01.12.1996 - 00:00 | Son Güncellenme:
Corea-Burton ve G�her-S�her Pekinel hayranlar� �z�lmesinler
Bu yaz�y� nas�l yazaca��m� inan�n bilemiyorum.
Uzun s�redir yazmay� d���nd���m halde bir t�rl� elim gitmiyordu.
Ama �nce Chick Corea-Gary Burton konserine giden k�z�m ve arkada�� Ay�e zorlad�. Ard�ndan ayn� konsere giden okurlar�m�zdan Sinan �akaloz'dan uzun bir faks mesaj� geldi.
Ve �st�ne bir de b�y�k heyecanla bekledi�im G�her-S�her Pekinel karde�lerin Viyana Oda Orkestras� ile verdikleri �nceki geceki konserde kendi hissettiklerim ve ba�kalar�ndan duyduklar�m da eklenince "haydi Meral, art�k bu yaz�y� yazmaya elin mahkum" diyerek bilgisayar�n ba��na ge�tim.
Sorun �u. Bir hafta arayla ger�ekle�en 2 konserde de ger�ek izleyici az�nl�ktayd�. ��nk� birinde Ekinciler Holding, di�erinde ise D��bank, kurulu� y�ld�n�mlerini kutluyorlard�. Bilet sat�lmay�p davetiye g�nderildi�i i�in de bu nadide sanat��lar�n �neminin fark�nda olmayanlar da salonu doldurmu�tu.
Alakas�z yerde alk��lay�p, alk��lanmas� gerekti�inde sessiz kald�lar. Dolay�s�yla 2 konserde de sanat��lar hakl� olarak bis yapmad�. O sanat��lar� dinleme heyecan�yla konserlere gidenlerin ise hevesleri kursaklar�nda kald�. �stelik "sanat��lara ay�p oldu" diye t�m izleyiciler ad�na mah�up bile oldular.
Madem sanat�� ile izleyici b�t�nle�emiyor, o zaman kurulu�lar y�ld�n�m� kutlamalar�nda bu �ekilde yap�lmas�n m�? Kesinlikle hay�r. Mutlaka yap�lmaya devam edilmeli.
D��bank'�, G�her-S�her Pekinel karde�leri ve 50. y�l�n� kutlayan Viyana Oda Orkestras�'n� aya��m�za kadar getirdi�i i�in y�rekten alk��l�yorum. �stelik dostum Evin �lyaso�lu'nun deyimiyle akide �ekeri gibi bir program se�ilmi�. Klasik m�zikle hi� a�ina olmayanlar�n bile kula��na ho� gelebilecek Haydn ve Mozart senfonileriyle Mozart'�n 2 piyano i�in kon�ertosu...
Chick Corea-Gary Burton i�in de duygular�m farkl� de�il. Ekinciler Holding'i y�rekten kutluyorum. Yurt d���nda oldu�um i�in konsere gidemedim. Ama k�z�m davetiyeyi havada kapt�. Arkada��yla birlikte sonuna kadar soluksuz izlemi�ler. Hatta bana telefon edip Corea-Burton ikilisinin d�etlerinden olu�an CD'yi Londra'dan getirmemi istedi. Diski buldum, ger�ekten b�y�leyici.
Chick Corea'y� ilk kez Global Menkul De�erler'in davetlisi olarak k���n T�rkiye'ye geldi�inde izlemi�tim. Gary Burton'la birlikte yapt��� �al��malar� ise canl� izleyememi� olsam da Ekinciler'in ve k�z�m�n sayesinde CD'den tan�m�� oldum.
