Kovid-19 salgını Çin’de sıfırlanmış.
Yani...
“Sıfır Kovid-19 vaka...”
Ama...
Dünyaya yaydığı dalga hâlâ milyarları etkilemekte.
Ölümler, yoğun bakımdaki yüz binler, maskelenmiş insanlık...
...................
Bu kez Çin’den yükselen “2. dalgayı” dehşetle okudum.
İnsan özel hayatını önüne katıp götürecek bu ikinci dalga için “tsunami” bile denebilir.
Çin’in Şanghay Üniveristesi’nde çalışan bir Türk akademisyen Nurettin Akçay’ın anlattıklarını okuduğunuzda, sanırım siz de kamu önünde kendinizi çıplak yakalanmış gibi hissedeceksiniz.
İşte -özetle yansıttığım-
o satırlar...
YÜZÜ TEŞHİR
Luckin Coffee’ye giriyorum.
Kahve almak için ne kasaya gidiyorum ne de sıraya giriyorum. Telefonumdaki uygulamadan siparişi veriyorum.
“Kare kod” ile ödemeyi yapıyorum.
Uygulama bana bir sıra numarası veriyor.
Ekranıma çağrı gelince kahvemi alıyorum.
Dışarı çıkıp yürümeye başlıyorum. Karşıdan karşıya geçmem gerekiyor.
Yolda araç yok ama bekliyorum; çünkü geçersem karşıdaki kamera beni tespit edip yüzümü trafik ışığının altında bulunan ekrana yansıtacak ve beni “teşhir” edecek.
“Fütürist” anlatım değil, “var olan, yaşadığımız ve muhtemelen yakın bir gelecekte tüm dünyanın yaşayacağı bir gelecek.”
Biz burada sadece önceden deneyimliyoruz.
“Sistem tüm açıkları giderildikten sonra”, dünyanın diğer ülkeleri de çok yakında bu teknolojileri kullanmaya başlayacak ve bizim şu anki tecrübelerimizi yaşayacaklar.
“Toplumun nasıl kontrol edilebileceği” üzerine kurgulanıyor gelecek.
Küresel salgınla birlikte Çin’de çok yeni teknolojiler kullanılmaya başlandı.
Öyle ki sadece
“3 aylık bu süreçte,
Çin yönetimi, 2 bin
yeni teknolojiyi hayata geçirdi.”
YAPAY ZEKÂLI KAMERALAR
Çin’de yüz tanıma sistemine sahip kameralar her yerde.
Yapay zekânın da dâhil olduğu sistem korkutucu. Bilim kurgu gibi gelse de her şey gerçek.
Sistem, aynı anda herkesi analiz de ediyor.
En önemlisi...
Sistemin “psikolojik analizler de yapabilmesi.”
Kamera görüş alanında bulunan bütün insanları tanımlıyor. Sakin mi sinirli mi olduğunu, yüzündeki mutluluk oranını, üstünde nasıl bir elbise olduğunu, saç rengini, cinsiyetini, adını soyadını hatta ırkını bile anında tespit edebiliyor.
Sistem herkesi izliyor.
Tanıştıkları diğer kişileri belirliyor ve iki hafta boyunca takipte kalabiliyor.
ARKADAN DA TANIYOR
Sistem, sadece yüzünü gördüğü kişileri değil, arkası dönük ve çok uzakta bulunan kişileri de tanımlayabiliyor.
Bunu da şahsın hareketlerinden anlıyor.
Herkesin yürüme şekli, kol ve bacak koordinasyonunun farklı olduğu bilgisi üzerinden hareket eden sistem, gün içerisinde herkesten topladığı bilgileri bir havuza atıyor.
Daha sonra sadece arkadan görülen bir şahıs tespit edilmek istendiğinde, hedef kişi havuzda bulunan örneklerle karşılaştırılıyor ve eşleştirme başlıyor.
Şu an Çin’de kullanılan bu teknoloji de çok yakın zamanda tüm dünyaya yayılacak.
Zira bu teknoloji, güneydoğu Asya ve Ortadoğu ülkeleri başta olmak üzere bazı Avrupa ülkelerine ihraç edilmeye hazır halde.
Ve...
Görüşmeler başlamış durumda.
.....................
Nasıl?
Kendinizi şimdiden kamunun önünde çırılçıplak
hissettiniz değil mi?
Bu dehşet verici yakın geleceği insanlık önleyebilecek mi?
İktidarlara sonsuz bir kontrol gücü sağlayacak “ufuktaki 2. dalga” çok önemli.
Devam edeceğim.
‘Sosyal kredi’ sistemi
Çin, uzun süredir vatandaşlarının davranışlarını “sosyal güven” başlığı altında sıralayarak “büyük puanlama sistemi” kurmuş durumda.
Sistem, şahıslara sahip oldukları puanlara göre ödül veya ceza veriyor.
Devletin belirlediği kurallara uyanlar ödüllendirilecek. Kurallara uymayanlar cezalandırılıp teşhir edilecek.
Sistem bireylerin puanlarını belirlerken; harcama alışkanlıkları, sosyal medya kullanımı, arkadaş çevresi gibi son derece kapsamlı unsurların dahil olduğu bir algoritmayı kullanıyor.
Basitçe anlatmak gerekirse, bankaların kara listesi olduğu gibi, artık “devletlerin de kara listeleri” olacak.
Kara listeye girenler birçok ayrıcalıktan faydalanamayacak. Seyahat ve sağlık hakları dahi kısıtlanabilecek.
Kırmızı ışıkta geçmek, kapalı alanda sigara içmek bile notunuzu düşürebilecek.
Çin bu yılın sonuna kadar tüm vatandaşlarını
puanlamayı amaçlıyor.
İYİ-KÖTÜ VATANDAŞ
Yapay zekâ ile bütünleşmiş kameralarla anlık olarak insanlara puan verilecek.
Bu puanlar sayesinde, Çin vatandaşları ya iyi vatandaş ya da kötü vatandaş olarak sınıflandırılacak.
Şöyle bir şey hayal edin.
Sokağa çıktığınız andan itibaren milyonlarca kamera her anınızı gözetliyor.
Yaptığınız her şey hazırlanan algoritmalarla çözümleniyor ve sizlere puan veriliyor.
Üstelik sistemin yakın gelecekte tüm dünyada uygulanmaya başlaması kesin gibi.
Bu sistemin en önemli yardımcısı ise tüm ülkeyi sarmalayan yapay zekâ destekli 200 milyondan fazla kamera. (George Orwell’in “1984” kitabındaki “büyük ağabey sizi gözetliyor -Big brother is watching you-” öngörüsü 2020’de gerçekleşmekte. Yarın anlatacağım. G.C)