Bağımsızlaşma Sürecinde 5 Adım

Bebeklik; beslenme, korunma ve sıcaklık gibi temel ihtiyaçların anne ve baba tarafından karşılandığı bir dönemdir. Zaman içerisinde çocukluk dönemine giden bu süreçte ise; çocuk, anne babasından hissettiği güven duygusu ile yapabileceklerini denemeye başlar. En temel olarak emeklemeye, ayakta dengede durmaya ve yürümeye çalışır; sesler çıkarır, harfleri birleştirir konuşmaya çalışır; yeni duyduğu sesleri taklit eder; yeni girdiği bir ortamda çevresindeki yenilikleri keşfeder. Bu keşif döneminin anne baba tarafından desteklenmesi çocuğu cesaretlendirir. Çocuk çevresinden aldığı onay ve destek ile başarabilme duygusunu tatmaya başlar. Başarmanın hazzını yaşayan çocuk kendinden tatmin olur, olumlu bir benlik algısı oluşmaya başlar. Böylece, çocuk kendi yaş özellikleri çerçevesinde anne ve babasının yardımı ile kendi günlük ihtiyaçlarını karşılamaya başlar. Örneğin, bebeklik çağında kendi kendine çatal-kaşık kullanarak yemek yer, bardağını tutarak su içer; çocukluk çağında ayakkabılarını bağlar, tek başına yakın bir marketten süt alabilir.


Bağımsızlığı kazanmaya doğru giden bu süreç anne babanın veya çocuğun yaşadığı deneyimlerle de şekillenir. İşte çocuğunuza bu süreci olumlu olarak deneyimlemesini sağlayabileceğiniz adımlar:


Çocuklarınızın karar almasına yardımcı olun

Çocuklar küçük yaşlarından itibaren karar alabilirler. Bu karar 2 seçenek arasından seçilecek kadar basit olmalı ama çocuk kendini yetkin hissetmelidir. Örneğin, 2 kıyafet seçeneği arasından o gün giyinmek isteyeceği kıyafeti kendisi seçebilir. İlerleyen yaşlarında ise karar alırken seçeneklerini çok yönlü düşünmesine, farklı alternatifleri göz önünde bulundurmasına, aldığı kararların sonuçlarının nasıl olacağını tartmasına yardımcı olun.


Çocuklarınızın kendileri için bir şeyler yapmalarına olanak sağlayın

Çocukların ilgi alanlarını keşfetmelerine yardımcı olun. Bilim, sanat, müzik, dans veya spor gibi alanlarla tanıştırın. Çocukların yaptıkları ürünleri eleştirmeden çabalarını övün, destekleyin, cesaretlendirin. Bu şekilde çocuklar da hayatları boyunca kendilerini geliştirici ve tatmin edici bir alana sahip olmuş olacaklardır.


Çocukların kendi problemlerini çözmeleri için cesaretlendirin

Çocukların süreç içerisinde ailesi, arkadaşları veya bulunduğu çevredeki kişiler ile problem yaşamaları çok doğaldır. Problemlerin çözümü üzerine düşünmek, neden sonuç ilişkilerini kurmak, kendisinin ve karşısındaki kişinin duygusunu düşüncelerini analiz etmek, seçtiği çözümü uygulamak ve sonucunu yaşamak ise çocukları geliştirir. Çocuğunuzun kendi yaşadığı problemlerde, problemi analiz ederek çözüm yolları bulabilir, kendi yaşadığınız problemler için kullandığınız çözüm yollarınızı açıklayarak çocuğunuza örnek olabilirsiniz.


Çocuklarınızı zor işlerde size yardımcı olmaları için fırsat verin

Çocuklar zihinlerinde zorlanacaklarını, en iyisini yapamayacaklarını düşündükleri, kendilerini yetersiz hissettikleri işleri yapmakta çekingen olabilirler. Bu nedenle o işleri ertelemeye veya hiç yapmamaya çalışabilirler. Buna örnek olan durumlarda çocuklarınıza kendi zorlandığınız, gelişmeye çalıştırdığınız alanları paylaşmak zorlanmanın ne kadar doğal olduğunu fark etmelerini sağlayacaktır. Hatta zorlandığınız işlerinizi basamaklara ayırırken, uygularken çocuğunuzdan yardım isteyebilirsiniz.


Çocuğunuzun ihtiyacı olduğunda ona destek vermek için orada olun

Zaman zaman her çocuk bu süreçte ailesinin desteğine ihtiyaç duyar. Aileler her zaman çocuklarının yanında olmaya hazır bulunduklarını, ihtiyaçlarını karşılayacaklarını, destek vereceklerini hissettirmelidirler. Çocuğunuzun içinden çıkamadığı bir durumda olduğunu fark ederseniz bu durumla onun için baş etmek yerine ona yol gösterin. Ortak olarak bulacağınız çözümlerle çocuğunuzun kendi başına sorunlarını çözmesini sağlayın.



Uzm. Psk. Rakel Duenyas Grayif

Instagram: sosyalcocukatolyesi
Facebook: Sosyal Çocuk Atölyesi
www.sosyalcocukatolyesi.com