Akdeniz'in giriş kapısı Cebelitarık
04.09.2021 - 17:19 | Son Güncellenme:
İsmini İspanya'yı fetheden komutan Tarık bin Ziyad'tan alan Cebelitarık, dünyanın en stratejik noktalarından biri olma özelliği taşıyor. Atlantik ile Akdeniz'i bağlayan boğaza da adını veren Cebelitarık, İngiltere ile İspanya arasında uzun yıllardır ihtilaflı bir konu. Etrafı İspanyol topraklarıyla çevrili olan Cebelitarık'ın yönetimi ise İngilizlere ait. Bu akşam A Milli Futbol Takımımız ile karşılaşacak olan Cebelitarık'ı daha yakından tanıyalım.
İhsan Dindar - Milliyet.com.trCebelitarık, etrafı İber yarımadasındaki İspanyol topraklarıyla çevrili olan Cebelitarık, yönetim olarak Birleşik Krallık'a bağlı. İngiliz idaresindeki Cebelitarık, stratejik olarak da büyük bir öneme sahip. Bu önemi de Cebelitarık'ı her daim dünya gündeminin üst sıralarında olmasına yol açıyor.
ADINI TARIK BİN ZİYAD'TAN ALIYOR
Cebelitarık, İber yarımadasının güneyinde Cebelitarık Boğazı'nın Akdeniz tarafında başlangıç noktasında yer alır. Aynı zamanda bir körfezin de yer aldığı bölge küçük bir yarımadadır. Güneyinde Afrika kıtasının yer aldığı Cebelitarık'ın tam karşısı İspanya'ya ait Ceuta ve Fas topraklarıdır.
Cebelitarık, adını ünlü Emevi komutan Tarık bin Ziyat'tan alır. Bölgede yer alan dağa istinaden Arapça Cebel-i Tarık, yani Tarık Dağı olarak anılan bölge, Emevilerin İspanya içlerine ilerlemesinde önemli bir karargah rolüne sahipti. 8. yüzyıldan itibaren Emevi hakimiyetine giren bölgede başlangıçta herhangi bir yerleşim bulunmamaktaydı. Bölge daha ziyade askeri amaçla ve gemilerin sakin bir koyda bekletilmesi için kullanılıyordu.
Emevilerin ardından bölgede hakimiyet kuran Muvahhidler, Antik Çağ'da Celpe olarak anılan bu bölgede bir yerleşim kurmaya karar verir. Bu yerleşim zaman içerisinde giderek gelişen bir yapıya dönüşecektir.
15. yüzyılda İber Yarımadası'ndaki Arap hakimiyeti son bulmaya başlarken İspanyolların etkinliği git gide artıyordu. Kastilya ve Aragon gibi iki önemli krallığın birleşmesi ve "Reconquista" yani yeniden fetih adı verilen hareket neticesinde İber Yarımadası'nın geri kalanı gibi Cebelitarık da İspanyolların hakimiyetine geçti. O döneme kadar Müslüman nüfus barındıran Cebelitarık'ın yerli halkı karşı kıyıya yani Fas'a geçerken bölgeye İspanyollar yerleşmeye başlar.
7. YÜZYILDA İNGİLİZ KONTROLÜNE GEÇİYOR
16. yüzyıl boyunca mutlak bir şekilde İspanyol Krallığı'nın parçası olan Cebelitarık. 1704'teki bir savaşın ardından Birleşik Krallık toprağı haine gelir. Hollanda'nın Utrecht kentinde 1713 yılında imzalanan ve Veraset Savaşı'na son veren anlaşmayla da Cebelitarık'ın İngiliz yönetimine bırakılması karara bağlandı.
REFERANDUMLA KADERİ BELİRLENDİ
18. yüzyıldan itibaren İngiliz toprağı olan Cebelitarık, bu dönemde hızla gelişti. İmparatorluğun Akdeniz'deki önemli bir limanı haline geldi. Bu durum 19. ve 20. yüzyıllarda da devam etti. İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde Cebelitarık'ın statüsü yeniden gündeme geldi. Bölgede düzenlenen 1967 tarihli referandumda halk İngiliz yönetiminde kalmayı tercih etti. 2002'de tekrarlanan benzeri bir egemenlik referandumunda Cebelitarık halkı kararını yine aynı yönde kullandı.
İngiliz yönetimindeki Cebelitarık'ta, bölgenin para birimi Cebelitarık Pound'u geçerli. Resmi dilin İngilizce olduğu Cebelitarık'ta, İngiliz, İspanyol, Faslı ve Maltalılar yaşıyor. Bu akşam Türk Milli Takımı ile karşılaşacak olan Cebelitarık, maçlarını Victoria Stadı'nda oynamakta.
