Doğudan yükselen müzik
Son dönemde Arapça sözlü batı müziği diye adlandırabileceğim türde çok grup ve şarkıcı dinler oldum. İyi yapımcılarla, dünyanın sayılı stüdyolarında kayıtlar yapıyorlar. Bunlardan dikkatimi çekenlerin başında Yasmine Hamdan geliyor.
Kendisini ilk kez Jim Jarmusch’un “Sadece Aşıklar Hayatta Kalır” filminde keşfettim. Filmin final bölümünde Tanca’da bir kulüpte söylediği “Hal” şarkısındaki yanık sesi ve aurası etkileyiciydi. Peşine düştüm ve Paris’te yaşayan Lübnan asıllı bir şarkıcı olduğunu öğrendim.
2013 tarihli “Ya Nas” ve 2017 tarihli “Al Jamilat” albümlerini dinledim. Eşi Filistinli yönetmen Elya Süleyman. Madonna’nın yapımcısı ile albüm yaptığı için adı Lübnan Madonna’sına çıkmış. Bense şarkılarında daha çok Kate Bush havası buluyorum. Arap ezgilerini elektronik tınılarla harmanlayıp uçuk bir hava içinde söylüyor.
***
Arapça sözlü batı müziğine girdikçe (bu tanımlama bana, Anadolu Rock veya 70’lerin Türkçe sözlü hafif batı müziği tanımlamalarını hatırlatıyor) neler çıkıyor insanın karşısına. Tuareg Blues diye başka bir türle tanıştım.
Çölden kopup gelen Tuareg göçebelerinin darbuka, tef, tabla, bendir ve santur ile tutturdukları ritmler insanı alıp götürüyor. Bu kez bu ritmleri blues veya rock rifleriyle harmanlayıp çalıyorlar. Tinariwen, Bombino, Tamikrest, Imarhan önde gelen gruplar.
Müzisyenlerin milliyetleri karışık Mali, Cezayir, Nijer, Libya.. Led Zepplin 70’lerde “Kashmir” veya “When The Levee Breaks” gibi parçalarla, daha sonraları Sting’den “Desert Rose” ile çöl müziğini batılı kulaklarla tanıştırmıştı.
Tinariwen en kıdemli topluluk 7. Albümleri Elwan yeni çıktı. Albümde Kurt Veil, Mark Lanegan gibi indie sahnesinin önemli isimleri eşlik ediyor.
Bombino ise Nijer doğumlu, mülteci kamplarında yaşamış bir müzisyen. Gitar çalmayı Jimi Hendrix, Mark Knopfler dinleyerek öğrenmiş. Onun da son iki
Dinlerken insanı alıp götüren bir kadın sesi daha var: Souad Massi. Cezayirli kendisi, Flamenco, Rock, Arap ritmlerini etkileyici bir harmanda seslendiriyor. Arapça, Fransızca ve Kabil dillerinde şarkıları.
İki parçasına hastayım: Ya Kelbi, Noir Et Blanc.
Michael Kiwanuka kimdir?
2016’da bıkmadan dinlediğim “Cold Little Hear” şarkısı bu kez Nicole Kidman ve Reese Witherspoon’lu “Little Big Lies” dizisinin müziği olarak karşıma çıktı.
Şarkının yaratıcısı Michael Kiwanuke genç bir isim. Uganda asıllı, 87 İngiltere doğumlu. Ebeveynleri İdi Amin rejiminden kaçarak İngiltere’ye sığınmış.
Çocukluğu kuzey Londra’da geçmiş. Westminster Üniversitesinin Medya ve Sanat bölümünden mezun mektepli bir müzisyen. İlk müzikal girişimleri Bashy ve Chipmunk gruplarında gitarist olarak. Communion Records plak şirketi “Tell Me A Tale” şarkısını beğenir ve ilk EP’si çıkar. Arkadan Adele’in 2011 turuna ön grup kadrosunda dahil olur. Ondan sonrası “yürü ya kulum” olmuş yetenekli müzisyen için. Marvin Gaye, Otis Redding, Van Morrison arasında bir yerlerde müziği. “Cold Little Heart”’da olduğu gibi ara sıra Pink Floyd esintileri de yapıyor.
***
İki albümü var: “Home Again” ve” Love and Hate “. Bu hafta yeni bir single çıkardı: “Sometimes I Feel Like Motherless Child”. Hepsini çok beğeniyorum. Yetmişlerin soul müziği dondurulup yeniden ısıtılmış gibi.. Bu müzisyenle mutlaka tanışın.
En beğendiğim 3 şarkısı: One More Night, Cold Little Heart, Tell, Me A Tale.
