Japonlar bizden 8 yıl önde! Künefeyi seçen kaybeder: 'Biraz da Türk neşesi şart'
Dünyanın en uzun yaşayan insanları arasında Japonlar açık ara önde yer alıyor. Ülkede 100’üncü yaş günlerini kutlayan amcalar, yeşil çaylarını yudumlarken torunlarının çocuklarıyla oynayan nineler var. 110 yaşını geçenlere ise ‘süper asırlık’ diyorlar. Japonların uzun ömür sırlarını anlatan Dr. Mehmet Portakal, "Türk işi ömür uzatma teknikleriyle de uzun yaşam mümkün" diyerek sağlıklı ve uzun ömrün sırrını Milliyet.com.tr'ye anlattı.
Betül Topaklı / Milliyet.com.tr - Japonya’da ortalama yaşam süresi kadınlarda 87 yıl, erkeklerde 82 yıl civarında bulunuyor. Ortalama ömür ise 83.7. Dünyada en fazla 100 yaşını geçen insanın bulunduğu yer de Japonya’nın Okinawa Adası. Burada yaşayanlar sadece uzun yaşamakla kalmıyor aynı zamanda sağlıklı ve aktif bir ömür sürüyor. 110 yaşını geçene ‘süper asırlık’ diyorlar. Peki Japonlar neden bu kadar uzun yaşıyor? Türkler neden 'süper asırlık' olamıyor?
Japonların uzun yaşam sırlarının bilimsel araştırmalarla kanıtlanan temel faktöre dayandığını söyleyen Dr. Mehmet Portakal, maddeleri şöyle sıraladı:
1- BESLENME: Az ve sağlıklı ye
Japon mutfağında sebze, balık, deniz yosunu, yeşil çay, fermente gıdalar (miso, natto, turşular) ve az işlenmiş doğal besinler var. Omega-3 bakımından zengin olan bu diyet, kalp sağlığını koruyup inflamasyonu azaltıyor. Küçük porsiyonlar, az tuz ve yüzde 80-20 kuralı (Hara Hachi Bu: Midenin sadece yüzde 80’ini doldur, yüzde 20’si boş kalsın) en büyük sırlarından biri.
2- HAREKETLİ YAŞAM: Yaş alsam da durmak yok
Japonlar her yere yürüyerek gidiyor, toplu taşıma kullanıyor, bisiklete biniyor ve yaşlılar bile Tai Chi (Yumuşak stil savaş sanatı), yoga ve bahçecilik gibi aktif yaşam alışkanlıklarına sahip. Hareket etmeleri, metabolizmalarını hızlandırıp kas ve kemik sağlıklarını koruyor.
3- İNSAN İLİŞKİLERİ: Komşuyla iyi geçin, uzun yaşa
Japonlar sosyal bağlara çok önem veriyor. “Ikigai” kavramı yani hayatta bir amaç sahibi olmak, yaşamı anlamlı ve mutlu kılıyor. Okinawa’da yaşlılar mahalledeki insanlarla güçlü bağlar kuruyor, yalnızlık çekmiyor ve depresyona girmiyor.
4- STRES YÖNETİMİ: Çay iç, meditasyon yap, takma kafana!
Japonlar doğayla iç içe yaşamak, çay seremonileri, meditasyon ve zen felsefesiyle stresi düşük seviyede tutuyor. Ayrıca işten sonra karaoke yapmak ve onsene (kaplıcalara) gitmek gibi rahatlatıcı alışkanlıkları da var.
5- GENETİK FAKTÖRLER: DNA’lar da yardımcı oluyor
Bilimsel çalışmalar, Japonların uzun ömür genlerine sahip olduğunu gösteriyor. Ancak unutmayalım ki genler yüzde 30 etkiliyorsa, yaşam tarzı yüzde 70 belirleyici oluyor.
JAPONLARDAN 8 YIL DAHA KISA YAŞIYORUZ
Türkiye’de ortalama yaşam süresinin kadınlarda 79 yıl, erkeklerde 74 yıl civarında olduğunu açıklayan Dr. Mehmet Portakal, Japonlar’dan ortalama 8 yıl daha kısa yaşamamızın nedenini şöyle anlattı:
1- BESLENME: Künefeden şifa beklemek
Japonlar miso çorbası içerken biz, kebap, künefe ve baklavayla kutlama yapıyoruz. Fazla tuz, fazla şeker, fazla işlenmiş gıda, kızartmalar ve gece yenen dev porsiyonlar uzun ömrümüzü biraz 'kısaltıyor.'
