Tam kestane kebap zamanı. Havalar soğuyunca köz üstünde tek tek çevrile çevrile pişen tombul kestanelerin mis kokusu sokakları sarar. Peki, nerenin kestanesi meşhurdur? Soru kolay ama cevabı epey karmaşık
Soru net: Türkiye’nin en önemli kestane kenti neresidir? Bu soruya pek çok kişi Bursa cevabını verir. Evet, Bursa’nın kestane şekerlemesi meşhurdur, ama maalesef Bursa kestane yetiştiriciliğinde ilk beşe bile girmez. Kastamonu diyenler de çok olacaktır. Evet, Kastamonu ormanlarının acımsı kestane balı meşhurdur, kestanesi de dolgundur, ama gene de birinci değildir.
Doğru cevap açık arayla Aydın. Şimdi diyeceksiniz ki, Aydın’ın inciri meşhur, kestanesi de nereden çıktı? Ama Türkiye’de kestane yetiştiriciliğinde önde giden kent Aydın, üstelik Türkiye’nin tek coğrafi işaretli kestanesi de Aydın kestanesi. Bu arada İzmir, Ödemiş’e bağlı Bozdağ kestane şekerinin de “Coğrafi İşaret” belgeli olduğunu belirtelim. Türk Patent Enstitüsü 2010 yılında Aydın Ticaret Borsası’nın başvurusuyla “Aydın kestanesi” olarak Coğrafi İşaret Tescil Belgesi vermişti. Şimdi Aydın kestanesi bir de Avrupa Birliği tescili aldı. En sonunda hak ettiği yere geldi.
Aydın’dan Avrupa’ya kestane
Aralık ayı geldi mi Avrupa’da Noel pazarları kurulur. Bu pazarların ortak noktalarından biri sokaklara taşan baharat kokusudur, bir de kestane kebap kokusu. Özellikle Almanya’nın pazarları meşhurdur. 2020 Noel’inde pazarlar ne kadar kurulabilecek, kurulsa da ne kadar şenlikli olabilecek belli değil. Ama bu yıl Noel pazarları kurulmasa da Avrupa kentlerini Türk kestanesi kokusu sarabilir, deyim yerindeyse sokaklarda Aydın havası çaldırabilir. Aydın kestanesine destek verenlerin başında, raflarında 160’ın üzerinde coğrafi işaret tesciline sahip ve aday ürüne yer veren Metro Türkiye geliyor. Bu kapsamda Aydın kestanesine de destek vermiş ve ürünün Avrupa Birliği tescil süreçlerine götürülmesi konusunda Aydın Ticaret Borsası ile konuyla ilgili bilgi birikim ve deneyimlerini paylaşmış. Tescil sürecinde reklam çalışmalarına imza atmış. Metro, coğrafi işaret logosuyla ilk ve tek kestane satan marka olmuş.
Metro Türkiye yeni CEO’su Sinem Türüng’ün belirttiği gibi 5 yıl önce kurulan Türkiye’nin ilk gastronomi keşif platformu Gastronometro, Türkiye’nin zengin mutfak kültürünün, değerlerinin ve bu tür tescilli ürünlerin tüm dünyada hak ettiği yere gelmesi için önemli katkılar sağlıyor. Gastronometro direktörü şef Max Thomae son olarak pek çok tescilli ürünü bir araya getiren bir ekmek yapmış ve adını Anadolu ekmeği koymuş. Doğrusu Noel pazarlarındaki çörekleri aratmayacak bir lezzet olmuş.
Neden Aydın kestanesi?
Aydın kestanesini makbul kılan bir özelliği var. Bazı kestanelerin iç zarı kestane etinin içine kıvrılarak girer, o zaman ayıklaması çok zor, hatta imkânsız olur. Özellikle kestane şekeri için bu tür kestaneler hiç uygun değildir, çünkü yekpare tek parça bir kestane ayıklamak mümkün olamaz. Aydın kestanesinin zarı ise tam tersine etin içine girmez, yüzeyde kalır ve kolayca soyulabilir, üstelik diğer türlere göre daha iri boyutludur. Meyve iriliği ve kolay soyulabilir özelliği sayesinde diğer türlerden farklılaşır.
Kestane dosyası
Nilhan Aras’ın editörlüğünü yaptığı Metro Gastro dergisi, 99’uncu sayısında kestane dosyası hazırladı. Derginin tüm sayılarına artık ücretsiz olarak web sitesinden ulaşılabiliyor. Bu tarif ise Bursa lezzetlerini konu aldığı 32’nci sayısından:
Kestane şekeri
Kabuklarıyla haşlanan kestaneler soyulup teker teker tülbentlere sarılır. Tülbentler iyice düğümlenip, bir kilogram şekerle kaynayan yarım litre suya atılır. Kısık ateşte yaklaşık iki saat pişirilir. Ama bu süre içinde şeker ve su oranı sürekli kontrol edilmeli, gerekirse su ve şeker ilavesi yapılmalı. Aksi halde kestaneler şekerlenebilir. Tatlı olarak bu şekilde tüketilebileceği gibi, sıcakken kavanozlara alınıp ağzı kapatılarak da uzun süre saklanabilir.