Nasıl beslendiğiniz sindirim sisteminizi doğrudan etkiliyor!

Yiyecekler vücudumuzda ne yapar?

Gıdalardaki besinler, vücudumuzdaki hücrelerin gerekli işlevlerini yerine getirmelerini sağlar. Besin maddeleri; vücut işlevlerinin büyümesi, gelişmesi ve sürdürülmesi için gerekli olan gıdalardaki besleyici maddelerdir. Temel anlam, eğer bir besin maddesi mevcut değilse, işlev ve dolayısıyla insan sağlığının çeşitli yönleri azalır. Besin alımı düzenli olarak besin maddesini karşılamadığında hücre aktivitesi tarafından dikte edilen ihtiyaçlar, metabolik süreçler yavaşlar ve hatta durur.

Başka bir deyişle, besinler vücudumuza nasıl çalışacağı konusunda talimatlar verir. Bu anlamda gıda, vücut için bir “bilgi” kaynağı olarak görülebilir.

Yiyecekleri bu şekilde düşünmek bize kalori veya gramın, iyi yiyeceklerin veya kötü yiyeceklerin ötesine geçen bir beslenme görüşü verir. Bu görüş, dışlanacak yiyeceklerden ziyade dahil etmemiz gereken yiyeceklere odaklanmamıza neden olur.

Yiyecekleri düşman olarak görmek yerine, yiyeceklere, vücudun işlevini sürdürmesine yardımcı olarak sağlık yaratmanın ve hastalıkları azaltmanın bir yolu olarak bakıyoruz.

Beslenme ve hastalık arasındaki bağlantı nedir?

Toplum olarak önemli sağlık sorunlarıyla karşı karşıyayız. Tip II diyabet, obezite, kalp hastalığı, felç ve bazı kanserler gibi hastalıkların tek bir gen mutasyonundan kaynaklandığına inanırken, şimdi bu koşulları genellikle bir biyolojik işlev bozukluğu ağına bağlamaktadırlar. Yediğimiz yiyecekler bu işlev bozukluğunda önemli bir faktördür, çünkü kısmen diyetlerimiz gerekli besin dengesine sahip değildir. İhtiyacınız olan belirli besinleri ve bunları nasıl alacağınızı öğrenmeniz genel sağlığınızı korumak açısından çok önemlidir.

Bağışıklık sisteminin yüzde 80'i mide-bağırsak sisteminde bulunduğundan, bir kişinin bağışıklık ile ilgili sorunları, hatalı sindirim ile ilgili olabilir.

Neden sağlıklı ve yeterli beslenilmelidir?

Hücreler, organları ve oluşturan dokuları organize eder ve oluşturur. Tüm hücreler iş yapmak için yeterli besine ihtiyaç duyar. Uygun besinler olmadan hücreler ölebilir veya düzgün çalışmayabilir. Vücudunuzun ayrıca, hücrelerinize zarar verebilecek serbest radikalleri veya oldukça reaktif molekülleri nötralize etmek için meyve ve sebzelerde yaygın olarak bulunan maddeler olan antioksidanlara ihtiyacı vardır. Serbest radikaller hücrelere saldırdığında ve onları bozduğunda, sindirim ve metabolik süreçler de dahil olmak üzere biyolojik aktivitenin her alanında ihtiyaç duyulan özel proteinler olan işleyen enzimler üretme yeteneklerini kaybederler.

Sindirim sistemi; ağız, boğaz, yemek borusu, mide, ince ve kalın bağırsaklar, karaciğer, pankreas, safra kesesi ve anüsü içerir. Tüm bu organların düzgün çalışması için uygun besinlere ihtiyacı vardır. Çok az sağlıklı yiyecek ve çok fazla sağlıksız yiyecek, sindirim sisteminizin normal süreçlerine zarar verebilir.

Kabızlık

Yeterli lif tüketilmediğinde kabızlık riski artmaktadır. Gerilme, bağırsak hareketi eksikliği ve sert, kuru dışkıları çıkarmada zorluk yaşayabilir ve şişkinlik hissedebilirsiniz. Lif, dışkıyı sindirim sistemi boyunca hareket ettirmeye yardımcı olur. Bu olmadan dışkı yavaş hareket edebilir ve kalın bağırsağın su içeriğini aşırı emmesine izin vererek dışkıyı kuru ve sert bırakır. Kabızlık geçici olsa da beslenmenizde yeterince lif almak, bol sıvı tüketmek ve egzersiz yapmak kabızlık riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.

Divertiküler hastalık

Kabızlık divertiküler hastalık riskini artırır. Divertikül, kolonda oluşan çıkıntılı ceplerdir. Bu keseler, kolon kaslarının dışkıyı yol boyunca geçirmekte zorlanması ve daha fazla güç kullanması gerektiği için oluşur. Yüksek lifli bir diyetle beslenen kişilerde, diyetlerinde daha az lif tüketen kişilere kıyasla divertikül gelişme riski daha düşüktür. Divertikül enfekte olabilir, bu da divertikülite veya divertikülün iltihaplanmasına neden olabilir. Divertikülit belirtileri, karnın sol alt tarafında sürekli ağrı, kabızlık ve ishal, kanlı dışkı, bulantı, ateş ve kusmayı içerir. Divertikülit, hastaneye yatış gerektiren ciddi hale gelebilir.

Safra taşları

Çok fazla yağlı ve kolesterollü yiyecekler yemek ve yeterince yüksek lifli bir diyet yapmamak safra taşı riskinizi artırabilir. Safra taşları, sağ karnınızda karaciğerinizin altında bulunan organ olan safra kesesinde oluşan küçük katı maddelerdir. Katı maddeler, karaciğerinizin yaptığı bir sıvı türü olan safradan yapılır. Safra, safra tuzları, yağlar, kolesterol, proteinler, bilirubin ve su içerir.

Safra keseniz safrayı depolar, vücudunuz yağları parçalamak için safra tuzlarına ihtiyaç duyduğunda, depolanan safra salınır. Sağ üst karında, sırtta kürek kemikleri arasında ve sağ omzun altında beş saatten fazla devam eden karın ağrısı, mide bulantısı ve kusma, ateş veya titreme, ten renginin sarıya veya gözlerin beyazına dönüşmesi ve grimsi dışkı gibi semptomlar varsa derhal tıbbi yardım alınması gerekir.

Beslenme şekli direkt olarak sindirim sistemimizi ve dolayısıyla sağlığımızı etkilediği için önemsenmelidir. Ortaya çıkabilecek sindirim sistemi problemlerinin tanı ve tedavisi endoskopi ile yapılabilmektedir. Ancak bu gibi problemler ortaya çıkmadan; düzenli olarak egzersiz yapmak, su içmek ve diyete lif eklemek, daha iyi çalışan bir sindirim sistemine sahip olmamıza ve sağlığın korunmasına katkıda bulunur.