Kalın’a Şam’ı gezdirme teklifi Golani’den
MİT Başkanı İbrahim Kalın, Şam’daki ziyaretinde HTŞ lideri Golani ile kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdi. Emevi Camii’nde namaz kılan Kalın, Golani’nin teklifiyle Hamidiye Çarşısı ve Kasiyun Tepesi’nde yürüyüş yaptı…
İbrahim Kalın’ın Emevi Camii’nde namaz kılarken çekilen fotoğrafları X üzerinden paylaşıldı.
MİT Başkanı İbrahim Kalın Esad rejiminin devrilmesinin ardından Suriye’nin başkenti Şam’a gitti. Kalın’ın Emevi Camii’nde namaz kıldıktan sonra Şamlıları selamlarken görüntülenmesi sadece Türkiye’deki televizyon kanallarına değil, dünya ajanslarına da son dakika olarak düştü. Kalın’ın Şam’da bulunuşuna ilişkin yapılan ilk yorumlar, Emevi Camii’nden verilen bu fotoğraf üzerinden oldu. Olumlu, olumsuz bir çok değerlendirmede de namaz Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 5 Eylül 2012’de söylediği “Emevi Camii’nde namaz kılmak” sözleri üzerinden yapıldı.
Erdoğan, Suriye’de iç karışıklık başladıktan 6-7 ay kadar sonra AK Parti Genel Merkezi’ndeki genişletilmiş grup toplantısında “CHP yarın Şam’a gidecek yüz bulamayacak göreceksiniz ama inşallah biz en kısa zamanda Şam’a gidecek, oradaki kardeşlerimizle muhabbetle kucaklaşacağız. O gün de yakın. İnşallah Selahaddin Eyyubi’nin kabri başında Fatiha okuyacak, Emevi Camisi’nde namazımızı da kılacağız. Bilali Habeşi’nin, İbn-i Arabi’nin türbesinde, Süleymaniye Külliyesi’nde, Hicaz Demiryolu İstasyonu’nda kardeşliğimiz için özgürce dua edeceğiz” demişti. Suriye’de savaşın süresi uzadıkça bu sözler eleştiri malzemesi olarak kullanıldı. İbrahim Kalın’ın kıldığı namaz da Erdoğan’ın bu sözlerine atıfla ya yine eleştiri ya da destekle karşılandı. Oysa Kalın’ın Şam ziyareti namaz ile sınırlı kalmadı.
Şam sokaklarında yürüyüş
Kalın’ın halkın arasına karışarak camide namaz kılması, sonrasında Şam sokaklarında dolaşması aynı anda birçok mesajı bir arada barındırıyor. Suriye halkına yanlarında olunduğunun, Türkiye ve dünya kamuoyuna da Türkiye’nin İstihbarat Başkanı’nın Şam sokaklarında dolaşabildiğinin vurgulandığı bir mesaj. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 9 Aralık’ta yaptığı Millete Sesleniş konuşması Türkiye’nin sadece bugüne kadar olan değil, bundan sonraki politikasına ilişkin de çerçeveyi veriyor. Erdoğan o konuşmasında “Hürriyet ve adalet mücadelenizde sizi nasıl yalnız bırakmadıysak, inşallah kalkınma mücadelenizde de tüm imkanlarımızla sizi destekleyeceğiz” demişti.
Kalın’ın Şam’daki temasları, verdiği fotoğraf, bunlardan sadece birkaç saat sonra Şam’a geçici maslahatgüzar olarak Türkiye’nin Nuakşot Büyükelçisi Prof. Dr. Burhan Köroğlu’nun atandığının duyurulması bütünleşik okunmalı. Köroğlu da tesadüfen seçilmiş bir isim değil. İslam felsefesi, siyaset düşüncesi ve Türk-Arap ilişkileri üzerinde uzman bir akademisyen olan Köroğlu, Moritanya’nın başkenti Nuakşot Büyükelçilik görevinde ilk yılını tamamlamasına 3 gün kala Suriye’nin yeni kritik sürecinde Şam için tercih edilen isim oldu. Köroğlu’nun ataması elbette Dışişleri uhdesinde ancak Kalın ile eskiden bu yana hukuku olduğunu biliyorum. Bu bize Dışişleri ile istihbaratın süreçteki ortaklığı konusunda da fikir verebilir kanısındayım.
Golani ile baş başa
Edindiğim bilgilere göre; MİT Başkanı Kalın Şam’da HTŞ lideri Ebu Muhammed Golani lakaplı Ahmed Hüseyin el-Şara ile kapsamlı ve sıcak olarak nitelendirilen bir görüşme yaptı. Kalın’ın Geçici Hükümetin Başbakanı Muhammed el-Beşir ile de görüştüğü yönünde haberler dolaştı ama Golani ile görüşmesi baş başa oldu. Kalın çok iyi Arapça konuşuyor. Görüşme için tercümanlar hazırda olsa da ihtiyaç duyulmadığı anlaşılıyor. İkilinin görüşmesinde ele alınan temel konuları da; sınır güvenliği, Suriye’nin yeniden ayağa kalkması için gereken destek ve yardımlar, Suriyelilerin geri dönüşlerinin alt yapısı, yeni Suriye’nin inşa ortamının hazırlanması ve Türkiye’nin çabalara ne yönde destek olabileceği oluşturdu.
Aracı o kullandı
Görüşmenin bitiminde Golani Kalın’a Şam’ı birlikte dolaşmayı teklif etti. Bununla kalmadı direksiyonun başına geçti ve Kalın’ı namaz kılması için Emevi Camii’ne götürdü. MİT Başkanı Kalın, Golani’nin kullandığı otomobilde sürücü koltuğunun yanında oturdu. Golani, camiye Kalın ile girmedi ama namazın bitiminde ikili yine aynı şekilde Şam sokaklarında dolaştı. Şam’daki sayısız Osmanlı eserinden biri olan, çıkışı Emevi Camii’ne açılan alışveriş merkezi Hamidiye Çarşısı’nı da dolaşan Golani ve Kalın daha sonra kentin kuzeyinde yer alan, kenti tepeden çepçevre görmeye imkân tanıyan, seyir teraslarının bulunduğu Kasiyun Dağı’na gitti. Golani ile Kalın’ın sohbetleri burada da devam etti.
