Geçtiğimiz günlerde La Stampa yazarı Gianni Riotta, Türkiye, Brezilya ve İtalya’daki gösterileri konu aldığı bir makale yazdı.
İtalya’da emekliler sendikası başta olmak üzere sendikaların yaptıkları gösterilerden hareketle Türkiye ve Brezilya’daki hareketleri karşılaştırıyordu.
Ama ülkesi adına feci ümitsiz bir tonda...
Yazara göre Türkiye ve Brezilya, göstericilerinin yaşıyla fark atıyordu İtalya’ya...
İtalya’daki orta yaş 44.2’yken, Brezilya’da 30.3, Türkiye’de ise 29.2’ydi. Orta yaşlı bir İtalyan çift, çocukları çoktan büyümüş, işi gücüyle hayatının ikinci yarısını yaşıyorken Brezilyalı ve Türkiyeli bir çift, hayatının henüz başındaydı.
Riotta’ya göre bu genç kitleyle ilgili iki hükümet, Türkiye de Brezilya da yanlış bir politika gütmüştü.
Brezilya’da hükümet işsizliği çözmek üzere kolları sıvamış. “İş demokrasidir”, “Önce iş” sloganıyla işsizlere iş bulmanın yeterli olacağını düşünmüştü. Oysa yeterli değildi. “İşleri vardı ama insanlar hala favela denilen gecekondularda yaşıyor. Suç oranında herhangi bir azalma görülmüyordu.”
Türkiye’de ise Başbakan, önce “yumuşak bir İslamiyet”e sahip olduğunu düşündürmüş. Şimdi “çağdaş bir dünyada yaşama talebi olan ülke insanlarını baskı altına alıyordu”.
Riotta’ya göre Türkiye’de meydanları dolduran insanların bireysel özgürlükler adına talepleri vardı.
Yazar, öte yandan ülkesinde yeni köprüye, aşıya, ankete, havalimanına hayır diyen muhafazakarlardan da şikayet ediyordu. Bunların İtalya’yı çıkmaz bir yola soktuklarını belirterek başta entelektüelleri suçluyor.
Yirmi yıldır iktidarda olan sağ ve sol koalisyonunun İtalya’yı “paralize ettiğini” ifade ediyor.
Bu entelektüellere örnek olarak da iki film yönetmenini, Nanni Moretti ve Pasolini’yi gösteriyor.
“İkisi de anti moderndi” yeniliklere karşıydı, “geçmişte yaşamak istiyorlardı” diyerek...
Özetle, Riotta’ya göre geçmişte yaşamak isteyen hükümet ve ona inananlar, hayır demekten başka bir şey yapmazlar çünkü yaşlılar, unlarını elemiş, eleklerini asmışlar.
Ne ilginç...
Gezi direnişinde ilk başta AVM’ye hayır diyenlerin yaşı 30 bile değil.
Sadece AVM, yeni köprü, havaalanı değil, kredi kartı, latte, alışverişe de hayır diyorlar.
Hafta sonları kıyafetlerini değiş tokuş edecekleri pazarlar kurmayı planlıyorlar.
Riotta, Türkiye’deki gençlerin özgürlük taleplerinin, “yaşlı” İtalyanların hayır dedikleriyle aynı olduğunu anlayamamış.
Çağdaş bulduğu genç Türkiye toplumunun Hayır’larıyla, anti modern bulduğu Pasolini ve Nanni Moretti gibi dahi sinemacıların izinde olduklarını hiç görememiş.
Sanırım Batılı yazarlar, bir yazıda birden fazla memleketi, hele biri Batı diğeri Doğu’daysa, ele almaya kalkışmamalı.
Analizlerin çoğu yanlış olabiliyor çünkü... Tıpkı bizim de Doğu’yu ele alırken bu aralar en çok -Tahrir- bıkmadan usanmadan ve düşüncesizce yaptığımız gibi...