2- HAREKET: Spor salonu kartı cüzdanda bekliyor
Türkler olarak hareket etmeyi unutuyoruz. Japonlar yürürken biz asansörle iki kat çıkıyoruz. Japon yaşlıları Tai Chi yaparken, bizim yaşlılarımız torunları bahane edip daha fazla oturuyor.
3- STRES: Eğlenceyi severiz ama çabuk parlarız
Japonlar sakin ve sade yaşarken, biz trafikte sinirleniyor, haberleri izlerken tansiyon yükseltiyor, her şeyi çok ciddiye alıyoruz. Stres bağışıklık sistemini bozuyor, iltihaplanmayı artırıyor ve bizi daha erken yaşlandırıyor.
4- SOSYAL BAĞLAR: Kahvehane var ama ikigai (varlık nedeni) yok
Bizde de sosyal ilişkiler güçlü ama emeklilik sonrası boşluk, yalnızlık ve “Hayatımın anlamı ne?” sendromu olabiliyor. Japonlar ikigai ile hayata tutunurken, biz emekli olunca “Ne yapacağım şimdi?” diye düşünebiliyoruz.
İŞTE TÜRK İŞİ ÖMÜR UZATMA TEKNİKLERİ
Dünyanın en uzun yaşayan insanları arasında Japonlar açık ara önde yer alıyor. Ülkede miso çorbalarını kaşıklarken 100. yaş günlerini kutlayan amcalar, yeşil çaylarını yudumlarken torunlarının çocuklarıyla oynayan nineler var. “Neyse ki bizim de kendimize özgü ömür uzatma yöntemlerimiz var” diyen Dr. Mehmet Portakal, Türk işi ömür uzatma yöntemlerini şöyle sıraladı:
1- TÜRK KAHVESİ İÇMEK: Japonların yeşil çayı varsa, bizim de antioksidan deposu Türk kahvemiz var. Günde 1-2 fincan, beyin sağlığını destekliyor ve Alzheimer riskini azaltıyor.
2- DOĞAL FERMENTE GIDALAR: Japonlar natto yiyor, biz turşu ve yoğurt tüketiyoruz. Probiyotik açısından sindirim sistemimizi güçlendiriyor ve bağışıklığı destekliyor.
3- MİSAFİRPERVERLİK VE KAHKAHA: Araştırmalar gösteriyor ki sosyal ilişkiler uzun ömür için kritik. Ailecek yapılan sofralar, dost meclisleri ve bol kahkaha mutluluk hormonlarını artırıyor.
4- HAMAM VE KAPLICALAR: Japonların onseni varsa, bizim de termal kaplıcalarımız var. Bağışıklık, cilt sağlığı ve eklemler için birebir.
5- ZEYTİNYAĞLILAR VE AKDENİZ DİYETİ: Zeytinyağlılarımız ve Akdeniz tipi beslenmemiz, Japon mutfağı kadar sağlıklı. Özellikle Ege ve Akdeniz mutfağında bol sebze, zeytinyağı, balık ve tahıl tüketmek kalp-damar hastalıklarını azaltıyor.
6- Japonların yüzde 80 kuralı bulunuyor. Biz de Müslümanlıkta da bir reçete olarak sunulan önerileri hatırlayabiliriz. "Acıkmadan sofraya oturmayın, tam doymadan sofradan kalkın"ı, "Midemizin üçte birini yemek, üçte birini su, üçte birini de boş bırakma"yı tavsiye eden, sağlıklı yaşam için çok güzel reçeteler sunulmuştur.
JAPON GİBİ YAŞAMAK MÜMKÜN MÜ?
"Japonların uzun ömrü bir sır değil, bir yaşam tarzı” diyen Dr. Mehmet Portakal, sözlerini şöyle noktaladı:
“Eğer biraz Japon disiplini, biraz Akdeniz sağlığı ve biraz da Türk neşesi ekleyebilirsek, süper asırlık olamasak da sağlıklı ve mutlu bir ömür sürebiliriz.”
