endeksi 100.0’ü aştı. Dolar değeri artışı bizim kontrolümüz dışında dolar fiyatını artıracak.
Türkiye’nin risk sigortası primi (CDS) ocak ayında 183 iken, 10 Mart’ta 228 olmuştu. Sayın Cumhurbaşkanı’nın toplantısından önce 218 idi. Toplantı ertesi 215’e geriledi. Risk primi göreceli artıyor. İçeride gerginlikteki yumuşama risk primini azaltır. Bu da dolar fiyatındaki yükleri hafifletir.
Dışarıda olan biteni yönlendirme gücümüz yok. İçeriye bakalım. İçeride yanlış yaparak dolar fiyatının üzerine gereksiz yükler bindirmeyelim.
