Ev hanımlarının emeklerinin ticarileştirilmesine çalıştıklarını vurgulayan Bakan Tüfenkci, “Danışman desteğiyle onları bir araya getireceğiz. Markalar oluşturmaları için bazı vergilerden muaf tutarak teşvik edeceğiz. Satış aşamasında da şirketlerle ve marketlerle anlaşmalarını sağlayacağız” dedi...
Bakan Tüfenkci, Milliyet’e bütün gümrük kapılarının kameralarla tek tek izlendiği Gümrük Muhafaza Komuta Kontrol Merkezi’ni gezdirdi.Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, üretici ve tüketiciyi etkileyecek, ticareti artırmaya yönelik yeni hayata geçirecekleri teşvikleri ve yol haritasını Milliyet’e anlattı. Ev hanımlarının emeklerinin ticarileştirilmesi ile ilgili ciddi bir proje içinde olduklarını belirten Tüfenkci, sebze ve meyve fiyatlarında üreticinin de tüketicinin de kazanacağı yeni bir sistemi oluşturmak için de çalıştıklarını söyledi. Tüfenkci bakanlıkta ağırladığı Milliyet’i bütün gümrük kapılarının kameralarla tek tek izlendiği Gümrük Muhafaza Komuta Kontrol Merkezi’nde de gezdirdi. Bakan Tüfenkci Milliyet’in sorularını şöyle yanıtladı:
Sebze-meyve fiyatları ne aşamada? Fahiş fiyatları önlemeye yönelik yeni projeleriniz var mı?
Sebze ve meyve gıda fiyatlarıyla ilgili olarak hükümet olarak gıda komitesi kurduk. Orada gıda fiyatlarının düşürülmesi ve anormal artışları denetleyebilmek için kararlar alıyoruz. Gıda komitesinin önümüzdeki ay içindeki toplantısından bu kararları ve mekanizmaları da hayata geçireceğiz. Bizim amacımız hem üreticinin kazanacağı ama aynı zamanda tüketicinin de çok fahiş fiyatla yemediği bir mekanizmayı hayata geçireceğiz. Bunun da en önemli etkeni sebze ve meyve ticaretindeki zayiyat oranlarını düşürmek. Amacımız tarladaki fiyatla marketteki fiyat arasındaki makas aralığını daraltabilmek. Tabi domates dediğinde bir çeşit domates yok. 10 çeşit domates var, sırık, seralık domatesin fiyatı ayrı, siyah domates var hepsinin fiyatı farklı. Salçalık domates 300 kuruş, sofralık domates 2 lira. Salçalık da 50 kuruş, markette 3 lira oluyor derse burada bir yanlışlık var. Çünkü senin ürettiğin domates 3 liralık domates değil. Bu domateslerin de standartlarını belirlemek istiyoruz. Bu standartları yakında ilan edeceğiz.
Lojistik merkezleriVatandaşı etkileyecek yeni projeleriniz var mı?
180 günlük eylem planı içerisinde vatandaşlarımıza özelikle lojistik ticaret merkezi projemiz var ulaştırma bakanlığı ile birlikte çalıştığımız, sadece belirli illere kuracağımız, bu sadece yüklerin aktarma merkezi değil aynı zamanda ticaretin oluştuğu, dağıtım kanalları olan, depoları olan, oralarda banka, sosyal tesis olan bir kompleks şeklinde.
Çiftçilere yönelik teşvikler var mı?
Lisanslı depoculuğu teşvik ettik, son 2 teşvik daha çıkartacağız yakında. Tarım Bakanlığı ile birlikte çalışıyoruz, lisanslı depolarda çiftçilerinin ürünlerini koyduklarında kira paralarının devlet tarafından hükümet tarafından karşılanması için çalışmanın analiz raporlarını yaptık, laboratuar ücretlerinin de teşvik kapsamında karşılanacak. Ayrıca o depoya ürünü götürürken nakliyat ücretlerini de ton başına 25 TL’sinin devlet tarafından verilmesi çalışmamız var. Türkiye ürün ihtisas borsasının alt yapısını hazırlamış olacağız. O depolara konulan ürünlerin borsada işlem yapmasını sağlamış olacağız.
