Mutlu olmanın sırrı nerede?

Mutlu olmak beyinde gerçekleşen bir olaydır. İnsan aklı, olayları yorumlama yeteneği bunda çok rol oynar. İnsan üzüntü ve sıkıntı verebilecek konularla baş edebilmesini sağlayabildiği gibi tam tersi bu konuları büyük dertlermiş gibi içinden çıkılamaz bir sorun haline de getirebilir. Kişinin ruhsal durumu, karakteri, kültür ve yetiştiriliş tarzı, eğitimi, alışkanlıkları, çevresi, ailesi, arkadaşları, işi ve uğraşıları mutlu olabilmesi üzerinde çok etkilidir. Mutluluğun beyinde gerçekleştiğine dair bir diğer kanıt da insanda mutluluk hissi yaratan bazı maddelerin beyinde salınmasıdır. Bunlar, seratonin, endorfin ve dopamindir.

Serotonin

Serotonin insana mutluluk, canlılık ve zindelik hissi veren bir nörotransmitter yani sinir hücreleri arasında elektrik sinyallerini taşımakla görevli bir maddedir. Serotonin ruh halini, uykuyu, iştahı, öğrenmeyi, hafızayı, cinsel ve sosyal davranışları düzenlemede etkilidir. Eksikliği depresyona, sinirli ve huzursuz bir ruh haline sebep olabilir. Depresyondaki hastalarda kandaki serotonin düzeyi ölçüldüğünde düşük bulunur. Yaygın olarak kullanılan antidepresan ve anti-anksiyete ilaçlarının birçoğu serotonin düzeyine etki ederek kandaki seviyesini artırmaktadır. Kandaki seviyesinin yüksek olması uyanıklığı arttırır. Güneş ışığı sadece D vitamini üretilmesine değil serotonin salınmasına da sebep olmaktadır. Vücutta serotonin üretimi beslenmemizden yakın olarak etkilenir. Açlık, yorgunluk, stres, gün ışığından uzak kalmak vücutta serotonin seviyesinin düşmesine sebep olur.

Serotonini arttırmak için

Güneş ışığının yanı sıra masajın serotonin artışına yol açtığı saptanmıştır. Bu nedenle başka bir dolu faydalarına ek olarak mutlu olmanıza yardım etmek üzere masaj yaptırmanız önerilir. B6, B9 ve B12 vitaminlerinden ve triptofan aminoasitinden (protein yapıtaşlarından) zengin beslenmek vücutta serotonin üretimini de arttırır. Bu vitaminler aynı zamanda kalp krizi riskini azaltacak şekilde kanda homosistein seviyesinin de düşmesine yardımcı olur. B6 vitamini muz, balık, tavuk, yumurta, süt, bezelye, havuç, kuruyemiş, avokadoda B9 (folik asit) vitamini mercimek, fasulye, nohut, bezelye, pancar, ıspanak, turp, brokoli gibi koyu yeşil yapraklı sebzelerde, B12 vitamini et, süt, yumurta, peynir, balıkta bulunur.

Triptofan içeren besinler çeşitlidir. Muz, çilek, elma, portakal, böğürtlen, ananas, avokado ve şeftali, fıstık, ceviz, Antep fıstığı, kaju fıstığı, badem ve kestane, kuşkonmaz, patlıcan, ıspanak, brokoli, bezelye, kuru fasulye, nohut, kahverengi pirinç, bezelye, mısır, susam, keten tohumu ve ayçiçeği, başta hindieti olmak üzere ton, sardalya, somon gibi balıklarda ve peynirde değişik oranlarda bulunur. En çok hindieti süt ve muzda bulunmaktadır. Ancak unutmamalıdır ki vücudun triptofandan faydalanması için ayrıca B6, B9 ve C vitaminleri ile magnezyuma da ihtiyacı vardır. Keten tohumu, badem, karabuğday, ıspanak, kabak çekirdeğinde magnesyum bulunmaktadır.

Dopamin

Dopamin beyinden salgılanan bir tür nörohormondur. Serotonin gibi nörotransmitter görevi yapar. Beyinde dopamin salgılanmasını destekleyen tirozin adı verilen bir aminoasit türüdür.

Dopamini arttırmak için

Tirozin içeren et, yumurta, kefir, yoğurt gibi proteinli gıdaların yanı sıra elma, muz, yaban mersini, çikolata, kahve, yeşil çay, çiğ badem, kekik yağı, zerdeçal, susam, kabak çekirdeği de vücutta dopamin üretimine yardımcı olmaktadır. Güneş ışığı da aynı şekilde serotonin gibi dopamin üretimini de pozitif şekilde etkilemektedir. Kardiyolojide kalp kasılma gücünü arttırmak, kalp atışını hızlandırmak ve tansiyonu yükseltmek için ilaç olarak dopamin türevinden faydalanırız.

Endorfin

Vücudun doğal ürettiği bir çeşit morfindir. Morfin etkisine benzer bir rahatlama yaşatır.

Endorfini arttırmak için

B ve C vitaminleri ile demir ve çinko içeren besinler endorfin üretimini destekler. Çilek, dondurma, üzüm, makarna, muz ve çikolatanın yanı sıra baharatlı yiyecekler de endorfin salınımını destekler. Mutlu olmak için beyinde bu maddelerin üretimini destekleyen tarzda beslenmenin yanında hoşumuza giden bir aktiviteyi gerçekleştirmek de çok etkili olmaktadır. Bu aktivite sevdiğimiz bir spor olabilir. Bir sosyal sorumluluk aktivitesi olabilir. Sevdiğimiz insanlarla sohbet etmek, vakit geçirmek olabilir.

Gerçekten de mutluluk beynimizde gerçekleşiyor. Bunu gerçekleştirmek de kendi elimizde tamamen bize bağlıdır.