İyi geceler meditasyonu

Çocuklara yönelik geliştirdiği “Kurbağa Metodu” ile Hollanda başta olmak üzere dünyanın pek çok yerinde dikkat eğitimleri veren terapist Eline Snel ile çocuklarımıza nasıl destek olabileceğimiz hakkında konuştuk.

Stres dolu yaşamlarımızda, çocuklarımız da en az bizler kadar gergin. Yapılan araştırmalar, duygu ve düşüncelerine dikkat verebilen, meditasyon yapan çocukların daha sakin olduğunu ve daha iyi öğrendiğini gösteriyor. Meditasyonun sadece bir araç olduğunu, günün her anında çocuklarımızla mindfulness (dikkat) egzersizleri yapabileceğimizi söyleyen Snel, “Bir Kurbağa Gibi Sakin ve Dikkatli” kitabında bahsettiği tekniklerden biri olan “İyi Uykular Meditasyonu” ile dünya üzerinde milyonlarca çocuğun kolayca uykuya geçtiğini söylüyor.

- Günümüzde neredeyse iki çocuktan birine hiperaktivite, dikkat eksikliği gibi teşhisler konuyor. Çocuklara kızmadan, eleştirmeden rahatlamaları için nasıl yardımcı olabiliriz?

Bence dikkat eksikliği ve hiperaktivite tanısı konan her çocukta bu yok. Evet çocuklar 15 sene öncesine göre daha huzursuzlar ve bunu davranış olarak gösteriyorlar. Ama bunun ana sebeplerinden biri etrafta çok fazla uyaran olması. Ve artık neredeyse bu uyaranlara bağımlı hale geldiler. Çocuklar sıkıldıklarında, anneler/babalar ya da öğretmenler sıkılmamaları için sürekli bir şeyler veriyorlar. Oysa sıkılmaya izin verdiğimizde, ne yapmak istediklerini anlamaları için onlara fırsat vermiş oluyoruz. Ayrıca aşırı şekerli yiyecekler çocukların aktivitesini iyice artırıyor. Bu binlerce uyaranın azaltılması, çocuklarla gerçek ilişki kurmak ve her gün kaliteli vakit geçirmek, düzgün beslenme, önce kendimizin sakinleşmesi, daha sonra meditasyon gibi teknikler hem bize hem çocuklarımıza yardımcı olur.

- Anne/babalar sıkılmak için kendilerine fırsat veriyor mu?

Herkes her daim yoğun. Onların hayattaki ana örneği biziz ve devamlı bir işle meşgul olmayı kopyalıyorlar. Huzursuz çocukların davranışlarını değiştirmek istiyorsak önce kendimizle başlamalıyız. İnsanlar çocuklarıyla kahvaltı ederken, çocuklarıyla kahvaltı etmiyorlar, mesaj yazıyorlar. Mesela duş alırken de o günün programını düşünüyoruz. Ne hissettiğimizin ya da ne yaptığımızın farkında değiliz. Bu, çocuklarla olan ilişkimize de yansıyor.

- Bazen bizden bağımsız hızla akan dünyada, bu uyaranları azaltmak ne kadar mümkün?

Bu kafa yapımızı değiştirmekle mümkün. Çocukların her isteğini yerine getirerek onlara kötülük yapıyoruz. Onlara çok fazla seçim vermek yerine basit bir hayat sunmamız yeterli. Biz neredeyse çocukların o doğal, sakin merakını öldürüyoruz. Çocuklar insanlığın çok özel bir parçası. Meşguliyetlerimiz ve kendi ajandamız içinde, onların görebildiği mucizeleri artık görmüyoruz.

Dikkat eğitimleri

- Mindfulness alıştırmaları ve meditasyon yapma konusunda basit yöntemler var mı?

Mindfulness eğitimleri yapmaya başladığımda bunun adı dikkat eğitimleri idi. Bu aslında hepimizde olan bir şey. Sadece dış dünyaya değil, kendi içimize bakma işi. Çocuklarda bu doğal olarak var.

Duygularına ve düşüncelerine dikkatini verebiliyorlar ama biz onları kendi meşgul dünyamıza çekerek, onlardaki bu doğal meraklı hali öldürüyoruz.

Dikkat eğitimi bir anda değil zamanla gelişen bir şey. Çocuklara meditasyon yaptırmak dışında, örneğin üzgün hissettiği anlarda da dikkat alıştırması yapabiliriz. Mesela “Bu duyguyu bedeninde nerede hissediyorsun? Onu çizebilir misin?” gibi… “Üzgün olma” demek yerine ifade etmesini sağlamak. Kötü duygulardan hemen kurtulmak yerine, ona dikkatini vermeyi öğretmek.

- Aileler, uykuya geçişi rahatlatmak için çocuklarıyla nasıl meditasyon yapabilirler?

Çocuğunu yatağına yatırırken, yarınki toplantını düşünmeyip, orada yatırdığın çocuğuna dikkat vermek önemli. Çocukların da kendilerine göre yaşadıkları bir gündemleri var, kendilerini kötü ve endişeli hissedebiliyorlar.

Uyku öncesinde hikaye okumak, masaj yapmak, hafif bir müzik ve sonra meditasyon. Bunu düzenli yapan çocuklar mis gibi uyuyorlar. Onların sakinleşmesi için onlara vakit vermek ve gerçekten bu dinlenme haline geçebilmelerini sağlamak gerekiyor. Milyonlarca anne/baba kitaptaki iyi uykular meditasyonunu yapıyor.

Türkiye’deki okullarda da eğitimler başlıyor

Dünya çapında pek çok okulda güne kurbağa meditasyonu ile başlıyorlar. Sakinleşerek başladıkları için daha iyi öğreniyorlar. Hollanda’da bazı okullarda seçmeli ders olarak görülüyor. Türkiye’de de çocuklarla çalışan profesyonellere bu eğitimi vermeye başladık. Çocuklar için Mindfulness Uzmanlık Programı ile Ebeveyn ve Öğretmenler için Mindfulness Programı, Academy for Mindful Teaching - AMT’nin Türkiye Ortağı ve Koordinatörü Sepin İnceer tarafından yürütülüyor.