Tek tek kameralarla takipTüfenkci Milliyet’i bütün gümrük kapılarının kameralarla tek tek izlendiği Gümrük Muhafaza Komuta Kontrol Merkezi’nde de gezdirdi. Giren kişilerden tırlara kadar 24 saat izleme yapıldığını belirten Tüfenkci, Kurban Bayramı’na yönelik de sınır kapılarında önlemlerin artırıldığını kaydetti. Tüfenkci, “Biz gümrüklerde yaz aylarının gelmesiyle birlikte yurtdışından gelen gurbetçilerimize yönelik çok çeşitli tedbirler aldık. Onlardan biri internet üzerinden yola çıkmadan ön beyanda bulunmak. Kapıya geldiklerinde beklemeksizin, sadece kontrol yapılarak hızlı geçiş sağlanıyor. Personel sayısını artırdık. Peron sayısını 6’dan 11’e çıkardık. Bayram dolayısıyla izinleri kaldırdık. Sorunsuz şekilde bayram ve yaz tatilini geçirmek isteyenlere
kolaylıklar sağlıyoruz” dedi.
Ev hanımları için projelerEv hanımlarına yönelik proje var mı?
Mesela kadın kooperatiflerini destekleyici çalışmalarımız var. Özellikle ev kadınlarının bir araya gelerek oluşturdukları emeklerinin ticarileşmesi noktasında ciddi bir projemiz var onu yakında sunacağız.
O iki türlü olacak. Birincisi danışman desteğiyle onları bir araya getireceğiz. Diyelim ki bir köyde marka oluşturmak. Reçelleri çok iyi veya oyaları, iğne işleri iyi. Onları bir araya getirerek küçük bir destek vererek hem satış aşamasında çeşitli büyük şirketlere marketlerle anlaşmalarını, o yerel ürünlerini o köyün markasını, bizim devreye girerek danışmanlarımız aracılığıyla sağlamak. Vergisel avantajlarla onları bazı vergilerden muaf tutarak teşvik etmek istiyoruz. Diyelim ki konusuna göre, kayısı kurusu, şekerini yapıyorsa, bunların fuarının düzenlenmesi, ticaretini teşvik edeceğiz. Danışmanlar, denetmenlerle yapılacak. Kooperatiflerin önündeki en büyük engel denetlenmemesi. Türkiye’nin kooperatif çöplüğüne de dönmesini istemiyoruz. İlçe bazında olabilir. Birçok faaliyeti yapabilir. Üyeleri onlara yönlendireceğiz, yeni kooperatif kurmak yerine. Ana sözleşmelerini bizler hazırlayacağız. Onlar biraraya gelip üretim yapacaklar. Fransa’da Hollandada öyle.
‘Sürekli yüzde 5’in üstünde büyümeliyiz’Büyümede yüzde 5 ve üstüne çıkmayı planladıklarını belirten Tüfenkci, “kredi garanti fonu, kobilere verilmiş faizsiz krediler, ihracata yönelik teşvikler, sicil affının tamamı 2017’de hayata geçti. Bunun sonucunu gördük. Şimdi önemli olan bunu sürdürülebilir hale getirebilmek. Kalıcı hale getirmek, 2018’de yapılacak yatırımlarla büyüme oranını yüzde 5’in üzerine 6’ının üzerine çekmek istiyoruz. Yüzde 5’in üzerinde sürekli büyümeliyiz. Türkiye’nin genç bir nüfusu var ve her yıl 1 milyon insana yeni iş bulmak zorunda. Az bir rakam değil. 100 bin değil 1 milyon. Onun için yüzde 5’in üzerinde büyümeyi yakalamamız lazım. 2023 hedeflerimiz var. Onlara ulaşabilmemiz için ekonomide bu sürdürülebilir adımları hızlandırmamız lazım” dedi.
E-ticarette yanlış yapana ceza yolda Elektronik ticarete ne gibi denetimler var?
