Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerin dışişleri bakanlarını buluşturan Dış İlişkiler Konseyi, pazartesi günü Brüksel’de toplanıyor. Toplantıda, AB-Türkiye ilişkileri ele alınacak. AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Ankara ile Brüksel arasındaki ilişkileri durumu ve nasıl ilerlemesi gerektiğine dair taslak raporunu sunacak.
AB’ye yakın kaynaklara göre, Borrell, geçtiğimiz Aralık ayından bu yana Türkiye-AB arasındaki ilişkilerin olumlu şekilde geliştiği görüşünde. Buna karşın ilişkilerde halen bazı zorlukların yaşanmaya devam ettiğini hatırlatan AB yetkilileri, Doğu Akdeniz’de gerilimin azalması, Türkiye’nin Yunanistan ile istikşafi görüşmelere başlaması ve Kıbrıs konusunda yeni bir çözüm sürecinin başlamasını, ilişkilerin olumlu yönde ilerleyebileceğine dair sinyaller olarak değerlendiriyor.
Hatırlanacağı üzere 10 Aralık’ta düzenlenen AB Liderler Zirvesi’nin sonuç bildirgesinde, Brüksel’in Ankara’yla ilişkilerinin geleceğini ABD ile istişare edeceği vurgulanmıştı. Üst düzey AB yetkilileri, ABD’nin Türkiye’ye yönelik politikasının henüz şekillenmediğini hatırlatırken, Washington ile Ankara arasında politikaları belirleyecek önemli görevlere atamaların yapılmadığına dikkat çekti.
Yaptırım donduruldu
Bu arada AB yetkilileri, Türkiye’ye yönelik yaptırım kararının gündemde olmadığını dile getirirken, Borrell’in Ankara ile kaliteli ve içerikli bir diyalog yürütmenin yollarını aradığını ifade etti.
Bu çerçevede 6 Kasım 2020’de TPAO’nun iki yetkilisine yönelik olarak alınan yaptırım kararlarının uygulanmasının durdurulduğunu hatırlatan AB yetkilileri, Brüksel’in Ankara ile arasında gerilime neden olabilecek adımlardan imtina ettiğini kaydetti. Bu kararın, Washington yönetiminin çağrısı sonucu alındığını öne sürenler de bulunuyor.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bugün video konferans yöntemiyle görüşecek olan AB Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen ile Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel, AB-Türkiye ilişkilerini tüm boyutlarıyla değerlendirecek.
AB kurumlarının iki lideri, Ankara’da resmi temaslarda bulunmayı hedefliyorlardı ancak pandemi ve AB’nin aşı krizi bu ziyareti mümkün kılamamıştı. Üçlü görüşmenin gündeminde, AB ile Türkiye arasında oluşturulması planlanan pozitif gündem, göç anlaşması, Kıbrıs’ta çözüm süreci ve güncel dış politika gibi konuların olması bekleniyor.
İhtiyatlı iyimserlik
Son dönemde AB ile Türkiye arasında yaşanan olumlu gelişmeler, Birlik içerisindeki Türkiye karşıtlarının faaliyetlerini durdurmuyor. Nitekim diplomatik gözlemciler,e göre, Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin yanı sıra Avusturya gibi ülkeler, insan hakları ihallerinden dolayı Rusya ile Çin’e uygulanan AB yaptırımlarının benzerlerinin Türkiye’ye de uygulaması gerektiğini savunuyor. Almanya, Macaristan, İspanya, İtalya ve Romanya başta olmak üzere bir çok ülkeyse, AB’nin geçen Aralık’taki Liderler Zirvesi’nin sonuç bildirgesine sadık kalınması gerektiğinde ısrar ediyor.
Milliyet’e değerlendirmelerde bulunan AB yetkilileri, Brüksel’in Türkiye’ye yönelik “pozitif gündemin” Haziran’da düzenlenecek zirvede açıklık kazanacağını ifade etti. Aynı kaynaklar, pozitif gündemin oluşturulmasındı, Haziran ayına kadar Türkiye’nin Kıbrıs görüşmelerinde sergileyeceği tutum ile iç politikada yaşanabilecek gelişmelerin de belirleyici olacağına vurgu yaptı.
Ankara’dan ‘anahtar ülke’ vurgusu
Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin geçmişte olduğu gibi Avrupa’nın geleceğinde de anahtar ülke olacağını kaydetti. Bakanlık, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında imzalanan 18 Mart Mutabakatı’nın 5. yılı nedeniyle resmi Twitter hesabından mesaj paylaştı. Mesajda, Türkiye’nin, geçmişte olduğu gibi Avrupa’nın geleceğinde de anahtar ülke olacağı belirtilerek, “AB ile yenilenecek yakın iş birliğimiz tüm kıtaya barış, refah ve istikrar getirmeye devam edecek” ifadesi kullanıldı.
AB’den sert aşı çıkışı
Kovid-19 aşı tedariğinde yaşanan sorunlar ve AB içinde üretilen aşıların üçüncü ülkelere ihracatının izine bağlanmasının ardından, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von Der Leyen, AB’ye aşı sağlamayan ülkeleri sert biçimde uyardı. İngiltere’nin AB’ye aşı ihraç etmemesi halinde kendilerinin de bu ülkeye aşı göndermeyebileceğini kaydeden Von Der Leyen, AB’ye aşı sağlamayan ülkelere karşı ekstra önlemler alabileceklerini ifade etti. Aşı ihracatında mütekabiliyet ve orantılılık sağlanmasını istediklerini vurgulayan Von Der Leyen “Bunu sağlamak için elimizdeki bütün araçları kullanmaya hazırız” dedi.