"Otizm görülme sıklığı arttı"

Tohum Otizm Vakfı 17 yıldır otizm konusunda yaptığı 36 büyük ulusal ve uluslararası proje ile bugüne kadar 463 bine yakın otizmli çocuk ve ailenin hayatlarına dokundu. Özellikle eğitim ve sağlık alanında verdiği destekle otizmli bireylerin daha iyi ve sağlıklı şartlarda yaşaması için çalışmalarını yürüten vakıf, düzenlediği etkinliklerle elde edilen gelirle çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor. Gelenekselleşen etkinliklerinden biri olan Tohum Otizm Vakfı Alışveriş Festivali de bu etkinlerin başında geliyor. Bu yıl 18-19 Aralık tarihleri arasında Four Seasons Hotel at the Bosphorus’da düzenlenecek festivalden elde edilecek gelir bir kez daha otizimli çocukların eğitimi için kullanılacak. Tohum Otizm Vakfı Başkanı Mine Narin yapılan çalışmalarla bugüne kadar neleri değiştirdiklerini anlatırken aynı zamanda otizm görülme sıklığının günümüzde artmaya devam ettiğini söylüyor. Son yıllarda otizmi duydum diyenlerin sayısında da ciddi artışlar olduğunun altını çizen Narin, “Vakfımızın yaptığı otizm farkındalık araştırmasının sonucu 2015’te otizm duyanların oranı yüzde 29 iken bu oran 2019’da yüzde 83’e yükseldi” diyor.

Tohum Otizm Vakfı olarak çocukların eğitimlerine verdiğiniz destekle bugüne kadar neleri değiştirdiniz, aldığınız somut sonuçları paylaşmanızı rica etsem neler söylersiniz?

Tohum Otizm Vakfı olarak 2003 yılından beri birçok ilke ve farklı projeye imza attık. Otizm ile ilgili tarama & erken tanılama çalışmaları, özel eğitimin otizm özelinde materyal ve müfredat olarak güçlendirilmesi, öğretmenlerin otizm konusunda eğitilmeleri ve mesleki kapasitelerinin artırılması, ailelerin ve kamunun otizm konusunda bilgi ve farkındalık düzeylerinde artış sağlanması, otizm konusunda çalışan sivil toplum kuruluşlarının kurumsal kapasitesini ve savunuculuğunu güçlendirmek gibi pek çok konuyu temeline alan 36 büyük ulusal ve uluslararası proje yürüttük, yürütmeye de devam ediyoruz. Kuruluş yılımız 2003’den bugüne yaptığımız tüm çalışmalar sonucunda 462 bin 936 otizmli çocuk ve ailenin hayatına dokunduk. Ülkemize otizm konusunda model ve örnek bir okul kazandırdık. Okulumuzda bugüne kadar toplam 2 bin 184 otizmli çocuk eğitim aldı; 1.014 çocuğa burs desteği sağlandı. 1.969 sağlık personeline, 13 bin 479 öğretmene eğitim verdik.

Sağlık alanında da sanırım birçok çalışmanız oldu. Kaç çocuğa sağlık taramasından geçirdiniz?

Sağlık Bakanlığıyla yaptığımız projeler kapsamında 55 bin 010 çocuğu otizm taramasından geçirdik. Rehberlik birimimizde 11 bin 693 kişiye ücretsiz danışmanlık ve eğitsel değerlendirme yaptık. 32 bin 569 kullanıcısı olan otizm eğitim portalını ve ilk Türkçe iOS/Android uygulamalarını geliştirdik ve ücretsiz kullanıma sunduk. Otizmli çocuklara eğitim veren 112 devlet okuluna öğretmen eğitimleri, müfredat ve materyal desteği sağladık. Aile ve uzmanlar eğitici eğitimleri için verdiğimiz seminer ve eğitimlerin Türkiye çapında yaygınlaştırılabilmesi, yeni teknolojik uygulamaların geliştirilmesi için 2015 yılında Sürekli Eğitim Birimini kurduk ve yapılan eğitimlerle toplam 23 bin 606 aile, eğitimci ve üniversite öğrencisine ulaştık. Ailelere, eğitmenlere ve alanda çalışan diğer uzmanlara yönelik hazırlanan 198 bin 800 adet otizm eğitim kiti ve kitapçığı, Türkiye’nin tüm illerine ücretsiz gönderimini sağladık. Türkiye’de ilk kez otizmli gençler için iş ve yaşam müfredatını vakıf olarak geliştirdik ve Beylikdüzü Özel Eğitim İş Uygulama Merkezi’nde uygulanmaya devam etmesini sağladık. Otizmli bireyler ve ailelerin hayatlarında fark yaratacak çalışmalarımıza bu çerçevede hız kesmeden devam ediyoruz.

