Mevzuat gereğince stajyer çalıştırma zorunluluğu olan firmalar, stajyerlere ücret de ödemek zorunda. Stajyerlere verilecek ücret net asgari ücretin yüzde 30’u kadar. 2020 için en düşük ücret ise 631.19 TL
Stajyerlik, çalışma hayatında uzun soluklu bir kariyerin başlangıcı olabilir. Staj dönemi, sadece uygulamaya ilişkin esasları öğrenmek anlamına gelmiyor, aynı zamanda staj gören öğrencilerin yeteneklerini ve özgeçmişlerini geliştirebilecekleri, iş hayatını tanıyabilecekleri ve profesyonel çalışanlarla iletişim kurabilecekleri bir fırsat.
Mevzuat gereğince, önceki yazımda ele aldığım üzere, bazı firmaların stajyer çalıştırma zorunluluğu bulunuyor. Ayrıca, stajyer çalıştıran işverenlerin zorunlu staj döneminde stajyerlere ücret ödeme yükümlülüğü de söz konusu.
Zorunlu staj dönemi için işletmelerde istihdam edilen stajyerlere asgari geçim indirimi hariç net asgari ücretin yüzde 30’u tutarında ücret ödenmesi gerekiyor. Bu uygulamayla, pek çok sektörde yaygın bir uygulama haline gelen stajyerin uzun dönemlerle ücret verilmeden çalıştırılması ve bunun bir maliyet avantajı olarak görülmesi de engellenmiş oldu.
2020 yılı için stajyerlere ödenmesi gereken en az ücret 631.19 TL. Dolayısıyla, tüm işletmeler, staj yapan öğrencilere asgari 631.19 TL ödemek zorunda. Stajyerlerin ücretlerinden herhangi bir vergi vb. kesinti yapılmadığından asgari geçim indirimi stajyerlere ödenmesi gereken ücret hesaplamasında dikkate alınmıyor. Yani, vergisi olmayan bir ücret ödemesi için asgari geçim indirimi doğmuyor.
6764 sayılı Kanun ile staj yapan öğrencilerin ücretleri için devlet katkısı yapılması yönünde bir düzenleme getirilmişti. Bu bağlamda, staj yapan öğrencilere yapılacak ödemelerin bir kısmının İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanmasına ilişkin usul ve esaslar, Milli Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından açıklanmıştı. Söz konusu destek kapsamında, mesleki eğitim gören veya stajyer öğrencilere ödenebilecek en az ücretin 20’den az çalışanı olan işletmeler için üçte ikisi, 20 ve üzerinde çalışanı olan işletmeler için üçte biri İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında devlet katkısı olarak ödeniyor.
Ayın 10’una kadar
Düzenleme gereğince, mesleki eğitim gören veya staj yapan öğrencilerin sözleşmede belirlenen ücreti her ayın 10’uncu gününe kadar işletmeler tarafından öğrencinin banka hesabına ödenmesi gerekiyor. İşletme tarafından ödenen devlet katkısı tutarı ise ayın 25’ine kadar işletmenin hesabına yatırılıyor. Bu şekilde, öğrencilere ödenecek ücretlerin bir kısmı devlet katkısı olarak İşsizlik Sigortası Fonu’ndan, sözleşmede kararlaştırılan ücretin kalan kısmı ise staj görülen işletme tarafından karşılanmış oluyor.
Düzenleme gereğince, çalışan sayısına göre farklılaşan oranda stajyer ücretlerine katkı yapılıyor. Buna göre, 2020 yılı için çalışan sayısı 20’den az olan işyerleri için söz konusu tutarın 2/3’ü, yani 420.79 TL; 20’den fazla çalışanı olan işyerleri içinse stajyere ödenmesi gereken tutarın 1/3’ü, yani 210.40 TL destek veriliyor.
Yabancı uyruklu öğrenciler...
Türkiye’de yabancı uyruklu öğrencilerin de stajyer olarak çalıştırılabilmesi mümkün. Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye’de staj yapabilmesinin usul ve esasları Yabancıların Çalışma İzni Hakkındaki Kanun’da düzenlenmiş durumda. Kanuna ait uygulama yönetmeliğinin 55. maddesine göre yabancı uyruklu öğrencilere staj süresiyle sınırlı kalmak şartıyla çalışma izni alınması ile ilgili muafiyet tanınmış. Çalışma izni alınmasında muafiyet oluşturulacak durumlar öğrenci değişim programları çerçevesinde zorunlu stajyerler için geçerli. Bu stajyerlerin sigortası okul tarafından yapılıyor. Zorunlu stajyerlik dışında, sigortası okul tarafında yapılmayan ve mesleki becerilerini geliştirmek amacıyla Türkiye’de staj yapmak isteyen yabancı uyruklu öğrencilerin çalışma izni alması zorunlu. Bu kişilerin yabancı uyruklu çalışanlardan herhangi bir farkı bulunmamaktadır.
Yabancı öğrenci staj ücreti
Staj yapan yabancı uyruklu öğrencilere ödenmesi gereken en az ücret, T.C. vatandaşı stajyerlerde olduğu gibi AGİ hariç asgari ücretin yüzde 30’u kadardır. Buna göre, 2020 yılı itibarıyla ödenmesi gereken ücret tutarı 631.19 TL’dir.
Diğer işçilerden bir farkı yok
Staj zorunluluğu olmayan, işveren tarafından bulunarak stajyer olarak çalıştırılan veya öğrenim gördüğü okulun haberi olmadan staj başvurusu yapan öğrenciler, Sosyal Güvenlik Kurumu açısından stajyer olarak kabul edilmedikleri için söz konusu öğrencilerin ücret, ücrete ilişkin vergi tutarı ve sigorta primlerinin, işyerindeki diğer çalışanlar için olduğu gibi, işveren tarafından ödenmesi gerekiyor.
