Brezilya’da seçim sonuçları için kan aktı, devlet daireleri basıldı. Meksika ise bir uyuşturucu baronu olan Ovidio Guzman Lopez’in tutuklanması üzerine karıştı.
3 bin 500 güvenlik görevlisinin devreye girmesiyle ancak bastırılan çatışmalarda 10’u asker olmak üzere 30’a yakın kişi öldü.
Yüzlerce güvenlik görevlisi ve baronun adamları, siviller yaralandı.
Hâlâ…
Bu bir “kesin tutuklama” değil.
ABD’nin “istek yazısı” ile yapılan -ABD ajanlarının da katıldığı- bir operasyon.
Ancak…
Ovidio ABD’nin gerekli belgeleri sunamaması halinde 60 gün içinde serbest kalabilir. 2019’da da öyle olmuştu.
Tutuklanmasından sonra uyuşturucu baronunun binlerce adamı etrafa dehşet saçmıştı. Sonunda hükümet durumu sakinleştirmek için “kamu yararı” gibi devlet ciddiyetiyle alakası olmayan garip bir açıklama yapmış ve uyuşturucu baronu Ovidio Guzman Lopez’i serbest bırakmak zorunda kalmıştı.
FORBES LİSTESİNDE
Ömür boyu hapse mahkûm edilerek çok güvenli koşullarda tutulan uyuşturucu karteli Sinaloa’nın kurucusu Ovidio’nun babası “El Chapo” lakaplı Joaquin Guzman Loera’dır.
Uyuşturucudan öyle büyük paralar kazanmıştı ki 2009 yılı Forbes dergisinde “Dünyanın en zengin adamları”
listesinde yer almıştı.
Sonraki dört yıl daha Forbes’in her yıl yayımladığı “Dünyanın en zenginleri” listesinde yer aldı.
Ancak 2013 yılında “parasının kaynağı bilinmediği için” listeden çıkarıldı.
Ama o servetine servet katmaya devam etti. Silikon Vadisi yeni nesil küresel zenginleri ile bir uyuşturucu baronu Forbes listelerinde yarışıyor ama Meksika devleti parmağını kımıldatmıyor.
Bu nasıl bir devlet yapısıdır?
“Bütün kirli işlerin, çetelerin devlet içinden güçlü himayeler almadıkça, devlet adamlarından, güvenlik güçlerinden -gizli ortaklarla iş tutmadıkça- bırakın böylesine dünya zengini olmayı, yaşamalarının bile mümkün olmadığı” sözü işte Meksika örneğiyle de doğrulanıyor.
FARE
Baba baron “El Chapo’nun” bilinen 18 çocuğu var. Bunlardan sadece 4’ü uyuşturucu işlerini sürdürmek üzere aralarında sımsıkı bir bağ kurdular.
Ovidio Guzman Lopez o 4’lüden biri.
“Lakabı Fare…”
“Los Chapitos (Küçük Çocuklar)” olarak bilinen 4’lü, babalarının kurduğu “Sinaloa kartelinin” operasyonlarını üstlendi.
Amerika Birleşik Devletleri’ne en büyük “fentanil ve metamfetamin” trafiğini gerçekleştirdi.
“Insight Crime” onları “2022’nin suç şampiyonları” olarak tanımladı.
Ayrıca…
Kokain işi de yapıyorlardı.
Ovidio’nun yönettiği laboratuvar sayısı 11’di.
Harika bir villada lüks hayat yaşıyordu.
Hayrettir ki bu yılın başına kadar kimse “Çeşmenin suyu nereden?” diye sormuyordu.
Diğer kardeşleri de!..
Vergi memurları bile semtlerine uğramıyordu.
Medyanın hesap sormaması da düşündürücü.
Yorumlara göre, buna cesaret edenlerin biletleri kesiliyor.
Yani… Sadece parayla satın almak, devletin içine ahtapot kolları gibi uzanmak değil, korku ve dehşetle yıldırmak da kartelin oyun kuralı.
ABD HEDİYESİ
Peki…
Böylesine güçlü 4’lüden 1’i olan Ovidio nasıl tutuklanabildi?
Sorunun cevabı ABD Başkanı Biden.
Çünkü…
ABD’nin Uyuşturucuyla Mücadele İdaresi 2022’de ülkeye 50.6 milyon “fentanil” katkılı hap ve 4 buçuk tondan fazla “fentanil tozu” geçirildiğini rapor etmişti.
Gizli servisin parmağı Meksika’da Sinaloa karteli ve onun yönetimindekilerden Ovidio’yu gösteriyordu. Kartel “Çin’den getirttiği kimyasallarla Meksika’daki gizli laboratuvarlarda bu hapları üretiyordu.”
O yıl ABD’de aşırı doz fentanil kullanan 64 bin kişi ölmüştü.
Biden’ın “fentanil trafiğine karşı kesin önlem alınmasını istemek” için Meksika’ya gelmesi programlandı. Ovidio hedefti.
Çünkü…
ABD gizli servisine göre, Ovidio babasının Forbes listesine girdiği servet miktarını ikiye katlamıştı.
Hidalgo Qadratin portalına göre, ABD ajanları “Ovidio’nun kartelin özellikle babadan kalan servetin başat yöneticisi olduğu yolunda” rapor vermişlerdi. Operasyon için düğmeye basıldı.
Ancak…
İktidardaki AMLO’nun partisi, Sinaloa Valisi, Sinaloa Devlet Kamu Güvenliği Bakanı Cristobal Castaneda operasyondan habersizdiler.
İnkâr edilse de operasyonda ABD’li ajanlar yer almıştı.
DW MEXICO soruyor…
“Bu tutuklama Meksika’nın Biden’a hediyesi mi, yoksa Biden’ın Meksika’ya hediyesi mi?”
Her iki halde de “çok pahalıya mal olmuş” bir hediye…
İktidarın güçlü adamlarının da memnun oldukları söylenemez. Her hâlükârda uyuşturucu trafiğinin önü bu tek tutuklamayla kesilecek gibi görünmüyor.
Diğer üç kardeş devam edeceklerdir. Gizli orduları dağılmış değil, en güçlü kardeş Igor, kartelin başında.
…………..
Peki, neden Ovidio?
Yorumlara göre, “onu Amerika’ya götürüp konuşturmak, Meksika devleti içindeki uzantılarını, gizli iltisaklarını söyletmek” istiyorlar.
Daha önce kartelin bir başka kolunun lideri “El Mayo” takma adı olan İsmael Garcia’nın oğlu Vicente ve “El Rey” takma adı olan amcası Jesus Garcia’nın izlerinden yürütecekler.
Kısacası, amaç onu “muhbir yapmak.”
Fakat…
Tutuklama 60 gün için geçerli.
Amerika’ya gönderilmesi için Ovidio’nun kullanabileceği çok kozlar var.
Ayrıca…
Abisi Ivan, yüzlerce, belki binlerce silahlı adamıyla Meksika’yı yeniden karıştırabilir.
Hükümeti bir kez daha “kamu yararı” gibi garip bir gerekçeyle Ovidio’nun -belki de- bir kez daha serbest bırakılmasına zorlayabilir.
Fare bir kez daha delikten kaçabilir.
...............
Bu yazı için “Expansion Politica, INFOBAE, La Republica, Insight Crime, DW Mecico’dan yararlandım.