Dünyada her 20 dakikada 1 çocuk otizm tanısı alıyor

Bu konuya ve otizmli çocuklara dair artan bilinç eskiye göre nasıl, insanların bu konuda bilinçlendiğini düşünüyor musunuz?

Öncelikle belirmek isterim ki otizmin görülme sıklığı günümüzde çok büyük bir hızla artıyor. Otizm görülme sıklığı 1985 yılında 2 bin 500 çocuktan 1 iken, bugün her 59 çocuktan 1’e kadar yükseldi. Dünyada her 20 dakikada bir çocuk otizm tanısı alıyor. Ancak ülkemizde hala otizmin ne olduğu tam anlamı ile bilinmiyor. Vakfımızı kurduğumuz 2003 yıllarında ülkemizde otizm diğer engel gruplarıyla karıştırılıyordu. Türkiye’nin ilk ve tek otizm farkındalık araştırmasını 2015 yılında Tohum Otizm Vakfı yaptı. O yıllarda otizmi duyduğunu söyleyenlerin oranı sadece yüzde 29 iken 2017’de bu oran yüzde 58’e kadar çıktı. Bu sonucun elde edilmesindeki en büyük etken vakıf olarak rotamızı otizm farkındalığına çevirmiş olmamız. 2019 Haziran ayında ise “Otizmi duydum” diyenlerin oranı yüzde 83’e kadar yükseldi. Son araştırmanın sonuçları umut verici olsa da otizmin belirtileri ile erken tanı ve eğitimin önemi konusunda farkındalık çalışmaları artırılmalıdır.

Yakın zamanda çok büyük bir etkinliğiniz var; Tohum Otizm Vakfı Alışveriş Festivali. Bu sene 12’ncisi düzenleniyor. Katılımcıları nasıl bir etkinlik bekliyor?

Türkiye’deki vakıf ve derneklerin en önemli sorunu çalışmalarının devamlılığını, sürdürülebilirliğini sağlamak ve genişletebilmek için kaynağa ihtiyaç duymalarıdır. Faaliyetlerimizi devam ettirebilmek için birçok kaynak yaratma etkinliklerini hayata geçirdik. Bunlardan en önemlisi belki de kesintisiz olarak düzenlediğimiz Tohum Otizm Vakfı Alışveriş Festivalimiz. Gelirlerimizin önemli bir kısmını da etkinlikten kaynak sağlayarak yaratıyoruz. Otizmli çocuklar yararına 2006 yılından beri geleneksel olarak düzenlediğimiz ve büyük ilgi gören Tohum Otizm Vakfı Alışveriş Festivali’miz, bu sene 12’nci yaşını kutluyor. 18 – 19 Aralık tarihlerinde saat 10:00 – 21:00 arasında düzenlediğimiz etkinlik Four Seasons Hotel Bosphorus’ta gerçekleşecek. Alışveriş Festivali’mizde ziyaretçiler, yılbaşı öncesi sevdiklerine pek çok farklı seçenek arasından hediyeler alırken aynı zamanda otizmli çocukları da sevindirecek ve onların eğitimine de katkıda bulunmuş olacaklar. Bu sene ana sloganımız “Otizme Destek Alışveriş Festivali ile Büyüyor”. Etkinlik giriş ücreti, katılımcı firmalardan sağlanan gelir, yılbaşı alışveriş sepetleri, seminer ve çekiliş bileti ücretlerinin tamamı Tohum Otizm Vakfı’nın projelerine ve eğitim bursuna ihtiyaç duyan otizmli çocuklara aktarılacak. Geçtiğimiz yıl 3 bini aşkın kişinin katıldığı bu renkli festivale, bu yıl 4 bini aşkın kişi bekliyoruz.