Uzun süredir tartışılan ve Avrupa Birliği (AB) sınırları içinde geçerli olacak aşı sertifikasına ilişkin detaylar ortaya çıktı. AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen, Birlik içerisinde seyahat kısıtlamasına son verecek ve üçüncü ülkelerden AB ülkelerine giriş kolaylığı sağlayacak aşı sertifikası uygulamasına yönelik taslak hakkında açıklama yaptı.
Brüksel’de düzenlenen basın toplantısında aktarıldığına göre, dijital yeşil sertifika veya Kovid-19 sertifikası olarak adlandırılan aşı sertifikası, kişilerin Kovid-19 aşısı olup olmadığını, olmuşsa ne tür aşının hangi tarihte ve ülkede yapıldığı bilgisini içerecek. Ayrıca kişinin PCR test sonucu ve antikor seviyesine yönelik veri de, sertifikada yer alacak. Sertifikada belirtilecek aşılar, sadece Avrupa İlaç Ajansı’nın (EMA) onay verdikleriyle sınırlı olmayacak. Her bir AB üyesi ülke, diğer aşılardan hangilerinin geçerli olacağına ulusal düzeyde karar verecek. Zira Bulgaristan, ülkesine gerçekleştirilecek seyahatlerde “Sputnik V” aşısını kabul edeceğini açıkladı. Macaristan ile Slovakya, Çin ve Rusya menşeili aşıları kullanıyor.
Aşısız da alabilecek!
Aşı sertifikasına yönelik ayrımcılığını engellemek amacıyla aşı olmayan kişilerin de aşı sertifikasını alabileceğini hatırlatan AB Komisyonu, aşı sertifikasının da bedava olacağını vurguladı. Sertifika, AB vatandaşlarıyla ailelerine ve AB’de ikamet eden üçüncü ülke vatandaşlarına verilebilecek. Bununla birlikte dijital sertifikaya sahip yolculara hangi kısıtlamaların kaldırılacağına da her bir AB ülkesi kendi karar verecek. Sertifikanın uluslararası geçerliliğinin sağlanması için Dünya Sağlık Örgütü ve ICAO’yla birlikte ortaklaşa bir çalışmanın yürütüldüğü de aktarıldı.
Üçüncü ülkelerden AB’ye seyahat edecek kişilere yönelik uygulanacak protokol de açıklık kazandı. Avrupa Komisyonu, üçüncü ülkelerin aşı sertifikasının, AB aşı sertifikasındakilerle aynı bilgileri içermesi gerektiğini hatırlatırken, üçüncü ülkelerin ulusal aşı sertifikalarının, seyahat edilecek Birlik ülkesinin konsolosluğu, elçiliği veya sınır kapısında AB aşı sertifikasına dönüştürüleceğini açıkladı.
Avrupa Komisyonu’nun tanıdığı diğer bir imkan da, AB kurumlarıyla üçüncü ülkeler arasında sağlanacak “güvenli bilgi alış verişi” protokolü. Bu protokol sayesinde üçüncü ülkelerin aşı sertifikalarındaki bilgiler, otomatik olarak AB’nin ilgili kurumlarıyla paylaşılacak. Avrupa Komisyonu, turizm sektörünün henüz açılmadığını hatırlatarak, an itibariyle üçüncü ülkelerden AB’ye sadece sadece zorunlu seyahatlere izin verildiğini de hatırlattı.
Nasıl işleyecek?
AB Komisyonu’nun taslak aşı sertifikası yönetmeliğinin nasıl uygulanacağına, AB liderleri karar verecek. Genel kanı, aşı sertifikasında yer alacak üç veriden ikisinin olumlu olması halinde, AB içerisinde ve üçüncü ülkelerden AB’ye gelenlere “tecrit” yahut “karantina” uygulanmayacağı yönünde. Bu çerçevede:
- Aşı olmuş, PCR testi negatif olan kişilerin AB içerisinde seyahat etmesine izin verilmesi bekleniyor,
- Aşı olmamış ancak PCR testi negatif olan ve antikor geliştirmiş kişilere de seyahat kısıtlaması uygulanmayacak,
- Aşı olmuş ve antikor geliştirmiş kişilere yönelik de aynı özgürlüğün tanınması bekleniyor. Ancak burada aşının tarihi ve antikoru geliştirme süresinin dikkate alınması bekleniyor.
Konunun 25-26 Mart tarihlerinde Brüksel’de düzenlenecek zirve sırasında kesinlik kazanması bekleniyor. Zira Avrupa Komisyonu’nun taslak düzenlemesine önce AB liderleri, ardından da Avrupa Parlamentosu’nun onay vermesi gerekiyor.