Ancak k�z�m, konsere hayran oldu�u kadar, izleyicilere �fkesini de �srarla dile getirdi. Ayn� �fke, �stanbullu okurumuz Sinan �akaloz'un uzun faks mesaj�nda da vard�. Konsere kat�lamayanlar i�in �akaloz'un sat�rlar�ndan k�sac�k bir �zet:
"�nanmayacaks�n�z ama ilk yar� boyunca kap�lar dakika ba�� a��ld� ve i�eri birileri al�nd�. Salonda s�rekli insanlar geziniyor, korumalar oradan oraya ko�turuyor, cep telefonlar� durmaks�z�n �al�yordu. Konser salonunda de�il, stadyumda gibiydik. 2. yar�da durum daha da vahimle�ti. ��eri giremeyen baz� seyirciler kap�lar� yumruklamaya ba�lad�. Konser bitiminde ise kap�lar� yumruklayan o "cazkolik"ler, bu kez Viyana kap�lar�na dayanan askerler gibi hurra d��ar� f�rlad�lar. Tabii bis falan yap�lamad�. Bu karambol�n yarat�lmas�nda seyirciler kadar organizasyon da su�luydu."
�nceki geceki konserde ise Mozart ve Haydn senfonilerinin bir b�l�m�nden di�erine ge�ilirken hemen her seferinde alk��lanmamas� gerekti�i halde salondan alk�� geldi. Buna kar��l�k konser sonunda zay�f bir alk��la yetinildi. Ve Pekinel karde�lerin kusursuz ve harikulade yorumlar�na doyamayanlar, onlar�n tekrar sahneye davet edilmesinden yoksun kald�lar.
Pekiyi ne yapmal�?
Ge�en hafta Londra'da Maurizio Pollini'nin South Bank Center'deki konserinde bile konser ba�lamadan �nce sahneye ��kan bir yetkili, gayet nazik�e cep telefonlar� v.s. gibi herhangi bir sese kar�� izleyicileri uyard�. Bile diyorum! ��nk� davet de�il, Pollini hayranlar� uzun s�re �nce biletleri kap��t�klar� i�in son g�nlerde tek bir yerin bile bulunamad��� bir konser. Yani izleyici t�m�yle bilin�li. Ve buna ra�men bu t�r bir uyar� yap�labiliyor.
Biz de pekala bu t�r konserler �ncesinde baz� uyar�larda bulunabiliriz. Cep telefonuyla ilgili uyar�lar ger�i bizde de yap�l�yor, ama Pollini izleyicisine yap�lan uyar�dan yola ��karak, bizdeki bilin�li olmayan davetlilere sanat��n�n uluslararas� �neminin alt�n� �izerek onlar�n dikkatlerini �ekebilir, hatta alk��lar� par�an�n ortas�na de�il, �zellikle konser bittikten sonraya saklamalar�n� bile ���tleyebiliriz.
Yaz�ya ba�larken nas�l yazaca��m� bilemiyordum. Sonuna geldi�imde ise "az�nl�ktas�n, haddini bil" demek ge�iyor i�imden.
2 konserin de, �o�unlu�u klasik m�zik ya da cazla tan��t�rmak konusunda sa�lad��� yarar, belki de bizim bir bis par�as� dinleyememiz ve sanat��lara ay�p oldu diye mahcup olmam�zdan daha �nemli. Evet-evet, belki de�il, mutlaka daha �nemli.
Zaten sana��lar da, bu t�r konser tekliflerini, merakl� izleyici say�s�n�n az�nl�kta kalaca��n� bildikleri halde kabul etmiyorlar m�?
Sanat��lara kar�� mahcup olacak bir �ey yok. Salonu dolduranlardan k���c�k bir b�l�m� bile bu konserler sonras�nda caz ya da klasik m�zikle ilgilenmeye ba�larsa ne mutlu davet sahibine...
Zaten bu t�r davet verenlerin do�ru bir i� yapt�klar�ndan hi� ku�kum yoktu, �imdi iyice kalmad�!
�zmir'den arayan ad� bizde sakl� bir emekli okurumuz Emlakbank'tan kredi alamad���ndan yak�n�yor. Okurumuz T�rkiye'deki pek �ok ki�i gibi emekli olduktan sonra da �zel bir �irkette i� hayat�na devam etmi�. Bu arada bir ihtiyac� i�in t�ketici kredisi kullanmak istemi�.
