Laiklik tartışmaları “havanda su dövmek” söylemini hatırlatıyor.
Çünkü...
Siyaset fizibilitesi (yapılabilirliği) yok hükmünde!..
Dahası, “Anayasa’daki laikliğin yanı sıra, Anayasa’nın ilk dört maddesindeki diğer bazı tanımların da yenileneceği iddialar da fizibilite hesabından yoksun.”
Şöyle ki...
Teklif edilemez
Laikliğin de yer aldığı Anayasa’nın ilk dört maddesi “değiştirilmesi teklif edilemez” kırmızı çizilmiş parantezin içine alınmıştır.
Teklif edilse bile daha Anayasa ve Adalet Komisyonu -aşamasında- gündeme alınamaz.
Tabii...
Meclis Genel Kurulu’na da böyle bir teklif sunulamaz.
Başkanlık Divanı tarafından kabul edilemez.
Olacak şey değil ama varsayın ki yasalaştı “Anayasa Mahkemesi tarafından -kesin- iptal edilir.”
Sonuç...
Bu 1982 Anayasası yürürlükte kaldığı sürece “laikliği de kapsayan ilk dört maddesinin değiştirilmesi -tanımlarının yenilenmesi- mümkün değildir.”
Yeni Anayasa
Yeni bir Anayasa’da ilk dört madde değiştirilir ya da bazı tanımlar -laiklik gibi- yeniden yapılabilir mi?
Tartışmalı...
Gene varsayalım ki...
‘ Bu Meclis’in AK Parti ve Cumhur İttifakı’ndaki ortağı MHP “yeni Anayasa girişiminde” bulundu...
Daha önce dile getirildiği gibi kısa, kompakt, Cumhurbaşkanlığı sistemiyle uyumlu bir Anayasa taslağı ortaya çıktı.
Ve o taslağın ilk dört maddesinde “laiklik dahil, farklı tanımlar” yapıldı. ‘
Peki...
Bu anayasa taslağı TBMM’de nasıl kabul edilecek ve yürürlüğe girecek?
AK Parti ve MHP’nin bunun için gerekli olan 400 milletvekili yok ki.
........
İkinci seçenek, “Meclis’te 360 oy çoğunluğuyla bu yeni Anayasa’yı referanduma götürmektir.”
Ama...
O yolda kapalı.
AK Parti ve MHP’nin toplam milletvekili sayısı 360’a da ulaşamıyor.
Sonuç...
Bu Meclis aritmetiği değişmedikçe AK Parti ve MHP’nin yeni bir Anayasa yapıp yürürlüğe sokması mümkün değil.
Tabii...
“Değişmesi teklif dahi edilemez ilk dört madde” de aynen kalır.
Meclis aritmetiği
Ama...
“Meclis aritmetiğinde AK Parti ve MHP’nin toplam oy sayısını hiç değilse 360’a tamamlayacak bir değişiklik” imkân dışı mı?
Cevap:
“Burası Türkiye!..”
..........
Varsayımları sürdürelim.
360 bulunur ve yeni Anayasa referanduma sunulursa...
“Yüzde 50+1” sağlanır mı?
Cumhurbaşkanı seçimi için Cumhur İttifakı’nın “yüzde 50+1” şansı neyse, bu sorunun cevabı da odur.
..........
Öte yandan...
“Laiklik ve Anayasa’nın ilk dört maddesi tartışmaları” neden?
Seçim arifesinde Diyanet İşleri Başkanı’nın daha çok “görünür” olması sebepsiz değilse “laiklik” ve “Anayasa’nın ilk dört maddesi” tartışmalarının da bir nedene dayalı olması gerekir.
Her ikisi de bir “stratejinin hamleleri” gibi görünüyor.
Bu iki konu, muhalefet tarafından ne kadar alevlendirilirse, strateji de hedefine doğru o kadar mesafe alır.
Tartışmalar “ekonomi, mülteci Suriyeliler ve Afganlar” gibi seçmenin odaklandığı ve tavır koyduğu alanlardan, “iktidarın daha güçlü olduğu inanç hassasiyeti alanına” kaymış olur.
Dijital diktatörlük
Rusya 17 Eylül’de başlayacak yasama seçimleri öncesinde “dijital diktayı” dayatmakta. (Dijital dikta deyimi Le Monde’a ait.)
......
Putin’in “Birleşik Rusya’sının” seçim zaferi ve “uysal” bir “Duma” (Yasama Meclis’i) hedefi sarsıntıda.
Artan gıda fiyatları, yolsuzluklar, eşitsizlik, pandemi, yaygın yangınların üzerine emeklilik yaşının yükseltilmesi tüy dikti.
Muhalefet ise bu alanlarda müthiş agresif ve interneti çok etkili kullanıyor.
Ve...
“Rus Sansür Kurumu Roskomnadzor” karşı hamlelere girişti.
Önce...
6.5 milyon abonesi olan muhalefet kanalını kaldırması için Youtube’a çağrıda bulundu.
AppStore’dan dijital muhalefet aktivistlerinin “yayın uygulamalarında güncellemeyi durdurmasını” istedi.
Aynı çağrıyı GooglePlay’e de yaptı.
“Büyük maddi ceza tehditlerini savurdu.”
Facebook, Instagram, Twitter, Youtube ve TikTok’a Rus Sansür Kurumu Roskomnadzor’un “muhalefet yayınlarına yasak dayatması” gene de sonuç vermedi.
Sadece Çin’e ait TikTok “hükümet karşıtı içerikleri kaldırdı. Rus hükümet yetkililerinden övgüler aldı.”
Roskomnadzor: Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Site İletişim Denetleme Kurumu.
Dijital dikta yolları
Ayrıca...
Daha etkili “dijital dikta” yolları da uygulamada.
Rusya’da “internet erişebilirliğini” izleyen GlobalCheck’ten Vladislav Zdolnikov “devletin muhalefet uygulamalarını, yüksek teknoloji kullanarak bozduğunu” söyledi.
Zdolnikov’un açıklamasına göre, devlet “internet akışlarının ayrıntılı analizlerini yapmaya ve sakıncalı içeriğin engellenmesine” olanak tanıyan “Derin Paket Denetim Teknolojisi’ni” kullanıyor.
Duma seçimleri 17 Eylül’de başlayarak üç gün sürecek.
Devletin, bu muhalefetin yayınlarını bozucu “Derin Paket Denetimi Teknolojisi’ni üç günlük oylama sırasında iki katına çıkaracağı” tahmin edilmekte.
Güvenlik duvarı
GlobalCheck’ten Vladislav Zdolnikov bir başka ilginç “Rusya devlet hamlesini” de açıklıyor.
Şöyle ki...
Anlatıyor:
Çin
internette “Büyük Güvenlik Duvarı” oluşturdu.
“Küresel Web’den ayrılabilen bir egemen internet” hamlesi bu.
“O devleri, itaat ettirmek mümkün olmayan Silikon Vadisi, dijital devlerini devre dışı bırakmayı” amaçlıyor.
Rusya da Çin’in yolundan gitti.
Temmuz ayındaki testlerden sonrası “kendi internetini, küresel Web’den ayırmayı” başardığını açıkladı.
Amaç...
Muhalefetin “akıllı oylama” kampanyasını engellemek, internette dolaşımını baltalamak.
Zdolnikov’a göre, “Üç seçim günü boyunca internette kesintiler olacak. Muhalefet uygulamalarına ancak yüzde 20 ya da yüzde 30 erişim sağlanabilecek.”