İzmir’i anlama klavuzu

Herkesin ağzında bir “kale” lafı, sallayıp duruyor.
Sanırsın ki:
İzmir’de kale boş.
İlginçtir...
En doğrusunu, aslında İzmir’e “yabancı” olan biri, Binali Yıldırım söyledi:
“İzmir’de bir kale var, o da Kadifekale!”
Bakın şimdi.
1950, 1954, 1957 seçimlerinde Demokrat Parti seçimlerden hep birinci çıktı Türkiye’de.
İzmir’de de öyle.
1960 darbesinden sonra yapılan 1961 seçimlerinde CHP yüzde 36 ile Türkiye’de en çok oyu alırken, İzmir’in birincisi yüze 55 oyla Adalet Partisi oldu.
Tam bir tokat.
İzmir tokadı!
1965 ve 1969’da Türkiye, İzmir’e uydu; Adalet Partisi zirveye oturdu.
1973 ve 1977 seçimlerinde CHP rüzgâr gibi eserken, İzmir’in desteği ise Türkiye ortalamasından 11’er puan fazlaydı.
* * *
O meşum 12 Eylül’ün ardından gelen 1983 seçimlerinde ANAP, Ankara’dan Antalya’ya, Bursa’dan İstanbul’a; Türkiye’de yüzde 45 oy aldı...
Ama İzmirli, 1977 seçiminde MSP’den İzmir milletvekili adayı olan Turgut Özal’a inanmakta zorlandı.
Yine yaptı yapacağını ve Halkçı Parti’yi birinci yaptı.
1987 seçimde ise bir denge kurdu.
ANAP ile SHP yüzde 36’şar oy almıştı.
1991’e gelindiğinde ise İzmir’in tarihinde ilk ve son kez bir parti, Türkiye genelinde birinci olurken aldığı oyun aynısını İzmir’de de alıp, ilk sıraya oturdu:
DYP yüzde 27.
Fakat DYP’nin hemen arkasında sıralanan partiler bu kez “ilahi bir denge” oluşturmuştu:
ANAP yüzde 25, SHP yüzde 24, DSP yüzde 15
* * *
Ve dikkat:
DSP geliyor.
Nitekim 1995’te geldi.
Türkiye’de yüzde 15 oy almasına rağmen, İzmir’de bu seçimin galibi yüzde 24 oyla DSP’ydi.
Refah Partisi birinci olup Türkiye’yi sallarken, yüzde 23 oy alarak ikinci olan DYP, yüzde 18 oy olarak üçüncü olan ANAP ve yüzde 13 oy alarak dördüncü olan CHP’nin arkasından ve ancak yüzde 8 oyla beşinci olabilmişti İzmir’de.
1999 seçimi malum.
DSP Türkiye’deki oy oranının neredeyse iki mislini İzmir’de toplamıştı.
2002 ve 2007 seçimleri Ak Parti’nin tartışılmaz üstünlüğü ile sonuçlanırken Türkiye’de, ilkinde ülke ortalamasının 17, ikincisinde 16 puan gerisinde kalmıştı İzmir’de.
Buna karşılık yine İzmir’de CHP’nin 2002’de 10, 2007’de 15 puan fazlası vardı.
12 Haziran’da “ne olacağını” anlamak için, önce bunları bilmek gerekiyor.
Bunları bilince de, 12 Haziran’da en azından “ne olmayacağı” kendiliğinden ortaya çıkıyor!


Klavuza ek...
Klavuza ek..
Kılavuzun “açıklamalar” bölümüne gelince...
Görülüyor ki:
İzmir “inandığını” desteklerken alabildiğine bonkör davranmış hep.
Demokrat Parti’ye, Adalet Partisi’ne, eski ve yeni CHP’ye, DSP’ye “gönülden” oy vermiş.
Buna karşın, ANAP’ı (ve o sürecin diğer paydaşları DYP ve SHP’yi) ne çok üzmüş, ne fazla güldürmüş.
Türkiye’de iktidar olan ama İzmir’de esamesi okunmayan tek parti ise Refah Partisi olmuş.
Ak Parti “İzmir’de neden birinci olamıyoruz?” sorusuna cevap ararken, işte bu olgunun farkına varmak zorunda öncelikle.
Aslında varmışlardır varmasına da...
Gereğini yapmakta zorlanıyorlar!
Hal böyle olunca da...
Bir Demokrat Parti
Bir Adalet Partisi
Bir CHP
Bir DSP olmaz İzmir’de Ak Parti’den.
En fazla ANAP olur.
O da belki!

Tek karelik eylem!