Her işte bir hayır vardır derler... Sinop’ta nükleer santral yapacak ortaklıkta durum karıştı. Ortaklardan biri güç durumda. Sinop’ta santral yapacak halleri yok gibi...
(Hayır şurada: Sinop bir yarımada. Şehir denizle iç içe. Şehrin burnunun dibine su soğutmalı nükleer santral kurduruluyor. Deniz suyunu alacak, ısıtıp, denize verecek. Sinop sahilleri ve bütünüyle şehir ölecek... Bir ısrar, bir ısrar... İlla da Sinop’ta nükleer santral yapılacak.)
Sinop’ta yap-işlet modeli ile 22 milyar dolar yatırım yaparak nükleer santral işini üstlenen “Atmea” grubu, Fransız Areva ve Japon Mitsubishi ortaklığı ile kurulmuş bir müteahhitlik firması.
İmzalanan anlaşmaya göre 2017 yılında inşaat başlayacak, 2024’te üretime geçecek. Yılda 34 milyon kWh (kilovat saat) elektrik üretecek. Akkuyu’nun ise 2019 yılında üretime başlayacağı, yılda 35 milyar kWh elektrik üreteceği söyleniyor.
Üretim artıyor
(Ara bilgi. Şimdilerde yıllık elektrik üretimi 240 milyar kWh. Ayrıca, yerli ve yabancılar, EPDK tarafından lisansa bağlanan ve yatırım aşamasındaki 50.705 MW elektrik üretim santral projesi ile ilave 250 milyar kWh elektrik üretecek projeyi gerçekleştirmeye çalışıyorlar. Buna ek olarak, başvurusu uygun bulunan ve lisans almaları beklenen 14.920 MW projenin de 50 milyar kWh daha bir ilave üretim yapması söz konusu.)
Atmea ortaklığının Sinop‘ta yapmaya soyunduğu yeni jenerasyon basınçlı su reaktörü, daha önce Fransa için projelendirilmiş, proje iptal edilmiş. Sinop yatırımı gerçekleşirse dünyada ilk defa Sinop’ta denenecektir.
(Ara bilgi: Rosatom’un Akkuyu’da gerçekleştireceği model santralin de bugüne kadar elektrik üretimine geçmiş örneği yok. Rusya’da bir benzerinin inşaatı devam etmekte.)
Gelelim Sinop’ta 22 milyar dolar yatırım yapmaya soyunan Atmea grubunun durumuna. Grubun Fransız ortağı Areva 2007 yılından bu yana yeni projeye başlayamadı. Finlandiya’daki projesinin 7 yıl gecikmeyle 2016’da tamamlanması bekleniyor.
Rivayet muhtelif
Mart 2015 tarihinde Reuters’de ve Bloomberg’de yayınlanan habere göre, 2014 yılını 4.8 milyar euro zararla kapattı: Varlığı 450 milyon euroya düştü. Bu nedenle 2.0-2.5 milyar euro sermaye takviyesine ihtiyaç var. Diğer ortak Mitsubishi güçlü ama projenin esası Areva’nın “III. Jenerasyon Basınçlı Su Reaktörü”. Areva’nın bu reaktörü üretme gücü kalmadı.
Bunları okuyacak olanlar “Sen saf ve bakir bir Anadolu çocuğusun... Ne diye bu işlere burnunu sokuyorsun... Ne biliyorsun da yazıyorsun?” diyerek sual eyleyecekler.
Ben bu ülkenin bir vatandaşıyım. Bu ülkede yaşıyorum. Çocuğum, torunum bu ülkede yaşayacak. Olan biten hakkında bana (ve cümle Türk vatandaşlarına) bilgi verilmiyor. Ben de ilgilileri arayarak, kaynaklara ulaşarak bilgi topluyorum. Yazdıklarımın eksiğini yanlışını bu işin uzmanları düzeltirlerse ben de okuyucularıma aktarırım.
Bu yazıdaki bilgileri derlememe yardımcı olan TMMOB Makine Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı Sayın Oğuz Türkyılmaz’a, Küresel Eylem Grubu’ndan Sayın Alphan Vardarlı’ya ve Sayın Arif Kunar’a teşekkür ederim.
