“Andıç” sözcüğü gündemimize Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından yürütülen faaliyetler nedeniyle girdi. 28 Şubat döneminde ilk kez kamuoyuna yansıyan bu kavram, önce “bilgilendirme notu”, daha sonra “dezenformasyon çalışması” olarak algılanmaya başladı. Son olarak “İnternet Andıcı” soruşturması yeniden gündeme geldi.
Andıç, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde üst makamın “olur”una sunulan belge anlamına geliyor. Belgenin içeriği, yetkili komutanın onay vermesinden sonra uygulamaya konulabiliyor.
28 Şubat döneminde Şemdin Sakık’ın ifadeleri olduğu belirtilerek bazı gazetecilerin PKK’yla işbirliği içinde olduklarını içeren andıç kamuoyuna yansımıştı. Gazetecilerden bazıları işlerini kaybetmiş, andıcın gerçeği yansıtmadığı da anlaşılmıştı.
Bu olaydan sonra birkaç kez daha olumsuz faaliyetler bağlamında “andıç”, kamuoyunun gündemine gelmiş ve olumsuz bir algılama yaratmıştı.
Koşaner kaldırdı
Genelkurmay Başkanlığı’nın son 1 yıldır “andıç” ifadesini kaldırdığı ve yerine “onay” sözcüğünü kullanmaya başladığı öğrenildi.
Geçtiğimiz günlerde görevinden istifa eden Genelkurmay Başkanı Işık Koşaner’in döneminde “andıç” sözcüğünün yarattığı olumsuz algılama nedeniyle uygulamadan kaldırıldığı kaydedildi. Koşaner’in iç yazışmalardaki belgelere “andıç” yerine “onay” ibaresinin yazılmasını uygulamaya soktuğu belirtildi.
Bir yıldır komuta katının oluruna sunulan belgelerin üzerine “andıç” değil “onay” ibaresi yazılıyor.
660 haber
İnternet Andıcı soruşturması kapsamında iddianamenin eklerinde yer alan ve Genelkurmay tarafından işletildiği öğrenilen sitelerde kullanılmış 660 haberin sorgulama konusu yapıldığı anlaşıldı.
Bir tanesi 2006 yılında olan diğerleri ise 03.01.2007-19.01.2009 tarihleri arasında Genelkurmay’ın sitelerinde yayımlanan 660 haberin yürütme organına karşı yürütülen kampanya ile ilintili bulunduğu bilgisi de yansıdı. Bu haberleri, konularına göre tasnif eden savcılığın bir kısmını İrticayla Mücadele Eylem Planı, bir kısmını cumhuriyet mitingleri, bir kısmını ise Ergenekon soruşturmalarıyla ilişkili gördüğü ve Genelkurmay’ın sitelerinde neden kullanıldığını sorguladığı kaydedildi.
Büyükanıt-Başbuğ dönemi
Savcılığın iddianamesinde yer alan ve sorgulanan haberlerin yayımlandığı tarihler olan 03.01.2007-19.01.2009 dönemi, eski Genelkurmay başkanları Yaşar Büyükanıt ve İlker Başbuğ’un görev sürelerine tekabül ediyor.
“İrtica” ve “turkatak”
Hükümet aleyhinde propaganda yapmak amacıyla oluşturulduğu iddia edilen internet siteleri 1999’da kurulmaya başlandı. Zamanla sayıları 43’e çıkan internet sitelerinden özellikle “irtica” ve “turkatak” isimlerini taşıyan siteler, verdikleri haberlerle öne çıktı. Siteler, Genelkurmay Başkanlığı’nın hükümet aleyhine propaganda yapmak için internet siteleri kurup, yönettiğine yönelik iddiaların basına yansımasının ardından dönemin Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ’un emriyle 4 Şubat 2009’da kapatıldı.
Yenileri açıldı
Ancak sitelerin kapatılmasının hemen ardından yeniden 4 internet sitesi kurulması için andıç hazırlandı. Sitelerin kapatılmasından sadece 8 gün sonrasının tarihini taşıyan, 12 Şubat 2009 tarihli andıçta, kurulacak 4 sitenin “irtica”, “Ermeni meselesi”, “bölücü terör”, “bilgilendirme” konularında faaliyet göstermesi emri verildi.
Andıç, 16 Şubat 2009’da, başında, dava kapsamında hakkında yakalama kararı çıkartılan Tümgeneral Hıfzı Çubuklu’nun bulunduğu Genelkurmay Adli Müşavirliği’ne gönderildi. Çubuklu, 2007’de çıkan, internet sitelerinin faaliyetlerini düzenleyen kanun uyarınca, sitelerin kurulmasında hukuki bir engel bulunmadığını belirterek, 1 Nisan 2009’da andıcı parafladı.
Kredi kartları kullanıldı
Andıç, önceki gün tutuklanan, dönemin Genelkurmay 2. Başkanı, emekli Orgeneral Hasan Iğsız’a gönderildi. Iğsız da “komutana arz” parafı atarak, andıca onay verdi.
İddianameye ve kayıtlara göre, onayın ardından sırasıyla 22 Nisan 2009, 12 Mayıs 2009 ve 18 Mayıs 2009’da Bilgi Destek Daire Başkanlığı bünyesinde görevli 3 şube müdürünün adlarıyla 3 site kuruldu. Sitelerin ücretleri, şube müdürlerinin kredi kartlarından ödendi.
Yayınları engelleyin
Kurulan sitelerin deneme amaçlı yayınlara başladıkları dönemde 12 Haziran 2009’da İrtica ile Mücadele Eylem Planı haberleri basına yansıdı. Genelkurmay’da hükümeti yıpratmak amacıyla bu isimle plan hazırlandığına yönelik haberlerin çıktığı gün, Başbuğ’un talimatıyla siteler deneme yayınından normal yayına geçmeden kapatıldı.
Radyoya engel
İnternet siteleri ile ilgili andıcın hazırlandığı dönemde, Genelkurmay’ın radyo kurulması için de andıç hazırladığı ancak hukuk müşavirliğinin onay vermemesi üzerine radyonun hayata geçirilmediği öne sürüldü.
Taşdeler suçlaması farklı
Hakkında yakalama kararı çıkarılan isimlerden Orgeneral Nusret Taşdeler’in, andıçla ilgili bu trafikte rol oynaması nedeniyle değil, İrtica ile Mücadele Eylem Planı belgesine altyapı oluşturması için hazırlanan Bilgi Destek Planı’nın hazırlanmasında rol oynadığı iddiasıyla suçlandığı belirtiliyor.
