Köklere dönüş

Kaç kişi doğduğu evi müzeye dönüştürmek ister?

Kaç kişi doğduğu köyü yaşayan müzeye çevirir?

Kaç kişi köklerine sahip çıkar?

Kaç kişi geçmişi geleceğe taşır?

Kaç kişi Dünya'nın en prestijli Müze ödülünü alabilir?

Sorularının cevabı Anadolu'nun güzelliklerini dünyaya duyuran Kenan Yavuz Etnografya Müzesi'nde saklı.

Mayıs ayında Avrupa Müze Forumu (EMF/ EMYA) tarafından verilen "SILLETTO" büyük ödülünü alarak "Avrupa'da Yılın Müzesi" seçildiği haberini okuduğum günden bu yana büyük ilgiyle takip ettiğim, ödül öncesinde "Neden keşfetmedim" diye hayıflandığım ve buluşmak için gün saydığım bu harika yerde unutulmaz bir dört gün geçirdim.

Kenan Yavuz Etnografya Müzesi'nde geçirdiğim süre "Anlatılmaz yaşanır" olsa da dilim döndüğünce aktarmaya çalışacağım. Yaşadıklarım benzersiz bir deneyim ve duygu yoğunluğuydu. Duygularımı yüksek yaşayan biri olarak Bayburt'ta yere hiç basmadım sanırım. Havalarda uçuyor, mutluluktan hikayelerin içinde kah gülüyor kah ağlıyordum.

Doğduğu topraklara vefa

Kenan Yavuz ülkemize inanılmaz katkılarda bulunmuş bir iş insanı. Ülkemizin en büyük yatırımlarında imzası var. Müzeyi gezerken geride bıraktığı hayatına ait; Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından verilmiş Azerbaycan Cumhuriyeti'nin özel takdimi "Terakki Madalyası"nı görebilirsiniz. Kenan Bey ile iki dakika sohbet ettiğinizde on yıllık hayat öğretisi alıp çıkarsınız. Dünyası herkese öyle açık ki 7'den 70'e gelen herkesle sohbet halinde. Yavuz Ailesi'nin sıcak yaklaşımı, samimiyeti Anadolu insanının dünyaya açılan penceresi olmuş bu müzede.

Kadim kültüre bağlı, kültür evi olarak "doğal olanı yok etmeden, yeniden var ederek" yola çıktığı günden bu yana "Bize gelen bizi yaşar" mottosuyla sayısız kişiye kucak açmışlar. Çalışanlarından ziyaretçilerine burada herkesin yüzünde sıcak bir gülümseme ve mutluluğu hissediyorsunuz.

Yapımı 10 yıl süren ve 8 bin metrekare alan üzerinde yer alan Kenan Yavuz Etnografya Müzesi'ne Silletto ödülünün verilme gerekçesi boşuna değil. "Yerel halkın desteği ve katılımı ile birlikte gerçekleştirdiği kültürel çalışmalar, kırsal yaşamın zenginliğini temel alarak sosyal ve ekonomik hayatın canlanmasında çok başarılı ve örnek projelere imza atmak, son yüzyılda dramatik sosyoekonomik dönüşümler nedeniyle yaşanan göç sorununu gündeme taşımak yerel halkın yaşamını ve hikayelerini kurumsal bir kimlik ile tanıtmak, bölgenin tarihi ve kültürel mirasını örneklendirerek dünyaya taşımak ve sosyo ekonomik yaşamına katkı koymak" Avrupa Müze Forumu (EMF).

Doğduğu topraklara vefa borcunu köyü yaşayan müzeye çeviren Kenan Bey'in köpeklerinin isminin bile Vefa ve Karabaş olması sizce tesadüf mü?

Kenan Yavuz Etnografya Müzesi Nerede?

