Ankara'da 'El Turco' rüzgarı! Osmanlı'ya kadar uzanan hikaye...

Oğuzcan Atış / Milliyet.com.tr – El Salvador'un 41 yaşındaki Devlet Başkanı Nayib Bukele, geçtiğimiz günlerde attığı bir dizi Türkçe tweet ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'la görüşmek için Türkiye'ye geleceğini duyurdu. Bukele'nin esprili tweetleri Türkiye’de gündem oldu. Nayib Bukele Türkiye ziyaretini, "Bu Perşembe Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaret ediyorum" paylaşımıyla duyurdu. 

İKİ ÜLKE ARASINDAKİ İLİŞKİLER GÜÇLENDİRİLECEK

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetiyle Türkiye’ye gelen Nayib Bukele, birçok üst düzey yetkiliyle görüşmeler gerçekleştirdi. Bukele, Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinde resmi törenle karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Bukele arasında yapılan görüşmede, Türkiye ve El Salvador arasındaki ikili ilişkilerin bütün yanlarıyla değerlendirildi ve ilişkilerin güçlendirilmesi kararlaştırıldı.

Nayib Bukele, Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinde yapılan karşılama merasimi sırasında tören mangasını selamladığı anları Twitter hesabından, “Türkçe dersinde sözlüye kalkınca ben!” sözleriyle paylaştı.

SALVADOR’A ELÇİLİK AÇILACAK

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Salvador Devlet Başkanı Bukele’nin ziyaretinden memnun olduğunu söyledi. Erdoğan, “Bu tarihi ziyaretin Türkiye - El Salvador ilişkilerinde yeni bir dönüm noktası olacağına inanıyorum. El Salvador'un son dönemde dış politikada ufkunu genişletmek için attığı adımları biz de yakından takip ediyoruz. Değerli dostumun bugünkü ziyaretini ezber bozan nitelikteki bu politikalarının yansıması olarak görüyorum” dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Salvador’un Başkenti San Salvador’da Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçiliği açılması konusunda talimat verdiğini söyledi ve diplomatik misyonun inşası tamamlandığında açılış sebebiyle El Salvador'a iade-i ziyaret gerçekleştirileceğini açıkladı.

TİCARET HACMİ İÇİN HEDEF 500 MİLYON DOLAR

Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki ülke arasındaki ticaret hacminin artırılmasını hedeflediklerini vurguladı. Erdoğan, “Ekonomik ve ticari ilişkilerimiz salgına rağmen son dönemde ciddi sıçrama yaşadı. 2020 yılında 27 milyon doları aşan ticaret hacmimiz, geçtiğimiz sene 50 milyon dolara yaklaştı. Yüzde 80 civarındaki bu artış, esasen potansiyelimizin ne kadar büyük olduğunun göstergesidir. Dolayısıyla bu rakamı ilk etapta 100 milyon dolara, önümüzdeki 5 yıllık sürede de inşallah 500 milyon dolara çıkaralım istiyoruz" diye konuştu.

"EL TURCO" OLARAK BİLİNİYOR

Tam adı Nayib Armando Bukele Ortez olan 41 yaşındaki Başkan, ülkesi El Salvador'da aldığı kararlarla dünya genelinde adından söz ettiriyor. 24 Temmuz 1981 doğumlu Bukele, El Salvador’da uzun yıllar iş adamı olarak hayatını sürdürdü.

Finans dünyasında bir süre yer aldıktan sonra siyasete atılan Bukele, 2015 yılından 2018 yılına kadar ülkenin başkenti olan San Salvador'da belediye başkanlığı yaptı. 3 Şubat 2019'da gerçekleşen seçim sonucunda El Salvador'un yeni başkanı olarak seçildi.

Nayib Bukele, Latin Amerika’da sıkça duyulan bir lakaba sahip. “El Turco” olarak bilinen 41 yaşındaki başkan bu lakabı ailesinin kökenlerinin Osmanlı’ya dayanmasından alıyor. Bukele’nin atalarının Filistin’den Latin Amerika topraklarına göçtüğü biliniyor.

