CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, önceki gün hukukçu arkadaşlarının çalıştığını ve Oktay Ekşi vasıtasıyla Meclis’e bir yasa teklifi vereceklerini açıklamıştı.
Aynı gün akşam saatlerinde CHP’nin hukukçu kadrosunun yasa teklifi vermenin doğru olmayacağı sonucuna vardıkları ve bunu Kılıçdaroğlu’na ilettikleri anlaşıldı. Önceki gün yasa teklifi vereceğiz diyen Kılıçdaroğlu, dün, “Arkadaşlar değerlendiriyorlar” demekle yetindi.
14. Ağır Ceza’yı beklediler
CHP çok umutlu olmasa da itiraz mahkemesi konumundaki Özel Yetkili İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin tahliye kararı verebileceğini düşünüyorlardı. Bu amaçla da CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, İzmir Milletvekili ve AİHM eski yargıcı Rıza Türmen, Eskişehir Milletvekili ve Genel Başkan Yardımcısı Süheyl Batum, sürekli AİHM kararlarını ve Anayasa’nın 90. maddesini anımsatarak, yasa düzenlemesine bile gerek olmadan yargının tahliye kararı vermesi gerektiğini vurguladılar.
“Yasaya gerek yok mahkeme tahliye etmek zorunda” görüşünü gün boyu tekrarlayan CHP’liler, 14. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararını bekliyorlardı. Ancak bu karar CHP’nin beklentisini boşa çıkardı. İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Mustafa Balbay’ın, 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nin tahliyeyi reddeden kararına yaptığı itirazı da reddetti. Balbay’ın tahliye talebini reddeden karar açıklanmadan kısa süre önce görüştüğüm CHP Genel Başkan Yardımcısı Süheyl Batum, “Adalet Bakanı bir genelge yayımlayabilir” diyordu.
Batum, Bakan’ın bu genelgeyle yargıçların dikkatini Anayasa’nın 90. maddesi gereğince AİHM kararlarını dikkate almaları gerektiğine çekebileceğini söylüyordu.
“Neden vazgeçtik?”
Batum’a yasa teklifi vermekten neden vazgeçtiklerini sormuştum.
Batum, itiraz mahkemesi “AİHM’yi dikkate almak ve tahliye kararı vermek zorundadır” diye vurguladıktan sonra yasa teklifiyle ilgili görüşünü şöyle açıkladı: “Biz yasa teklifi verelim ama buna gerçekten ihtiyaç yok. Bu karara vardık. 2007’de Sebahat Tuncel tahliye edilirken yeni bir yasa düzenlemesi mi, yapılmıştı? Hayır. Milletvekili seçildiği için tahliye edildi. Bizim arkadaşlarımız niye edilmiyor? Bizim arkadaşlarımız için niye yeni yasa düzenlemesi gerekiyor? Yasa düzenlemesine aslında gerçekten gerek yok.”
Batum, itiraz mahkemesinin de tahliye talebini reddetmesi halinde yasa teklifi seçeneğiyle ilgili olarak ne yapacakları yolundaki soruma ise şu karşılığı verdi:
“Bizim niyetimiz şuydu: Eğer Cemil Çiçek ziyareti sırasında bu konuyu açsaydı, o zaman, bizden ne teklifi istiyorsunuz, istediğiniz nedir, diye soracaktık. Yasaya gerek olmadığını tekrarlayacaktık. Ama iktidar partisi olarak siz yasa değişikliği gerekir, diyordunuz. Size göre nasıl bir yasa değişikliği gerekir, diye soracak ve alacağımız yanıta göre tutum belirleyecektik. Ancak ziyarette konu bu aşamaya gelmedi. Şimdi yine sormak istiyoruz nasıl bir yasa değişikliği gerektiğini düşünüyorlar. Ayrıca bir taraftan yasa değişikliği gerekir, teklifinizi görelim diyorlar, diğer taraftan da Murat Karayılan da yararlanır, Ogün Samast da yararlanır, bu yol tehlikeli diye demagoji yapıyorlar. Yasa teklifi vermek iktidara düşer diye düşünüyoruz. Çünkü gerekli olduğunu söyleyen onlar. Ayrıca biz teklif verirsek iktidar partisi bunu istismar edebilir, pazarlık yapmaya kalkabilir. Genel affa çevirmeye kalkışabilir. Bunu da değerlendirdik.”
Kılıçdaroğlu-Çiçek görüşmesi
Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek’in Haluk İpek’le birlikte CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na yaptığı ziyaret merakla bekleniyordu. Çiçek, ziyaretten sonra yemin sorununun gündeme gelmediğini açıkladı.
Görüşmeye katılan CHP’liler de özel olarak yemin sorununun konuşulmadığını, ancak tutukluluk süresinin uzunluğu ve AİHM kararlarının konu edildiğini belirttiler.
CHP lideri Kılıçdaroğlu’nun, Çiçek’e tutukluluk sürelerinin çok uzun olduğunu, bu durumun AİHM kararlarına uymadığını anımsattığı bilgisi geldi.
Toplantıda bulunan CHP İzmir Milletvekili Rıza Türmen, bu konudaki sorumu yanıtlarken şu bilgiyi verdi:
“Özel olarak yemin konusu açılmadı. Ancak tutukluluk durumu konuşuldu. AİHM kararlarına yargıçların uymadığını ifade ettik. Anayasa’nın 90. maddesi gereğince yargıçların AİHM kararını dikkate almaları gerektiğini anımsattık.”
Türmen, yine sorum üzerine Cemil Çiçek’in uzun bir yorum yapmadığını ancak, “Evet, hâkimler AİHM kararlarını fazla dikkate almıyorlar” demekle yetindiğini belirtti. Türmen, tutukluluk süresinin uzunluğu ve AİHM kararlarına uyulmadığı konusunda zaten bir görüş farklılığı olacağını zannetmediğini de ekledi.
Mustafa Balbay’ın tahliye talebinin itiraz aşamasında da mahkemece reddedilmiş olması CHP açısından yeni bir durum ortaya çıkardı. CHP, Balbay kararından sonra yeni bir yol haritası belirleyecek gibi görünüyor. Ancak tutuklu milletvekillerine yemin yolu açılıncaya kadar yemin etmemek konusunda kararlı.