Instagram paylaşımlarıma sayısız mesaj ve yorum aldığım müze Bayburt'un Demirözü İlçesine bağlı Beşpınar Köyünde. Müze kadar çevresinde ki yerler ve köyün insanları ayrı güzel.

Takipçilerimin Bayburt'ta gezilecek yerler ve yapılacaklar önerilerini daha konuşmama fırsat kalmadan Kenan Bey'in eşi Serpil Hanım çoktan tüm organizasyonu yapmıştı bile.

Serpil Hanım ile geçirdiğimiz tüm süreçte gördüğüm düşüncelerimden, hayatımda var olan değerlere, alışkanlıklara ayna misali yansımamdı. Çocuklar bir akşam yemeğinde "Anne taze fasulyeyi sen mi pişirdin?" sorusu size ne demek istediğimi anlatabilir.

Yıllarca sayısız insan ile tanışırsınız, sayısız anı paylaşırsınız ama kişisel paylaşımlardan duygu dünyanıza nadir geçiş yaşarsınız. Kalbini, sevgisini ve dünyasını açan Serpil Hanım çok özel bir ruh. Kenan Bey'in ve Yavuz ailesinin en büyük destekçisi. Serpil Hanım'ı göremediğimde ya mutfakta ya da müzenin ve konaklama tesisi Loruhan'ın her köşesinde herkesin sorunlarını dinlerken buluyordum. Herkesi dikkatle dinleyen, çözüm üreten ve sahiplenen, elinin değdiği her yeri güzelleştiren harika kadınlardan. Zaten bunu eğer bir gün yolunuz müzeye düşerse hem hissedecek hem de göreceksiniz.

Bir sahiplenme hikayesi

"Herkes beni çok sevdiği için sevdim bu toprakları" Kenan Yavuz

Güzellikler ve sevgi paylaşılarak çoğalır değil mi? Sevgisini paylaşan, herkesi kucaklayan ve "mış gibi" dünyasından çok uzak bir yer; kendi olan ve kendi değerlerine sadık kalabilen insanların dünyası Kenan Yavuz Etnografya Müzesi. Belki de bu yüzden fazlasıyla kendimi oraya ait hissettim. Hayat bakış açımda gerçek olmayan deneyim ve inanmadığım değerleri paylaşmamak kadar, değerlerime sahip çıkan bir kadınım. Yaş aldıkça da köklerime ve doğama daha çok bağlandığımı biliyorum. Belki bu yazıyı okurken siz farklı düşüneceksiniz. Ama yazının başında da söylediğim gibi çok başka duygulardı deneyimlediğim.

Kültür mirasının birebir aktarıldığı bu doğa harikası yerde daha uzun zaman geçirmek ruhuma çok iyi gelecek biliyorum. Doğal alanlarıyla, kültürel kimliğiyle, gelenekleri ve Anadolu coğrafyasının muazzam örneğini yaşadığım için çok şanslıyım.

"İki kapılı bir handa gidiyorum gündüz gece" Aşık Veysel

Duygu ve düşüncelerinizin, beklentilerinizin çok üzerinde bir yer ile karşılaştığınızda neler hissedersiniz bilmiyorum. Bende kalan unutulmaz anılar ve dilim döndükçe aktarmaya çalıştığım bu satırlar.

Dünyada gezilmesi önerilen 7 harika müzeden bir olan kültürel mirasımıza sahip çıkan Kenan Yavuz Etnografya Müzesi'nde neler görebilirsiniz? Çevreyle uyumlu doğasında nereleri gezebilirsiniz? Ve Loruhan'da kocaman aile olma hikayelerimizi farklı iki yazıyla sizinle buluşturmak istiyorum.

Bu yolculuğa çıktığımda Yavuz ailesinin var olan yaşam kültürünü deneyimleyeceğimi bilsem daha da uzun kalırdım. Ama yeniden gideceğim ve bu güzel insanların farklı hikayelerini sizlerle paylaşacağım.

Devam edecek...

Yeşim Mutlu