Öfke Güzeldir - Doğru Kullanıldığı Sürece!

Pek çoğumuzun düşüncesi öfkenin kötü, negatif, istenmeyen bir duygu olduğu yönündedir. Bastırmaya, başka bir yöne çevirmeye ya da başka davranışlarla maskelemeye çalışırız. Öfke, bizi düşünmeden hareket ettirebilir, kendimizi istemediğimiz durumlar içinde bulmamıza neden olabilir. Öfke; kendimizi yıkıcı, kendimize zarar verici davranışlarda bulunduğumuzda istenmeyen bir duygudur.

Öfkeyi bastırmanın doğru olduğu bilgisi de bilinen en yaygın yanlışlardan biridir. Esasında öfke bastırıldığında, yokmuş gibi davranıldığında ve ifade edilmediğinde fiziksel sağlığımızı etkilemeye ve psikosomatik dediğimiz psikolojik gerginliğe bağlı fiziksel belirtiler (yorgunluk, baş ağrısı, vb.) ortaya çıkarmaya başlamaktadır.

Aristoteles de bundan bin yıllar önce öfkenin kolayca deneyimlenebilir olduğunu ama “… doğru insana, doğru derecede, doğru zamanda, doğru amaç için, doğru bir şekilde öfkelenme”nin zor olacağını vurgulamıştır. Kronik, düşmancıl, saldırgan, bastırılmış öfke zararlı iken kontrollü ve doğru koşullar altında öfke, bize oldukça yardımcı olan bir duygudur esasında.

Diğer tüm duygular gibi öfkeyi de yorumlamanın ve kullanmanın çok çeşitli yolları var! Evet, öfkeyi doğru kullanma yolunu bulduğumuzda, yardımcı olmasının yanında istenen de bir duygudur.

Öfke duygusunu yaşadığımızda vücudumuzdaki değişimler bize bir şeylerin yolunda gitmediğini göstermektedir. Yani aslında öfkenin fiziksel yansımaları size kendinizi korumanız gereken bir durum olduğunu söyler, tehdit altında olabileceğinizi vurgular. Bu durumda yukarıda bahsettiğim gibi kendimize zarar verici davranışlara da girebiliriz, üretken, amaca ve değişime dayalı bir davranış göstermeyi seçebiliriz.

Öfke ilişkilerimizi güçlendirmek, davranışa motive etmek, istenmeyeni değiştirmek için de kullanılabilir. Bir şeyden çok sıkıldığınızda değiştirmeye karar vermediniz mi? O kararın arkasındaki duygulardan biri de öfkedir – içinde bulunduğunuz durum ile beklentileriniz, düşünceleriniz aranızdaki uyumsuzluğun duygusudur bu, davranışa itici bir güçtür. Ya da biten bir ilişkinizin arkasından öfke duymadınız mı? Öfke, yas döneminin beklendik bir getirisidir. Geride kalmak, varolanın ortadan kaybolması, beklentilere ulaşılamamış olması da dengenin değişimi dolayısıyla uyumsuzluğa işaret etmektedir. Bu da öfke uyandıracaktır.

Yani aslında öfke size uyarıcı bir ışık yakar, dikkat çeker. Olası bir zarardan korumayı hedefler. Önemli olan sizin bu uyarı ışığını nasıl görüp nasıl yorumladığınızdır.

Her öfke anı; farkındalığın bir adım ilerisinde, değişimin de bir adım gerisinde bir yerlerdedir.

Uzman Psikolog Özlem Ataoğlu
Bilkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü
Öğretim Görevlisi

Web: www.ozlemataoglu.com.tr
Instagram: psikologozlemataoglu