Bu grup, - en büyüklerden biri hariç - en fazla d"viz tutan 7 büyük bankadan oluşuyor.D"viz kurlarında ani yükselmelerde saptadıkları havuz kadar satış yaparak, d"vizin ateşini düşürüyorlar. Ekonomik programın sağlıklı yürümesinde ellerini taşın altına koymuşlardır.Bir süredir bu uygulama sürüyordu.Ancak son iki günde Merkez Bankası ile hatlarda kopma nedeniyle, havuz vanaları - birkaç küçük hareket dışında - kapalı tutulmuştu.Dün Merkez Bankası Başkanı' na "dolar kanatlanırken seyirci kaldığı için rahatsızlıklarını" dile getirdiler. Dün, havuz bankaları temsilcileri Merkez Bankası Başkanı' yla g"rüştüler... Rahatlamak 1-) Merkez Bankası Başkanı, - "zetle - "bütün d"viz alım - satım işlemlerinin yakından izlendiğini... Hadiselere seyirci kalınmadığını... Bankaların kendi ekranlarında g"remediklerini, Merkez Bankası ekranlarının g"sterdiğini... Kuşku duyulmaması gerektiğini" s"yledi.Bunlar güzel s"ylemler, ama doların 6 saatte 100 bin TL değer artışı yapmasını ve Türkiye'nin b"ylece 6 saatte yüzde 5 yoksullaşmasını engelleyebilmiş değil.Çünkü... "g"rmek" ve "izlemek" yeterli değil, "eylem" de gerekiyor.Gene de bu güvence büsbütün boş değil.Gecikmeli bile olsa bir müdahale yapılacağını bilmek, paniği "nler. 2-) Merkez Bankası, IMF ile yapılan anlaşmanın katı kuralları arasına sıkışmış durumda. Net D"viz Rezervi (NUR) kadar d"viz satışı yapabiliyor.Bunu da, "nceden ilan edilen tarihlerde ve miktarlarda d"viz satış ihaleleriyle gerçekleştiriyor.Ancak... İki ihale arasında kalan sürede d"vizin ateşi yükseldiği zaman, - simgesel ekran ve telefon satış müdahalelerinin dışında - seyirci kalmaya adeta eli mahkum.Sanıyoruz, bundan b"yle d"viz satış ihale tarihleri ve miktarları çok "nceden bir takvim halinde açıklanmayacak... D"viz kurlarında ani ve yüksek sıçramalar olduğunda, gene IMF ile anlaşma sınırlarında kalarak günlük satış ihaleleri düzenleyecek, piyasaya girecek.Bu daha akıllıca... Ama... "Merkez Bankası'ndan aldıkları 3 izlenimle - nispeten - rahatladılar" denebilir. 1 milyar dolar operasyonu Bu satışlarda faiz, neredeyse ayda net yüzde 1. B"yle bir faizin diğer bankalarda bulunması mümkün değil.O nedenle... Büyük ilgi g"rmesi ve 1 milyar dolar dolaylarında satış yapılması beklenmekte.B"ylece... Hem Hazine borçlarını uzun vadeye yaymakta bir adım daha atılmış, hem de TL sıkıntısı bir "lçüde giderilmiş olabilecek.Bütün bu etkilerle, dün dolar düşüşe geçmişti.Keşke... Ankara her zaman refleks verse, duyarlı olsa.Ayrıca... Dün yabancı bankaların da sessiz kaldıklarını, küçük miktarda alımlarla "d"vizi yukarı çekmeyi sürdürmediklerini" belirtmeliyim.Tepki aldıklarını sezmiş olabilirler. 3-) Pazartesi, Salı ve Çarşamba günü, d"vize endeksli hazine bonoları halka açık olarak satışa çıkarılacak. Bolluk içinde yokluk 16 milyar da Merkez Bankası' nda teminat mektubu karşılığı d"viz... Toplam 55 milyar dolar. B"ylesine bir potansiyele sahip olan Türkiye, 30 milyon dolarlık d"viz alımıyla sarsılmaz.Yeter ki... Siyaset güvenilir olsun... Ekonomide koordinasyon sağlansın... Bürokrasi, reflekslerinde gecikmesin... Türkiye' nin kendine "zgü koşulları IMF' ye anlatılsın.Daha "nceki yanlışlıklar ve hatalarla dolu bozuk sicil yüzünden bürokratlarımız, kendilerini IMF karşısında "sabıkalı" hissetmesin... "Suçluluk kompleksi" ile teslimiyetçi olmasın..........NOT: 1999 depremlerinde yaşamını yitirenlere Allah'tan rahmet, ailelerine baş sağlığı, yaralı yurttaşlarımıza da tekrar acil şifalar diliyorum. Bugün birlikte olacağız. gcivaoglu@milliyet.com.tr Türkiye bankalarında 39 milyar dolar karşılığı d"viz var.