E-ticaret dünyada da önemini gitgide artırıyor. Orada bizim güven damgasını hayata geçirdik, ama bu sistemin sağlıklı olarak işlediğini izleyecek bir sistemi oluşturmamız lazım. Tüketiciyi mağdur etmememiz lazım. Yani sen kalem istediğinde salatalık gelmemeli. Veya 38 beden gömlek istediğinde 40 beden gelmemeli. Bunun yaptırımıyla ilgili, özellikle bir ETBİS diye bir sistem oluşturacağız. Bu sistemle aynı MERSİS’deki gibi şirket kurarken nasıl vergi numarası varsa ETBİS’e de bir kayıt zorunluluğu getireceğiz, e ticareti izleme, denetleme, şikayetler geldiğinde de yaptırım uygulayacağımız bir sistem oluşturacağız. Yanlış yapana, kapatma, para cezası uygulanacak.
Esnaf tek kapıdan ruhsat izni alacakEsnafa yönelik neler yapılacak?
Esnaf dükkan açtığında bir o kapıya gidiyor bir bu kapıya, şuradan ruhsan buradan izin. Bunları tek bir noktaya toplayacağız. Tek bir yere müracaat edecek. Adama diyecekler ki 3 gün sonra gel ruhsatını al, başvurduktan sonra. İkincisi, nerede dükkan açacak. Kızılay Yüksel caddesinde kitapçılar kafe çok fazla, 20 kafe var. 21’e ihtiyaç yok, ama karanfilde ihtiyaç var. Burada 3 tane var gibi. Tamamen bilgilendirici sistemi de esnafa vereceğiz. Nerede ne var, nerede neye ihtiyaç var. Bölgede kaç bakkal, kuaför, güzellik uzmanı var. Bunları belirleyen coğrafi bir program yaptık. İhalesini gerçekleştirdik. Bu çok önemli büyük bir proje.
Kooperatiflere yönelik neler yapacaksınız?
Kooperatifleri tekrar ekonominin unsurları haline getirmek istiyoruz. Biliyorsunuz kooperatifçilik Türkiye’de ihmal edilmişti ve bu yapı kooperatiflerinden dolayı insanların zihninde olumsuz imajlar vardı. Birbirini dolandırdığı, kooperatife girersin yıllarca evini bitirmezler, suistimaller oluyordu. Biz dünyaya baktığımızda, Avrupa ve Amerika’da büyük şirketlerin kooperatifler olduğunu görüyoruz. Örneğin diyelim ki kayısı, üreticileri bir araya getirip yurtdışına onların pazarlanması, satılmasını yapacaklar. Üreticinin gücünü kullanmak istiyoruz. Çevre anlamında çöp toplayıcıları, bunları bir araya getirip kendi tesislerini kurma. Çok para vermeye gerek yok, küçük birikimleri bir araya getirerek oluşturulan ama denetiminin iyi yapıldığı seçme ve seçilme hakkının iyi ve net belirledi bir sistem. Bunlara küçük teşvik ve birtakım vergisel avantajlarla ekonominin unsurları haline
getiren, ekonomi içinde iş yapabilen,
ticaret, ihracat yapabilen, üretim
yapabilen hale getirmek istiyoruz.
Gümrüklerdeki prosedürleri azaltmak için neler yapılacak?
Yine birçok bakanlıkla birlikte gümrük prosedürlerini azaltarak maliyetin düşürülmesi esasına dayanan gümrüklerdeki işlemlerin tek bir bakanlığın kontrolüne alarak işlemleri hızlandırmak istediğimiz bir başka projemiz var. Şuanda gümrüklerde 19 bakanlığın iş ve işlemleri var. Biz bunları havuz içine alarak bir noktadan ihracatçı bir pencere sistemi gibi bir noktadan sonuçlandırılacak. Laboratuarlar var bir çok bakanlığın. O laboratuarları da tekleştirmek istiyoruz. Benim memurum 24 saat orda ama Tarım Bakanlığının çalışma mesai 8/17. Mesai bitince ikinci güne kalıyor.