Gazi Paşa, Neşvet Hanım ve İzmir Kız Lisesi
İsmi İzmir’le özdeşleşmiş, hatta şehrin alamet-i farikalarından biri haline gelmiş bir eğitim yuvamızdır İzmir Kız Lisesi. Şimdilerde kız ve erkek karma eğitim veriliyor olsa da dönemin Milli Eğitim Bakanlığı’nın“Eğitime önemli katkılar sağlayan tarihi lise şimdiki adıyla anılacaktır” şeklindeki resmi yazısıyla adı değişmeden yoluna devam etmektedir.
İzmir Kız Lisesi hakikaten geriye dönük 100 yıllık İzmir tarihinin önemli bir parçasıdır. 1915 yılında Özel İdare’nin denetiminde “İnas İdadisi” adı altında eğitime başlayan Kız okulu, İzmir Kız Lisesi tarihinin başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
Tarihçi Yazar Yaşar Ürük’ün araştırmalarından edindiğimiz bilgiye göre, günümüzde Alsancak’taki Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nün ön tarafındaki alanda yer alano dönemdeki İtalyan Kız Mektebi binasında eğitime başlayan İnas İdadisi, öğrenci sayısının azalması ve savaş tedirginliği yüzünden kısa sürede işlevini yitirmiş ve kapanmıştır.
1922’de yeniden açılan okul, halen Karataş Lisesi’nin bulunduğu yerdeki eski köşkte İzmir Kız Sultanisi adıyla eğitime başlamış ve 1923 yılında da İzmir Kız Lisesi adını almıştır. Öğrenci sayısının artması nedeniyle Karataş’taki bina yetersiz kalınca İzmir Kız Lisesi 1926 yılında günümüzde Namık Kemal Lisesi olarak bildiğimiz binaya taşınmış ve 10 yıl bu binada hizmet vermiştir.
1936 yılında, Erkek Muallim Mektebi’nin Kızılçullu’daki kapanan Amerikan Koleji binasına taşınmasıyla boşalan Karataş’taki binaya nakledilen İzmir Kız Lisesi o tarihten bu yana İzmir’in anıtsal eğitim kurumlarından biri olarak bu binada kutsal görevine devam etmektedir.
İzmir Kız Lisesi tarihinin en coşkulu gününü henüz şimdiki Namık Kemal Lisesi binasında eğitim verirken Gazi Mustafa Kemal’in okulu ziyaret ettiği 1 Şubat 1931 tarihinde yaşadı. Tabii ki okulda yaşanan heyecanı anlatmak imkansızdı.
O gün Gazi Mustafa Kemal okulun anı defterine yazdığı “İzmir Kız Lisesinde gördüğüm intizamdan hususiyle bilgi ve milli terbiye vermekte ve almaktaki büyük dikkat ve heyecandan çok memnun oldum. Öğreticilere teşekkür ederim” şeklindeki cümleleri ve imzasıyla İzmir Kız Lisesi’ne unutulmaz bir anı bıraktı.
Mustafa Kemal Atatürk’ün İzmir Kız Lisesi’nin anı defterini imzalarken görüntülendiği yukarıdaki fotoğrafta o yıllarda Maarif Vekaleti’nde genç bir müfettiş olan Efsane Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel de görülüyor. Hasan Ali Yücel’in yanındaki genç hanım da okulun öğretmenlerinden Neşvet Hanım’dır. Neşvet Hanım, bu unutulmaz günden bir süre sonra Adnan Bey’le evlendi. İstanbul’a taşındılar ve bir oğulları oldu. Oğulları büyüdü, artist oldu, çevreci oldu, öğretim üyesi oldu, milletvekili oldu. Bütün Türkiye’nin tanıdığı ve sevdiği Ediz Hun oldu.
Anlatılacak daha kimbilir ne anılar ve hikayeler vardır İzmir Kız Lisesi ile ilgili... Var oldukça da anlatılmaya devam edecek.
