İsrail’de Netanyahu’nun “12 yıllık iktidarını bitirme operasyonunda” baş aktör Bennett Başbakan olmanın eşiğinde.
Bennett’in ilk oğlunun adı “Yoni...”
Netanyahu’nun Entebbe baskınında ölen tim komutanı kardeşinin de adı Yoni’ydi.
Netanyahu hükümetlerinde bakanlıklar yapmış olan Bennett’in, ilk oğluna “Yoni” adını koyma jesti aralarındaki sıcak yakınlığın göstergesiydi.
Ama... Eski çamlar bardak oldu.
“Siyaset işte böyle bir şey!..”
BEL ALTI VURMAK
İsrail medyasına göre, Netanyahu ve Bennett’in yollarının ayrılmasında ilk işaret de yine “aile içi ilişki” kaynaklı...
İsrail’de yayın yapan Kanal 12’ye göre, Netanyahu’nun eşi Sara, “istihbarat makamlarına el yazısıyla Bennett ve eşi Gilat için” uyarıda bulunmuş.
“Aile kaynaklı” bir ufunet daha.
İsrail haber sitesi Walla’ya göre, Netanyahu Bennett’i eşi nedeniyle hırpalamayı amaçlayan “karalama kampanyası” da yaptırmış.
Bir örnek...
“Gilat Bennett’in Yahudi dini inançlarını yansıtan -koşer mutfağı- olmayan bir restoranda pasta şefliği yaptığı” yolunda bir haber dolaşıma sokulmuş. Buna benzer başka haberlerle de “karalama kampanyası” sürdürülmüş.
Bunlar dünkü (3 Haziran) Washington Post gazetesinden.
38 DAKİKA KALA
Bu köşenin dünkü başlığını hatırlatayım:
“İsrail’de gece yarısı”
Tek ortak noktaları “Netanyahu’yu devirmek” olan 8 benzemez partiye “gece yarısına kadar mühlet verildiğini” yazmıştım.
Cumhurbaşkanı Rivlin’e saat 24.00’ten önce “yeni bir hükümet kurmak üzere anlaştıklarını, Meclis’te güvenoyu alabilecek çoğunluğu sağladıklarını” bildirmeleri gerekiyordu.
8 partiden en büyüğünün başkanı Lapid sürenin dolmasına 38 dakika kala, 23.22’de Cumhurbaşkanı Rivlin’i arayıp “Anlaştık, kuruyoruz” dedi.
Ve şöyle devam etti:
“Sayın Başkan, size söz veriyorum, bu hükümetin destekçisi olmayanlar da dahil tüm İsrail vatandaşlarına hizmet edeceğiz. Muhalefette olanlara saygı duyacağız. Ulusumuzun tüm parçalarını birleştirmek için elimizden gelen her şeyi yapacağız...”
Lapid ayrıca “bu koalisyonun başbakanının Naftali Bennett olacağını” da Cumhurbaşkanı’na söyledi.
Cumhurbaşkanı Rivlin ise Lapid’e “Sizi ve parti başkanlarını hükümet kurma anlaşmanızdan dolayı tebrik ediyorum. Knesset’in (Yasama Meclisi) hükümeti güvenoyu için mümkün olan en kısa zamanda toplamasını dilerim” cevabını verdi.
Washington Post’a göre, “başbakanlığın dönüşümlü olacağını, ilk iki yıl Naftali Bennett’in, sonraki iki yıl ise kendisinin hükümetin başında olacağını” söylemedi.
Çünkü... Yasama meclisinin güvenoyu vereceği ve cumhurbaşkanının onaylayacağı sadece bu ilk hükümet formatıdır.
KİLİT PARTİ ROLÜ
İlk iki yılın başbakanı olmanın eşiğindeki Bennett’in “hukuk fakültesini bitirdiğini, yazılım şirketi kurduğunu, bir süre Amerika’da iş yaptığını, hacker’lara karşı güvenlik yazılımları üreten şirketini 145 milyon dolara sattıktan sonra tekrar İsrail’e döndüğünü, Netanyahu hükümetlerinde bakanlık görevleri aldığını, son olarak kurduğu sağcı Lamina Partisi’yle mecliste yedi sandalye kazandığını, başındaki kipayla Netanyahu’ya göre daha sağda yer aldığını, genç kuşak (49 yaşında) bir politikacı olduğunu” yazmıştım.
Bennett iki yılda dört seçim geçiren İsrail’de “kilit parti” rolünü ustalıkla oynadı.
Netanyahu’ya göz kırpsa, onun hükümet ortağı olabilirdi...
Lapid’in 8 benzemezlerle oluşturmaya çalıştığı “Netanyahu karşıtı bloka” göz kırparsa, alternatif hükümet kurulabilecekti.
Yukarıda anlattığım gibi, “eski dostla” yollarını ayırmıştı...
Lapid’in oluşumuna “evet” dedi.
Ama şu şartla:
“Başbakanlık dönüşümlü olsun. İlk iki yılın başbakanı ben olayım...”
TV HABER SUNUCUSU
8 benzemezin en büyük partisi Yesh Atid’in Başkanı Lapid şartı kabul etti.
Yair Lapid 57 yaşında. Televizyon haber sunucusu ve ünlü bir gazeteciydi. Siyasete geçti.
Partisini kurmadan önce Netanyahu başbakanlığındaki bir koalisyonda Maliye Bakanlığı yapmıştı.
Partinin 17 milletvekiline sahip başkanı olarak Lapid’in -ilk iki yıl için bile olsa- başbakanlığı Bennett’e vermesinin nedeni, Washington Post’a göre şöyle:
“Lapid için, Netanyahu’nun görevden alınması, kurulacak hükümette ilk başbakanın kendisinin olmasından çok daha önemli...”
ASIL BÜYÜCÜ KİM?
Dünkü yazımda Netanyahu’nun lakabı “büyücü” diye yazmıştım. Fakat 8 benzemezden bir alternatif hükümet çıkarmak “şapkadan tavşan çıkarmak” gibi bir “sihirbazlık”...
Yoksa asıl “büyücü” Lapid mi?
.........
Her şey o kadar basit değil.
Yeni hükümetin güvenoylamasını yapacak olan meclis başkanı Yariv Levin. Netanyahu’nun başında olduğu Likud Partisi’nden.
Levin’i yeni koalisyon içindeki gerilimleri kullanması ve 8 benzemezden sonra anlaşmayı rayından çıkarması için Netanyahu’ya zaman kazandırmaya çalışacaktır. Güvenoyu sürecini uzatması ve son ana kadar ertelemesi mümkün.
Netanyahu “büyücülüğünü” göstermek için yeterince zamana sahip olacak.
“Sağcı” bilinen Bennett’i laik Lapid’le iş birliği yaptığı için “solcu” ilan etti bile.