Güngör Uras

Güngör Uras

guras@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Torun için çocuk kitabı arayıp duruyoruz. Çocuk kitaplarının çoğu yabancı kitapların tercümesi. Kahramanlar yabancı, konular yabancı. İmkân ölçüsünde yerli yazarların, çizerlerin kitaplarını satın alıyoruz.
Bir dostumuz, “İade etmek şartıyla” diyerek bize bir kutu çocuk kitabı verdi. Karton kutunun üzerinde “Bir Milyon Çocuk Kitabı” yazısı, içinde de 11 çocuk kitabı var...
Masal kitaplarını Selçuk Demirel, Haslet Soyöz, Tan Oral gibi günümüzün usta çizerleri karşılıksız resimlemişler.

İhtiyaç 1 yaşında başlıyor
Bizim zamanımızda çocuklara “okuma yazmaya başladıklarından sonra” çocuk kitabı satın alınırdı. Şimdilerde çocuklara bir yaşından itibaren çocuk kitabı satın alınıyor. Büyükler, çocuklara resimli çocuk kitaplarını okuyor. Böylece çocukta hem kitap sevgisi oluşuyor hem de çocuğun ilgi ve bilgi yelpazesi genişliyor.
Bir Milyon Çocuk Kitabı kutusundaki kitapları toruna okudukça gördük ki beğeniyor. Tekrar tekrar okutuyor. Sayfalarını çevirerek elinden düşürmüyor. Dostumuzdan aldıklarımızı iade edelim, yayıncısından kendimiz için satın alalım diyerek yayıncı “Boyut Kitapları”nı aradık.
“Bir Milyon Çocuk Kitabı” serisini artık basamıyoruz. Yazarların çoğunun başta Yapı Kredi Yayınevi olmak üzere değişik yayınevleriyle telif bağlantıları var. Bu nedenle bu kitabın defteri kapandı dediler.
Geçen hafta Boyut Yayıncılık’ı ziyaret ettim. Kitabevinin kurucusu Bülent Özükan ile tanıştım. Öğrendim ki bugün koskoca bir yayın grubu haline gelmiş olan Boyut Yayıncılık’ın kuruluşunun gerisinde “Bir Milyon Çocuk Kitabı” projesi var.

Çocuk kitabından yayınevine
Bülent Özükan, Mülkiye’yi bitirdikten sonra gazeteciliğe ilgi duymuş. Ankara Belediyesi Dünya Çocuk Yılı için sosyal sorumluluk projesi olarak her eve ulaşacak bir hizmet arayışında imiş. Özükan, “Bir milyon çocuk kitabı” bastırarak her çocuğa bedava dağıtalım. Böylece her eve girmiş oluruz” demiş. Ama belediyenin parası yok. Okullarda gazete kâğıdı toplama kampanyası başlatılmış. Her öğrenci evindeki gazeteleri getirmiş. Okullarda toplanan gazete kâğıtları belediyenin kamyonlarıyla SEKA’ya taşınmış. SEKA hurda kâğıtların karşılığı baskılık kâğıt vermiş. Genel-İş Sendikası ile, toplu sözleşme yaparken, sendikanın matbaasında çocuk kitaplarını ücret alınmadan bastırma şartını getirmiş. Yazarlar telif ücreti talep etmeden hikâyelerini kullandırmış. Böylece belediyenin cebinden bir kuruş çıkmadan 1 milyon çocuk kitabı bastırılmış. Ankara’da çocuklara, okullara, okul kütüphanelerine bedava dağıtılmış.
1979 yılını Dünya Çocuk Kitabı ilan eden UNESCO, projeyi ödüllendirmiş. Ertesi yıl 13 Eylül 1980 darbesiyle gelen yönetim, kitapları yasaklatıp Özükan hakkında soruşturma başlatmış.
Bülent Özükan yaptığı işi sevince, yayıncılığa soyunmuş. Boyut Yayıncılık’ı oluşturmuş. Boyut Yayıncılık 1985 yılında kurulmuş. Şimdilerde üç bin farklı başlıkta esere sahip. Özükan, Ankara Belediyesi için düzenlediği bir milyon çocuk kitabı projesinde yer alan kitapları 1999 yılında Boyut yayını olarak tekrar bastırtmış. Tükenen kitapları bulmak imkânsız. Yeni baskısı da yapılamıyor.
Ama Boyut, yüzlerce daha başka çocuk kitabıyla tüm Türkiye’de ciddi bir yayıncılık işine girmiş.