BİTCOİN GİRİŞİMLERİYLE ADINDAN SÖZ ETTİRİYOR

El Salvador, Bitcoin'i resmi para birimi olarak eden ilk ülke olarak tarihe geçti. 7 Eylül 2021'den bu yana piyasa işlemlerinde Bitcoin kullanılıyor. Vatandaşların Bitcoin'e ulaşması için ülke geneline Bitcoin ATM'leri kurulmaya devam ediyor.

Kripto para hamleleriyle adından söz ettiren El Salvador'da , Conchagua yanardağının faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan jeotermal enerji ile Bitcoin madenciliği yapılması yönünde yürütülen çalışmalar tüm dünya tarafından ilgiyle takip ediliyor. Yanardağ eteklerine bu amaçla bir Bitcoin şehri kurulması hedefleniyor.

IMF başta olmak üzere birçok önemli kuruluş kripto paraya geçiş konusunda El Salvador'u uyarmış olsa da El Salvador, kripto para piyasalarında uzun bir süre daha adından söz ettirecek gibi görünüyor.

Latin Amerika’da adından söz ettiren ilk El Turco ise Bukele değil. Arjantin'i 1989-1999 arasında yöneten, Devlet Başkanı ve Senatör Carlos Saul Menem başta olmak üzere "El Turco" olarak anılan birçok önemli isim bölgenin tarihine damga vurdu.

Osmanlı devletinde ekonomik ve siyasi sıkıntılar özellikle 1800’lü yıllardan itibaren yurt dışı göç hareketlerinin oluşmasına neden oldu ve bu göç dalgasının bir kısmı da o dönem de “Yeni Dünya” olarak adlandırılan Amerika kıtasına yapıldı. Bu göç hareketleri özellikle Ortadoğu’da yaşayan Osmanlı halkları üzerinde oldukça etkili oldu.

'EL TURCO'NUN ZORLU TARİHİ

19. ve 20. yüzyılda “Yeni Dünya” olarak bilinen Amerika kıtasına büyük bir göç başladı. Prof. Dr. Hamdi Genç ve Dr. İbrahim Murat Bozkurt, Latin Amerika bölgesine yapılan Osmanlı göçüyle ilgili sadece 1890 yılında Amerika kıtasına 2 bin 176 Osmanlı vatandaşının göç ettiğini tespit ettiler ve gidenlerin yoğunlukla Orta Doğu coğrafyasında yaşayan halklardan olduğunu belirttiler.

Suriye Lübnan bölgesinde yaşayan Marunilerin yoğun şekilde göç ettiği ve bu gruptan sonra Ermeniler, Museviler, Rumlar gibi diğer azınlık gruplarının gittiği de çalışmada belgeleriyle ortaya kondu.

Yaşanan bu göç dalgasında Osmanlı vatandaşlarının ilk tercih ettiği ülkeler Arjantin, Şili, Küba gibi Latin Amerika ülkeleri oldu. Güney Amerika’da oluşan iş fırsatları ve buradaki ülkelerin göçmen politikalarının daha esnek olması sebebiyle göçler bu bölgeye yoğunlaştı ve bunun sonucunda artan Osmanlı nüfusu bölge halkının da dikkatini çekti. Göçmenler Osmanlı vatandaşlığına sahip olduğu için etnik kimliklerine bakılmaksızın “El Turco” olarak adlandırılmaya başlandı.

Kimi zaman bir Seferad Yahudisi kimi zaman Filistin asıllı olan El Turco’lar yerleştikleri ülkelerde toplumsal hayata kısa sürede adapte oldu ve burada önemli işler yapmaya başladılar. Günümüzde Güney Amerika’da hâlâ binlerce El Turco yaşıyor ve zaman zaman yaşadıkları ülkelerde yaptıklarıyla gündeme geliyorlar.