"Emlakbank'�n Kar��yaka'daki �ar�� �ubesine gittim. Ama emeklilere kredi vermediklerini ��renince �ok �a��rd�m. Benim hem emekli maa��m var, hem de d�zenli bir i�im. Ayr�ca mal varl���m� da beyan ettim," diyor.
Arkada��m�z Nuray K�ro�lu'nun sorular�n� yan�tlayan �ar�� �ubesi yetkilileri ise kesin kural olmamakla birlikte genelde emeklilere kredi kulland�rmamay� tercih ettiklerini do�rulad�lar. "Bunu da asl�nda emeklileri korumak i�in yap�yoruz" diyerek garip bir gerek�eyle kar��m�za ��kt�lar.
Aydan aya emekli maa�� alanlar� da yok varsayan �ar�� �ubesi yetkilileri, "emekliler 3 aydan 3 aya maa� al�yorlar. �deme g��l���ne d���p, ayl�k �demelerini aksatt�klar� takdirde, maa� almak i�in bir sonraki 3 ay� beklemek zorunda kal�yorlar. Bu arada y�zde 187.5 temerr�t faizi i�liyor. Ald�klar�n�n 3 kat�n� �demek zorunda kal�yorlar. Biz kredi verirken, mal varl��� olup olmad��� kadar ayl�k d�zenli gelirleri olup olmad���na da bakar�z," diyorlar. Dediklerine g�re daha �nce kredi kulland�rd�klar� pek �ok emekli bu duruma d��m��. Ger�i okurumuzun emekli maa��n�n yan� s�ra ayl�k d�zenli bir geliri de var, ama demek ki �ar�� �ubesi bunu da yeterli g�rmemi�.
Bir Be�ikta� taraftar� olan Erkal Erten tak�m�n� T�rkiye'den kalk�p ge�ti�imiz hafta �spanya'da oynanan Valencia ma��na gidecek kadar seviyordu. Asl�nda hala da seviyor ama ne yaz�k ki bu arzusunu ger�ekle�tirmesi m�mk�n olamad�.
Duru Turizm Valencia ma��na �stanbul Havayollar�'yla 380 dolara g�t�r�yordu. Erten 2 g�nl�k tur i�in ba�vurunu yapt� ve vize i�lemlerine ba�lad�. Ama ba�lamadan �nce her ihtimale kar�� sabah Duru Turizm'i aramay� ihmal etmedi. Bir aksilik yoktu.
Bunun �zerine neredeyse b�t�n bir i� g�n�n� Maltepe - Haznedar - Emin�n� ��geni aras�nda ge�irdi. ��leden sonra evraklar�n� tamamlam�� olman�n rahatl���yla Duru'ya gitti. Ve turun iptal edildi�ini ��rendi!
�imdi tabii ki Duru Turizm'e �ok k�zg�n. "G�ya �stanbul Havayollar� u�ak vermemi�. Bu i�ler son g�n m� belli olur? Bana y�zde y�z daha pahal� olan THY'yle yap�lan turu satmaya kalk��t�lar," diyerek tepkisini dile getiriyor.
Arkada��m�z Nuray K�ro�lu'nun sorular�n� yan�tlayan Duru Turizm yetkilileri, talebin THY ile yap�lacak turda yo�unla�mas� nedeniyle �stanbul Havayollar�'yla organize edilen turun iptal ettiklerini s�ylediler. Durum ��leden sonra kesinlik kazand��� i�in sabah okurumuza bilgi verememi�ler.
Oh ne ala! 380 dolarl�k turla ma�a gidece�im diye insanlar� heveslendir. Vize i�lemlerini bile yapt�r. Sonra da "pardon, ancak 700 dolar verirseniz tura kat�labilirsiniz" de!
Bu davran�� bize g�re �ok gayr� ciddi. Ve Duru'nun ad�na hi� yak��m�yor.