Birçok ülkede panikle stok market alışverişi yapıldığını görüyoruz ama salgının asıl başladığı yerde, Çin’de ihtiyaç alışverişinden çok rövanş alışverişi gündemde... Bkz. Hermes Guangzhou mağazası pandemi sonrası açıldığı ilk gün 2,7 milyon dolar’lık bir satış yaptı. Wuhan’da ise pandemi sonrası otomobil satışlarında büyük bir yükseliş oldu. Rövanş alışveriş terimi ilk defa 1980’lerde Çin’de kullanılmaya başlanmış.
Çin’in Batı’ya kapalı olduğu dönemin 1970’lerin sonunda sona ermesiyle ve yabancı markaların Çin pazarına girmesiyle başlamış.Birçok ülkede panikle stok market alışverişi yapıldığını görüyoruz ama salgının asıl başladığı yerde, Çin’de ihtiyaç alışverişinden çok rövanş alışverişi gündemde... Bkz. Hermes Guangzhou mağazası pandemi sonrası açıldığı ilk gün 2,7 milyon dolar’lık bir satış yaptı. Wuhan’da ise pandemi sonrası otomobil satışlarında büyük bir yükseliş oldu. Rövanş alışveriş terimi ilk defa 1980’lerde Çin’de kullanılmaya başlanmış. Çin’in Batı’ya kapalı olduğu dönemin 1970’lerin sonunda sona ermesiyle ve yabancı markaların Çin pazarına girmesiyle başlamış.
Şimdi ise pandeminin başlangıç noktası olduğu ve şubattan beri karantina önlemleri alınan Çin’in normal günlük yaşama dönmesiyle, rövanş harcama da yeniden gündemde...
Eskiden lüks markalardan giyinmek önemli bir şeydi.
Oysa son 10 yılda lüksün tanımı çok değişti. Logolu kıyafetlerin yerini çok daha önemli şeyler aldı ama yine de lüks çılgınlığı bitmedi. Malum, bir aylık ev kirasını marka bir ayakkabıya yatıran da, markanın kendisini satın alabilecek güce sahip olan da artık aynı ürünü giyebiliyor. Lüks eskiden belli bir kesime özeldi, daha sonra demokratikleşti dendi. Oysa tüketim çılgınlığı taksitli alışverişle iyice arttı. Hiç bitmeyen indirimler, seri sonu mağazaları, ihraç fazlası ürünler de durumu tetikledi. Bir de orijinalleriyle yan yana koyunca, bile fark göremediğiniz taklitler geldi arkadan. Herkesin üzerinde aynı ürün olunca da, haliyle lüksün bir anlamı kalmadı. Her şey pazarlamada bitiyor tabii. Dünyanın her yerinde mağazası olan dev markalar bile kendilerini hâlâ butik markalar olarak tanıtıyordu.Oysa artık lüks marka denince dev bir endüstri var. Eskisi gibi aile şirketleri ve atölyelerde elle üretilen ürünler artık kalmadı. Şimdi büyük şirketler ürünlerinin çoğunu işçiliğin ucuz olduğu ülkelerde yaptırıp, sonra da kendi ülkelerinde ufak bir detay ekliyor. Finalde de ‘Made in France’ ya da ‘Made in Italy’ damgasını yapıştırıveriyor. Fransa ve İtalya’daki sözüm ona el yapımı lüks piyasası şimdi daha da değişecek.
Yerel zanaatlar öne çıkacak
Rövanş alışveriş bile bu piyasayı kurtaramayacak. Sonunda, yerel zanaatlar öne çıkacak. Eskiden bir çanta lüksün sembolü olabilecekken, artık hiçbir kıyafet ya da aksesuar lüksün sembolü olamıyor, markalar eski değerlerini kaybetti. Çünkü hepsi yaygın ve ulaşılabilir. Pandemi sonrası şimdi herkes yeni lüksler peşinde olacak diye bekliyorduk. Hani bu dönemde büyük dersler alacak, gereksiz hırslardan kurtulacak, azla yetinmeyi öğrenecek, yeni lüksün alışveriş değil, sevdiklerinizle onlara zarar vermekten korkmadan zaman geçirebilmek olduğunu öğrenecektik?Çin’deki duruma bakılacak olursa, insan doğası ne yazık ki pek de değişmiyor.
