Murat Karayalçın
CHP’nin 5-6 Eylül 2014’te yapılacak ve gündeminde Tüzük değişikliklerinin de bulunacağı 18 .Olağanüstü Kurultayında CHP-PM’nin yeniden yapılandırılmasını önermiştik. CHP Parti Meclisi için önerilen yeni modelin nasıl olacağını ilişkin dünkü yazımızda ‘1.Üye Sayısı’ ve ‘2. Başkanlık Divanı’ başlıklarını anlatmıştık. Bugünkü bölümde de yeni model önerisine kaldığımız yerden devam ederek, ‘Komisyonlar’ ve ‘Genel Kurul’ başlıklarını anlatacağız.
3. Komisyonlar
CHP-PM bugünkü yapısı ile yalnızca bir tür genel kurul olarak çalışmaktadır. Oysa genel kural, meclislerin komisyonlar ve genel kurul şeklinde çalışmalarıdır. Ayrıntılı teknik ve siyasi değerlendirmeler komisyonlarda yapılır, öneriler geliştirilir, daha sonra orada pişirilen konular Genel Kurula getirilir ve karara bağlanır. Eğer böyle bir yapı oluşturulursa PM’nin yılda altı kez toplanmasının az olacağı ya da yetersiz kalacağı şeklindeki kaygılar da giderilmiş olacaktır.
Komisyonların oluşturulmasında iki yaklaşım uygulanabilir. Bunlardan birincisi TBMM İç Tüzüğünün esas alınmasıdır. TBMM İç Tüzüğünün 20. maddesine göre, TBMM’de 16 tane sürekli komisyon bulunmaktadır. İkinci yaklaşım, komisyonların Parti Tüzüğünün 39. maddesi uyarınca oluşturulmasıdır. Tüzüğümüzün 39.maddesi Genel Başkan Yardımcıları için 15 görev konusu belirlemiştir. Önemli olan PM’nin Tüzüğün kendisine verdiği yetkileri ve Partililerin beklentilerini gereğince yerine getirecek bir yapı ve işleyişe sahip olmasıdır.
Politika ve strateji kararlarına temel olacak öneriler, hem doğrudan hem de dolaylı yollardan üretilebilir ya da hazırlanabilir. Başka bir anlatımla Partinin ilgili konulardaki politika ve stratejileri salt bu ad altında yapılacak çalışmalarla belirlenemez. Örneğin çeşitli konularda hazırlanacak yasa tasarılarının ve yasa tekliflerinin müzakeresi ya da değerlendirme çalışmaları sırasında da Partinin politika ve stratejilerinin üretilmesi olanaklıdır. Bu, PM’ de oluşturulacak komisyonlarının önemini daha da artırmaktadır. Bu komisyonlardan ayrı olarak, çeşitli alanlarda doğrudan politika ve strateji hazırlanması görevini üstlenecek komisyonların kurulması da sağlanmalıdır.
4. Genel Kurul
Komisyonların çalışma sonuçları ya da Partinin hangi birimde üretilmiş olursa olsun ideolojik ve siyasi duruşunu belirleyecek olan tüm çalışmaları karara bağlanmak üzere PM Genel Kuruluna sunulmalıdır.
Genel Kurul çalışmalarının gündemi Başkanlık Divanı tarafından taslak olarak hazırlanıp Genel Başkan tarafından onaylanmalıdır.
PM Genel Kurulu CHP’nin en büyük buluşma platformu olacaktır. TBMM Grup Başkan Vekilleri ve Grup Yönetim Kurulu Üyeleri, Kadın Kolları Genel Başkanı ve Gençlik Kolları Genel Başkanı PM’de yer almaktadır. Genel Başkan Yardımcıları ve Genel Sekreter zaten PM üyeleridir. Genel Başkan ise, disiplin kurulunun dışında, bütün Parti örgütünün başkanıdır. Bu nedenle Partinin değişik alanlardaki politika ve stratejisinin, TBMM’ye sunulan yasa, tasarı ve teklifleri de içinde olmak üzere PM’de karara bağlanması doğaldır.
Yeni PM modeli ile Partinin gerekli gördüğü konularda politika ve strateji üretmesi dar kapsamlı bir çalışma olmaktan çıkarak, bir süreç şekline dönüşecektir. Bunun zaman alıcı olabileceği bir eleştiri konusu olarak ileri
sürülebilir. Kuşkusuz bir grup çalışması ile karşılaştırıldığında bu süreç daha fazla zaman gerektirecektir. Ancak bir siyasi çalışmanın değerlendirilmesi, o çalışma için harcanacak zamana göre değil, o çalışma ile elde edilecek sonuçlara göre yapılmalıdır. Çalışma sürecine daha çok partilinin katılması, ele alınan konunun ve geliştirilen projelerin veya çözümlerin Parti örgütü tarafından daha iyi anlaşılmasını, benimsenmesini ve kamuoyuna daha iyi anlatılmasını sağlayacaktır. Parti bu yolla daha başarılı sonuçlar elde edecektir. Kaldı ki bu sürecin yönlendirilmesinde zamanın maliyeti ile katılımın getirilerini bir dengeye oturtmak pekâlâ olanaklıdır.
PM’nin yeni bir yapı ve işleyişi oturtulması için yukarı da önerilenler bir tartışma çerçevesi olarak alınmalıdır. Ayrıca Sosyalist Enternasyonel’e üye partilerin bu konudaki uygulamalarının göz önünde bulundurulması da yararlı olacaktır. Örneğin İngiliz İşçi Partisi’nde bizdeki PM’ye benzer organ bulunmamaktadır. İngiliz İşçi Partisi yıllık kongresi (onların Kurultayı), doğrudan bizdeki MYK’ya benzeyen, 28 üyeli National Executive Committee (Ulusal Yürütme Komitesi) adlı organı seçmektedir. İngiliz İşçi Partisinin yapısı ve işleyişi CHP’ye pek benzememektedir. Ancak CHP ile siyasi ve yapısal benzerlikleri olan Fransız Sosyalist Partisinde, bizdeki PM’ye benzeyen Le Conseil National (CN) adlı bir organ bulunmaktadır ve bunun 204’ü seçilmiş, 306 üyesi bulunmaktadır. Yılda dört kez toplanan bu organ (CN), bizdeki MYK’ya benzeyen, 54 üyeli Le Bureau National (BN) adlı organı seçmektedir.
-BİTTİ-