Yeni koronavirüsü PCR tetkiki ile yakalayın
Kovid 19 pandemisinde tedaviye erken başlamak ve virüsün yayılmasını önlemek için virüsü taşıyan kişilerin mümkün olan en erken zaman içinde tespit edilip tedavi ve izolasyonlarını uygulamak gerekir. Bu yaklaşım tüm pandemilerde en etkili ve en önemli olmazsa olmaz yapılması gereken bir harekettir.
Bulaşma yolları
Virüsün en önemli bulaşma yolu hasta kişinin konuşarak hatta sadece nefes alıp verirken ortama yaydığı virüsleri solunum yoluyla almakla gerçekleşir. Öksürmek, bağırmak, gülmek, efor sarf ederken daha kuvvetli nefes alıp vermek bu yolla bulaşmayı daha da kolaylaştırır. Daha çok ağızdan yayılan damlacıklar içindeki virüsler kısa bir süre havada asılı kalıp daha sonra da yere veya yakın yüzeye düşerler. Eğer yakın mesafede bulunan bir kişi varsa ve maske taşımıyorsa bu virüsü daha bir yere düşmeden solunum yoluyla ağız veya burundan alır. Virüs ile bulaşmış yerlere dokunduktan sonra elleri yıkamadan ağız, burun ve göze değdirince de virüsü kendine bulaştırmak mümkündür.
Korunma yolları
Virüslü kişinin ortama saldığı damlacıklar içinde saklanarak havada asılı kalan ya da yüzeylere yapışan bu mikroptan korunmak için maske takmak, mesafeyi korumak ve elleri özellikle yüze değdirmeden mutlaka su ve sabunla yıkamak gerekir. Virüsü yok etmek için çok özel dezenfektanlara ihtiyaç yoktur su ve sabunla yıkamak yeterli gelir. Çünkü sabun virüsün yapısını bozarak etkisini kaybetmesine neden olur. Su ve sabun bulamadığımız yerde bunu kolonya ya da alkol içerikli dezenfektanlarla da yapabiliriz. Buraya kadar söylediklerimizi artık hepimiz ezberledik. Maske, mesafe, temizlik virüsten korunmak için mutlaka uymamız gereken kurallar. Tabi neden durmadan tekrarladığımızı biliyorsunuz. Çünkü hala anlamayanlar, dikkat etmeyenler var maalesef.
Kovid 19 belirtileri
Ateş, öksürük, boğaz ağrısı, baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları, bel ağrısı, karın ağrısı veya ishal, koku veya tat alma bozukluğu bu hastalığın belirtileri arasında yer alır. Daha ileri vakalarda nefes darlığı ve aşırı halsizlik de bu belirtilere eklenebilir.
Asemptomatik vakalara dikkat
Asemptomatik yani hiç bir belirti vermeden virüsü taşıyanlar salgının yayılması konusunda kritik önem taşıyor. Zira hastalık belirtilerini gösteren kişiler bir şekilde tespit ve teşhis ediliyor. Etrafına bulaştırmamak üzere gerekli tedbirler alınıyor. Ancak hiç bir hastalık belirtisi göstermeyen kişiler virüsü taşıdıklarından da habersiz oldukları için hele bir de maskeyi düzgün bir şekilde takmıyor ve mesafelerini de korumuyorlarsa farkında olmadan bu mikrobu etraflarına kolayca yayabilirler. Bu nedenle virüsle en ufak da olsa bir karşılaşmış olma ihtimali varsa mutlaka PCR testi dediğimiz sürüntü testini yaptırmak gerekir.
PCR testi nasıl yapılıyor?
Bu testin vücuda herhangi bir zararı yoktur. Acı da vermez. Ancak verdiği bilgi çok değerlidir. Testi yapmak için başvuran kişinin burun ve boğazından sürüntü alınır. Sürüntü çubuğu ile önce ağızdan girilerek boğazın arka duvarına kadar iletilir. Sürüntüyü aldıktan sonra burun deliklerinden girilerek derine kadar ilerletilir ve döndürülerek çıkarılır. Alınan örnek tüp içinde Polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) testinin yapılacağı laboratuvara iletilir. Günümüzde bu test kalıtsal hastalık teşhisinde, kanser araştırmalarında, adli tıp çalışmalarında, aşı geliştirilmesinde, bakteri ve virüs tespiti gibi birçok amaçta kullanılır. PCR diğer adıyla Polimeraz zincirleme tepkimesi (Polymerase Chain Reaction ) alanındaki çalışmaları ve bu testin keşfi 1993’te Kary Mullis ve Michael Smith isimli bilim adamlarına Nobel Kimya Ödülü’nü kazandırmıştır.
PCR ne kadar süre pozitif kalıyor?
Enfeksiyonun seyri boyunca, PCR ile solunum yolu örneklerinde virüsün RNA materyali hastalık belirtilerinin başlamasından 1-2 gün önce saptanabilir ve hafif vakalarda 8 güne kadar devam edebilir.
PCR ile virüs RNA’sının uzun süre tespiti örneğin hastalık başlangıcından 15 gün sonra bile pozitif olması bazı durumlarda mümkündür. Erkek cinsiyet, yaşlılık, hipertansiyon, hastaneye yatışta gecikme, başvuru sırasında ağır hastalık, kortizon tedavisi bu riski artırır.
Eğer ilk test negatifse, ancak belirtiler varsa ve Covid-19 şüphesi devam ediyorsa testin tekrarı önerilir. Test tekrarı için en uygun zaman genellikle ilk testten 24 ile 48 saat sonradır.
Testiniz pozitif çıkarsa ne yapmanız gerekiyor?
Testiniz pozitif çıkarsa kesinlikle paniğe kapılmayın. Yüksek ihtimalle hastalık bir hafta on gün içinde geçecektir. Pozitif çıktığınızı öğrendiğiniz gün Sağlık Bakanlığı tarafından ilaçlarınız evinize kadar getiriliyor. Nasıl kullanacağınız detaylı bir şekilde tarif ediliyor. Siz on gün, sizinle aynı evde yaşayanlar on dört gün karantina alınıyor. Bu süre zarfında zaman zaman telefonla ya da eve gelerek sizi takip ediyorlar. Bu süre içinde düşmeyen ateş, öksürükle beraber nefes darlığı gelişirse mutlaka hastaneye başvurmanız gerekir.
