CHP seçim gündemini değiştirdi. Anadolu anlatımıyla, “Ezberi bozdu!” AKP gündemin başına başkanlık, süreç ve paralel yapı konularını oturtmuştu. Seçim konuşmaları başkanlık ağırlıklı gidiyordu. Biraz da “Süreç”ten ve “Paralel Yapı”dan söz ediliyordu. Derken, CHP gündemin başına ekonomiyi oturttu.
Şimdilerde mecburen, mecburiyetten AKP ve diğer partiler de ekonomiye öncelik veriyor.
CHP’nin seçim gündemi, başta AKP olmak üzere diğer partileri gündemlerini yeni baştan belirleme zorunda bıraktı. Daha da önemlisi, seçmenlerin de oy tercihlerinde ekonominin öne çıkmasına yol açtı.
Gerçekçi olalım. CHP seçim programını açıklamadan seçmen tercihlerinde “maddi olmayan” etkenler (manevi değerler) ağırlık taşıyordu.
Beklentiler farklı
Nedir bu maddi olmayan etkenler? Din, mezhep, tarikat etkisidir. Laikliktir. Aidiyet duygusudur. Kişilere sempatidir. Bunların karmasıdır, bütünüdür. Manevi değerler gene önemini koruyor ama daha önceleri sadece manevi değerlerle oylarını belirleyecek olan seçmenler, şimdilerde ekonomik etkenlerin önemini görmeye, konuşmaya, tartışmaya başladı.
AKP’nin başarılı sosyal yardım programları, yaygınlaşan sosyal güvenlik sistemi ve de sağlık hizmetlerinde getirilen kolaylıklardan yararlananlar, mevcut düzene alışanlar, devletin daha fazlasını yapabileceğine ilişkin vaatlerle sarsıldı.
Türkiye’de çok sayıda emekli var. İşçilerin çoğu asgari ücretle çalışıyor. Sayıları hızla artan üniversitelerdeki gençlerin yurt ve burs sorunları var. Efendimiz dediğimiz köylü sınıfı, gübreyi, mazotu pahalı kullanıyor, ürünü para etmiyor. Esnaf ekonomideki sarsıntıdan en fazla etkilenen kesim.
Ekonomi konuşuluyor
Şöyle veya böyle, CHP’nin seçim vaatleri bu “sessiz çoğunluğu” uyandıramasa da düşünmeye yöneltti... ”Sahiden... Bizim durumumuz hiç de iyi değil... Acaba daha iyi olamaz mı?” havası yayılıyor. Ekonomi konuşuluyor.
Bundan iyisi can sağlığı denilebilir de... Gündeme gelemeyen 3 önemli konu var:
(1) Çağdaş eğitime, bilime nasıl önem vereceğiz?
(2) Hukuk sistemini nasıl düzelteceğiz?
(3) Eğitim ve hukuk sistemiyle ilgili düzenlemelerin rüzgârında üretim yapımızı nasıl yenileyeceğiz? Servet transferlerindeki düzenlemelerle sosyal politikalarda, gelir dağılımında kısa sürede düzeltmeler yapılabilir. Düzeltmenin kalıcılığı üretime dayalı kaynak artışıyla mümkün olabilir.
Ne yapalım ki her şey kısa sürede düzeltilemiyor. Tekrarda yarar var: CHP‘nin seçim programı, seçim gündemini değiştirdi. Bu gündem değişikliği seçmenlerin oy kullanırken ekonomik konulardaki beklentilerinin etkili olmasına yol açacak.
Artık sadece “Başkanlık” ve “Süreç” ve Paralel Yapı” tartışılmıyor. Onlardan daha önemli olan halkın ekonomik sorunları ve ekonomik ve sosyal beklentileri öne çıktı.
