Kitap, genel anlamda çocukların bilişsel, duygusal, ruhsal ve ahlaki açıdan gelişmesini sağlayan en önemli araçtır. Bunun yanında kitap, çocuğun dil becerilerinin önemli ölçüde gelişim göstermesine katkıda bulunur. Çocuklar kitaplar sayesinde düşünmeyi, etrafında olan şeyleri sorgulamayı öğrenir ve bu sayede de olayları anlamlandırmaya başlar.
Kitap okumaya başlangıç yaşı yoktur. Kitap sevgisi çocuklara bebeklikten itibaren kazandırılır. Bu dönemde bebeklerin kitaplarla oynaması, kitapları incelemesi, kitapların resimlerine bakması onlar için kitap okumaktır.
Okul öncesi dönemde olan çocuklar ise, kitaptaki nesneleri ve resimleri inceleyerek, hikayeyi anlamaya çalışırlar. Bu yaş grubu her şeyi somut olarak öğrendiği için kitapta karşılaştığı görseller, onlar için kalıcı öğrenme sağlayacaktır. Özellikle üç boyutlu kitaplar onların hem eğlenerek öğrenmesini sağlar hem de hayal gücü ve yaratıcılıklarının gelişmesine büyük katkıda bulunur.
Çocukta pekiştirmek istediğiniz bir davranış ya da çocuğun hayatındaki bir yenilik için de kitaplar oldukça faydalı seçeneklerdir. Örneğin çocuğunuzun arkadaşlarına karşı daha paylaşımcı ya da uyumlu davranışlar sergilemesini istiyorsanız; Süper Kahraman D. Serisinin (paylaşma, dürüstlük, iyilik konuları içerikli) kitaplarını çocuğunuza okuyarak, somut örneklerle çocuğunuzun bu konuları daha iyi anlamasını sağlayabilirsiniz.
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı nasıl kazandırılır?
• Kitap okuma alışkanlığının erken dönemde oluşması için çocuk, kitaplarla mümkün olduğunca erken tanışmalıdır. Bebekler için üretilmiş olan bez ya da sünger kitaplar, bebeklerin kitaplarla tanışması için iyi birer alternatif olabilirler.
• Bizler anne ve babalar olarak seçeceğimiz kitapların çocuğumuzun gelişim düzeyine uygun olmasına dikkat etmeliyiz. Çocuğun gelişiminden ileri düzeyde seçilen bir kitaptaki olayları anlamlandıramayan çocuk, kendisini yetersiz hissedebilir.
• Evde bebeklikten itibaren mutlaka bir kütüphane oluşturulmalı, çocuğa oyuncakların yanı sıra kitaplar da alınmalıdır. Bunun yanında, evde çocuğun kendisine ait bir alanda, kendisi için kitap okuma köşesinin yaratılması çocukları kitap okumaya teşvik eden bir yöntemdir.
• Çocuk boş kaldığında etrafında oyalanmak için tablet ya da bilgisayar yerine kitap bulabilmelidir.
• Her şeyden önemlisi çocuğun yanında kitap okunarak, çocuğa rol model olunmalıdır. Çocuk, etrafında ne kadar çok kitap ve kitap okuyan kişi görürse kitap okuma alışkanlığını da o kadar fazla edinir.
• Eğer çocuğumuzun iyi birer okuyucu olmasını istiyorsak, çocuk için erken dönemden itibaren, kitapçılara, kütüphanelere ve kitap fuarlarına geziler düzenlenmeli, çocuk o alanlarda vakit geçirmeli ve çocuğun kendi gelişim düzeyine uygun kitabını kendi seçebilmesine izin verilmelidir.
• Bebeklikten itibaren çocuğa yatarken masal okumak, onu rahatlatacağı gibi, ona kitap sevgisini kazandırmak için de çok önemlidir.
• Özel günlerde arkadaşlarına kitap hediye etmek veya kendisine kitap almak konusunda özendirilmeli fakat yine de bu konuda baskıcı olunmamalıdır.
Uzm. Klinik Psik. Nilüfer KOCA