Beyninizi 'çürümeden' kurtaracak 3 öneri

Oxford Sözlüğü bu yılın kelimesini ‘brain rot’ yani ‘beyin çürümesi’ olarak belirledi. Sosyal medyanın kötü beslenme alışkanlıklarını etkilediği gerçeği karşısında; zihnimizi uyuşturan içeriklere uzun süre maruz kalma sonucu ortaya çıkan bu ‘çürümeden’ beynimizi nasıl koruyabiliriz? Sizlere 3 önerim olacak.

Gün içerisinde sosyal medyada geçirdiğiniz dakikaları düşünün… Neredeyse çoğumuzda günlük hayatın bir parçası olan bu süre, eğer saatler boyu sürüyorsa siz de beyin çürümesi yaşıyor olabilirsiniz. Sosyal medyada bitmek bilmeyen gezinme ve zihin uyuşturan içerikler nedeniyle endişeler devam ederken, Oxford Sözlüğü 2024 yılının kelimesini ‘brain rot’ yani ‘beyin çürümesi’ olarak açıkladı. Yaklaşık 40 bin kişinin oy kullanması sonucu belirlenen bu terim, zihni uyuşturan içeriklerle, sosyal medyada sonsuz kaydırmanın etkilerinin altını çiziyor, hatta bizlere bir uyarıda bulunuyor. Beyin çürümesi, günümüzde çevrimiçi içeriklerin aşırı tüketiminin sonucu olarak görülen, bir kişinin zihinsel veya entelektüel durumunun varsayılan bozulması olarak tanımlanıyor. Ben de bugün sizlerle beyninizi ‘çürümeden’ kurtaracak 3 öneriyi paylaşmak istedim.

1-DOĞRU BİLGİYE ULAŞMAK KOLAY DEĞİL

Ben hem meslektaş adaylarıma hem de tüm takipçilerime doğru bilgiye ulaşmak için her zaman bilimsel kaynaklara dayandırılan doğrular ile ilerlemeleri gerektiğini hatırlatıyorum. Sosyal medyadaki tüm paylaşımlarımda da bilimsel kaynak gösteriyor, bu konuya hassasiyetle yaklaşılması gerektiğini düşünüyorum. Bilgi kirliliğinin hızla arttığı günümüzde uzman olmadığı halde konuşanların sayısı da artıyor. Deakin Üniversitesi Fiziksel Aktivite ve Beslenme Enstitüsü’nde araştırmacılar, 100 binden fazla takipçisi olan influencer ve markaların yaklaşık 700 sosyal medya gönderisini incelemiş ve yüzde 45’inin yanlış beslenme bilgisi içerdiğini bulmuş. O yüzden uzman olmayan kişilerin söylemlerine kulak asmamak ve her işi uzmanına danışmak şart.

2-YEMEK YEME EĞİLİMLERİNİ ETKİLİYOR

Her şeyin fazlasının kötü olabileceğini zaten biliyorsunuz; evet, aynı şey ekran süresi için de geçerli. Fakat önemli bir detay var ki beyin çürümesi yalnızca çevrimiçi geçirdiğiniz saat sayısıyla ilgili değil. Yukarıda bahsettiğim gibi tükettiğiniz içerik türü ve doğruluğu da beyin çürümesinde önemli rol oynuyor. Bu nedenle takip ettiğiniz isimleri gözden geçirmek ve belki de bir temizlik yapmak size iyi gelebilir. Yalnızca size ilham veren veya zihninizi harekete geçiren değerli, olumlu, bilgilendirici içerikler sağlayan kişileri veya sayfaları takip edin. Konu ile ilgili Appetite dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, bireyler sosyal medyada vakit geçirirken takip ettiği kişilerin daha çok sebze meyve tükettiği izlemine kapılıyorsa kendi tüketimini de artırıyor. Çalışmada bu artışın miktarı da hesaplanmış. Takip ettiği kişilerin tükettiği her 5 porsiyon sebze-meyve için kişi kendi günlük beslenmesine 1 porsiyon sebze-meyve ekliyor. Araştırmanın başka bir sonucu ise sosyal medyanın kötü beslenme alışkanlıklarını etkilediği. Bireylerin takip ettiği kişilerin tükettiğini düşündüğü her 3 porsiyon abur cubur için kendi beslenmelerine 1 porsiyon atıştırmalık ekliyor. Aston Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, sosyal medyada güvenilir sağlıklı beslenme hesaplarını ve uzmanları sadece iki hafta kadar takip eden kişilerin daha fazla sağlıklı beslenme davranışı sergilediğini gösteriyor.

Sosyal medyada en çok takip ettiğiniz hesaplar gibi yemek yeme eğiliminde oluyorsunuz diyebiliriz. Kısacası sosyal medya tüm olumlu ve olumsuz etkileri ile besin tercihlerinizi etkiliyor.

Zihninizi çürümeden korumak için beyni koruyan gıdaları tüketmeyi de ihmal etmeyin. Günlük beslenmenize bol miktarda meyve, sebze, tam tahıl ve yağsız protein ekleyin, kendi sağlıklı atıştırmalıklarınızı hazırlayın, beyin dostu Omega-3 tüketimini ihmal etmeyin. Antioksidanlar, sağlıklı yağlar ve vitamin-mineraller açısından dengeli beslenmek beyin sağlığını desteklemede özellikle faydalı olabilir.

3-DÜZENLİ AKTİVİTELER BEYİN SAĞLIĞINI DESTEKLİYOR

Düzenli egzersizin, hipokampüste yeni beyin hücreleri üretme, beynin hacmini artırma ve hafızayı iyileştirmeye yardımcı olduğunu biliyor muydunuz? Her gün 20-30 dakika orta düzeyde egzersiz yapmayı hedefleyin. Yürüme, koşma, bisiklete binme veya yüzme gibi aktiviteler, beyinde kan akışını iyileştirebilir. Rutininizi yoga, dans veya takım sporları gibi farklı egzersiz türleriyle oluşturabilirsiniz.

Her gün birkaç dakikanızı nefesinize odaklanarak geçirin. Derin, bilinçli nefes almak zihninizi sakinleştirebilir ve stresi azaltabilir ve zihin sağlığınıza iyi gelebilir. Bu noktada meditasyon, yoga gibi aktiviteleri önemsiyorum. Bu aktiviteler zihinsel berraklığı artırabilirken, dikkat ve konsantrasyonu iyileştirebilir ve kaygı düzeyinizi azaltabilir.

Fiziksel akvitite denildiğinde aklınıza sadece bedeninizi kullanacağınız, kondisyona dayalı sporlar gelmesin. Zihinsel sağlığınızı farklı bir aktiviteyle desteklemek istiyorsanız bulmaca, sudoku veya problem çözme ve eleştirel düşünme gerektiren beyin oyunları gibi birçok uyarıcı aktivite de bu noktada işinize yarayabilir.

BEYNE İYİ GELEN 10 GIDA

1-Ceviz
2-Somon
3-Ispanak
4-Yaban mersini
5-Yeşil çay
6-Filizlendirilmiş baklagiller
7-Yumurta
8-Brokoli
9-Zerdeçal
10-Keten tohumu