Hazırcevap olmak
Geçen hafta sıcağı sıcağına davranmanın yararlarını ve zararlarını tartışmıştım.
Zamanlamanın öneminden bahsetmiştim.
Bu hafta da biraz hazırcevap olmaktan bahsedelim.
***
Hazırcevap olmak ve olay anında sıcağı sıcağına davranmak aynı şey değildir, karışmasın!
Hazırcevap kişiler yeri geldiğinde hemen ve yerinde cevaplar bulanlardır.
Ancak sıcağı sıcağına davranan kişi her zaman yerinde cevaplar vermediği gibi çoğu zamanda aslında söylemek istemediği şeyleri de söyleyendir.
Öfkeliyken ağzından çıkan bir sözü ertesi gün o çok yoğun öfkesi geçtiğinde, söylememiş olmayı tercih eder.
Hazırcevap olmak biraz da bir meziyet gibidir.
Herkes istediği cevabı veya söylemek istediği sözü tam da zamanında bulamaz.
Hatta çoğu zaman söyleyebileceği söz aklına sonradan gelir ve hayıflanır.
“Keşke orada şunu diyebilseydim, şu lafı bir yapıştırsaydım” der durur.
Olay anında vermesi gereken cevabı veremez. Cevap ya aklına gelmez ya da gelse de söyleyemez.
Bazen dilinin ucuna bir cevap gelir ama onu da söylemez, susar. Sonra bir pişmanlık başlar.
“Öyle demeliydim, şöyle konuşmalıydım” diye içi içini yer.
***
Bazen olay bittikten sonra olayı kafasında olayı tekrar yaşamaya başlar.
Olay anında veremediği cevabı verdiğini hayal eder.
Cevabı vermiş gibi biraz rahatlar, sonra unutur.
Kimi zaman da veremediği, içinde tuttuğu, aklına sonradan gelen cevabı muhatabına iletmek için fırsat kollamaya başlar.
Zamanında söylemediği sözler için aynı konunun bir daha açılmasını bekler.
Onu kızdıran kişiyi konuyu tekrar açması için tetikler.
Hatta aynı konu bir daha açılmazsa da bambaşka bir konuda o kişiyi tersleyebilir.
Terslenen kişi nedenini anlamaz ama o rahatlar.
***
Tüm bunların özünde yine zamanlamanın önemi çoktur. Doğru sözü söylemek kadar, o sözü doğru zamanda söylemek de önemlidir. Yanlış zamanda söylenen söz ise doğru bile olsa sıkıntı yaratabilir.
Olacak işi bozanlar, yanlış zamanda yanlış söz söyleyenlerdir. Kelimeler sihirlidir diye boşa dememişler.
Kelimelerin hem yapıcı hem de yıkıcı gücü vardır. Doğru kelimelerle doğru zamanı buluşturmak bir meziyettir.
Bunu özen gösteren herkes yapabilir.
Ağzından çıkan lafı önemsemeyen, kelimelerin gücünü umursamayanlar çoğu zaman karşısındakini kırarlar.
Zamanında doğru cevabı bulup, onu söylemekten çekinmeyenler, yerinde cevap verenler ve bu işi de karşısındakini kırmadan yapanlar makbuldür.
***
Kimilerine göre hazırcevap olmak olumsuz bir özelliktir.
Her söze verilecek, gereksiz cevabı olan kişiler hazırcevap gibi algılanır.
Gereksiz yerde konuşan ve her şeye itiraz eden kişilere hazırcevap demek doğru değildir.
Bu kişiler sürekli her söze ve söylenene bir cevap yetiştirme telaşına düşerek itici olanlardır.
***
Önemli olan hazır cevap olmak değil, doğru sözü doğru zamanda söylemektir, diye düşünüyorum.
Unutmayın sözünüz doğru bile olsa, yanlış zamanda söylenince, yerini bulmuyor!
