Abdullah Karakuş

Abdullah Karakuş

akarakus@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Varlık içinde yoksulluk

Nijerya ekonomisi düşen petrol fiyatları nedeniyle sıkıntılı günler yaşıyor. Ülkede çıkarılan petrol önce ham olarak ihraç ediliyor, daha sonra ise işlenmiş olarak tekrar ithal ediliyor.

Abuja
Nijerya, Afrika’nın en kalabalık ülkesi. Nüfus 185 milyon.
Dünyanın 10., Afrika kıtasının ise 3. büyük petrol üreticisi olan Nijerya, gaz ve maden yatakları açısından da zengin.
Nüfusu ve doğal kaynakları ile ekonomik açıdan büyük bir potansiyel taşıyor Nijerya.
Ama bu, halka ne kadar yansıyor?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Afrika turu çerçevesinde başkent Abuja’ya iner inmez benzin istasyonlarındaki uzun kuyruklar dikkatimizi çekiyor.
“Petrol üreticisi bir ülkede bu kuyruk neden?” diyoruz.
Yanıtı kaotik bir ülkeye geldiğimizi daha ilk dakikalarda anlamamıza neden oluyor.
Nijerya’da çıkarılan petrol ham olarak ihraç ediliyormuş. Daha sonra ise işlenmiş olarak tekrar ithal ediliyormuş. Bu nedenle istenilen gelir elde edilemiyormuş.

Petrol tartışması bitmiyor
Bunun başlıca nedenleri olarak, petrol tesislerine yönelik sabotajlar ve son dönemde petrol fiyatlarında yaşanan düşüşler de gösteriliyor. Ayrıca, petrol ile ilgili de yolsuzluk tartışmaları hiç bitmiyormuş Nijerya’da.
Benzin istasyonlarındaki kuyrukların nedenini böyle anlatıyorlar bize.
Petrol zengini bir ülke olmadığımız için anlamakta biraz zorluk çekiyorum. Varlık içinde yoksulluk bu olsa gerek.
Nijerya ekonomisi de düşen petrol fiyatları nedeniyle sıkıntılı günler yaşıyor.
Türkiye’nin Nijerya’yla ikili ticaretinin önemli bir bölümünü Nijerya’dan ithal edilen sıvılaştırılmış doğalgaz oluşturuyor.
Türkiye’nin Nijerya ile ticari ve ekonomik ilişkilerinin hızla geliştiği belirtiliyor.

250’yi aşkın etnik topluluk
Nijerya açısından karışık olan noktalar sadece bununla sınırlı değil.
250’den fazla dil konuşulan karmaşık bir nüfus yapısı olan Nijerya’da, etnik bakımdan da birbirlerinden farklı nüfus var.
Nijerya’da 250’den fazla etnik topluluk yaşıyor. Başlıca kabileler, Hausa, Fulani, Yoruba ve İbo’lar.
Nijerya’nın yüzde 50’si Müslüman, yüzde 40’ı Hristiyan, yüzde 10’u ise yerel dinler. Misyonerlik faaliyetleri günden güne artıyormuş.
Nijerya genç nüfusa sahip. Nüfusun yüzde 40’ından fazlası 15 yaş altında.
Askeri yönetimler ve darbeler yaşayan Nijerya ayrıca 1967 ile 1970 yılları arasında iç savaş yaşamış ve 1 milyondan fazla kişi ölmüş. Bu Afrika’nın ilk iç savaşı ve en kanlı iç çatışması olarak tarihe geçmiş.
Şu anda ABD benzeri başkanlık sistemi ile yönetilen Nijerya’yı, geçmişte Avrupalılar köle ticaret merkezi olarak kullanmış.
350 yıl kadar süren köle ticareti ile 20 milyona yakın Nijeryalı’nın esir olarak satıldığı belirtiliyor.
Ülkede büyük bir güvenlik sorunu var. Kaldığımız süre içinde yalnız dolaşmamamız ve geceleri çıkmamamız özellikle dile getirildi.

Haberin Devamı

Varlık içinde yoksulluk

Haberin Devamı

Göz teması kabalık
Okuma yazma oranının yüzde 60’larda olduğu belirtiliyor. Nijerya vatandaşlarının büyük çoğunluğunun hala temel sağlık ve eğitim hizmetlerinden yoksun olduğu dikkati çekiyor.
KKTC’de 6 bin 500, Türkiye’de de 3 bin Nijeryalı öğrencinin eğitim gördüğü belirtiliyor.
Dini söylemli radikal bir örgüt olan Boko Haram’ın son dönemde Nijerya’nın kuzeyinde yoğunlaşan eylemleri de dikkati çekiyor.
DEİK’in Afrika turuna katılan işadamlarına dağıttığı kitapçıkta Nijerya ile ilgili ilginç uyarılar da yer aldı.
Kitapçıkta, “Nijerya’da iletişim kurarken göz teması kurmak kabalık kabul edilir. Bunun yerine konuşurken karşınızdakinin omuz hizasına bakmak daha kibar bir yaklaşım olabilir. Nijerya’da kültürel olarak kadınlar ile doğrudan iletişim kurmak veya el sıkışmak gibi fiziksel temaslardan kaçınılmalıdır” denildi.
Her açıdan kaotik bir ülke olan Nijerya’nın bazı tedbirleri hayata geçirmesi gerekiyor.
Erdoğan’ın Nijerya ziyareti ikili ve ticari ilişkilerin artmasını sağlayabilir. Özellikle rafineri teklifi de şu anda petrol sıkıntısı yaşayan Nijerya için önemli bir adım olabilir.
Erdoğan, Nijerya Devlet Başkanı’na, “Bakın sizde rafineri yok. Gelip biz burada rafineriyi kuralım. Kazancınızda ciddi artış olur. Rafineri kurulduğunda siz de dışardan benzin vs almaktan kurtulursunuz” önerisi getirmişti.
Zengin petrol, doğalgaz ve maden yataklarına sahip olan Nijerya’nın varlık içinde yoksulluktan kurtulması için radikal adımlar atması şart görünüyor.