Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

İhracatta gerileme devamlı hale gelirse, gerilemeden artışa geçmek zorlaşır. Gerileme kalıcı olur.
Ocak ayından bu yana ihracat her ay geriliyor. Ocakta yüzde 9.8, şubatta 13.0, martta yüzde 13.4, nisanda yüzde 9.9, mayısta yüzde 19.0, haziranda yüzde 6.4 oranında geriledi. Altı aylık gerileme yüzde 8.1 oranında.
İthalat da geriliyor ama gene de her ay 6 milyar dolara yakın dış ticaret açığı var. Yılı 60-65 milyar dolar açıkla kapatmamız tehlikesi ortada.
İhracattaki gerilemeyi “döviz paritesindeki” değişime bağlayarak umursamazsak, büyük hata yaparız.
- İhracattaki gerilemenin arkasında, küresel pazarlarda bizim ürettiğimiz malların talebinin giderek azalması var.
Bizim ihraç ettiğimiz malları başka ülkelerin daha kaliteli ve daha ucuza üretmeleri var. Talebi olan yüksek teknolojiye, yenilikçiliğe dayalı malları üretemememiz var.

Üretim geriliyor
- İthalattaki gerilemenin nedeni, daha önce ithal edilen ürünleri içeride üretmeye başlamamız değil. Üretimin yavaşlaması. (İzmir’in 50 büyük sanayi kuruluşunda, 100 dolarlık üretim için 56.8 dolarlık girdi ithal edildiği açıklandı.)
Ocak-mayıs döneminde toplam ithalatta 10.4 milyar dolar gerileme var. Bunun 10.2 milyar dolarlık kısmı ara malı ve hammadde ithalatındaki gerileme..
Sonuç: İç talep daraldı. İhracat talebi azaldı. Talep azalması nedeniyle üretim artmıyor. Üretim geriliyor. Üretimdeki gerileme, fakirliktir. İşsizliktir.
Bunları bilelim de 2015 yılının ilk yarısına ait ihracat rakamlarını “daha ciddi gözle”, daha da önem vererek değerlendirelim.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından açıklanan 2015 yılı ocak-haziran dönemi ihracat rakamlarına göre,
- Tarım ürünleri ihracatında yüzde 7.2, sanayi ürünleri ihracatında yüzde 12.9 azalma var.

Sanayi mal satamıyor
- Bizim toplam ihracatımızda sanayi ürünlerinin ağırlığı yüzde 75 oranında.
- İlk 6 ayda toplam ihracatta yüzde 14 payı olan otomotiv sanayinin ihracatı yüzde 10.3 oranında azaldı.
- Toplam ihracatta yüzde 11.2 payı olan hazır giyim ve konfeksiyon sanayinin ihracat geliri yüzde 13.3 oranında azaldı.
- Toplam ihracatta yüzde 6.9 payı olan elektrikli aletler, elektronik sanayi ürünlerinin ihracatı yüzde 15.3 oranında azaldı. Geçen yıl ihracat rakamlarını İran’a yapılan dolaylı ödemeler için yapılan altın sevkiyatı şişiriyordu. Daha sonra altının yerini mücevherat almıştı. Merak edilen, bu yıl mücevherat ihracatının toplam ihracatı ne kadar etkilediğiydi.
İlk 6 ayda toplam ihracatta mücevherat ihracatının payı yüzde 1.9 oranında. 73.2 milyar dolar toplam ihracatın 1.4 milyar dolarlık bölümü mücevherat ihracatı geliri. İran’a (doğrudan) yapılan mücevherat ihracatı ise 6 ayda 481 milyon dolar.