Evlatlıktan ret mümkün mü?

Türk sinemasında sıkça duyduğumuz "evlatlıktan red" kavramının, hukuki bir karşılığı bulunmuyor. Hukuk sistemimizde bu kavram yerine, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 510 ve devamı maddelerinde düzenlenen "mirasçılıktan çıkarma" (ıskat) kurumu yer alıyor. 

TMK madde 510'da mirasçılıktan çıkarma için iki şart önümüze çıkıyor: (i) Mirasçı, mirasbırakan veya mirasbırakanın yakınlarından birine karşı ağır bir suç işlemişse, (ii) Mirasçı, mirasbırakan veya ailesi üyelerine karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini ciddi biçimde ihmal etmişse, mirasçılıktan çıkarma yapılabilir. 

Mirasçılıktan çıkarılan kişi, mirastan pay alamaz ve ayrıca tenkis davası açma hakkına da sahip olamamaktadır. Mirasbırakan, aksi bir düzenleme yapmamışsa, mirasçılıktan çıkarılan kişinin payı, sanki o kişi mirasbırakandan önce ölmüş gibi değerlendirilmekte ve varsa altsoyuna, yoksa diğer yasal mirasçılara kalmaktadır. 

Bir diğer mirastan çıkarma yöntemi ise, ölüme bağlı tasarruflardan biri olan vasiyetname yoluyla yapılabilir. Ancak bu durumda da mirasbırakanın keyfi davranma hakkı yoktur; mirasçılıktan çıkarma sebebini açık bir şekilde belirtmesi gerekir. 

Eğer mirasçılıktan çıkarılan kişi bu duruma itiraz ederse, çıkarma sebebinin varlığını ispat yükümlülüğü, çıkarma işleminden fayda sağlayacak mirasçıya veya vasiyet alacaklısına aittir.