Her yaşa aşı lazım!

Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Ali Torunoğlu, “Pnömokok Aşıları Sempozyumu”nda, bakanlığın rutin aşı programının bebek ve çocukları 11 hastalığa karşı koruduğunu söyledi. Türkiye’deki aşılama oranlarının yüzde 96’ya ulaştığını, bunun önemli bir oran olduğunu anlatan Torunoğlu, rutin aşıların ülkenin her yerinde ücretsiz uygulandığını hatırlattı.

Sağlık Bakanlığı ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği tarafından düzenlenen sempozyumda bu aşıları ücretsiz uygulanması şartıyla özel hastanelere de verdiklerini kaydeden Torunoğlu, geçen yılın kasım ayından beri zatürre aşısının da aşı programına eklendiğini bildirdi.

‘Aşı eşittir çocuk’ değil

Uygulamaya öncelikle kış şartlarının ağır olduğu Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde başlandığını, ocak başından itibaren yurt çapında yaygınlaştırıldığını belirten Torunoğlu, şöyle konuştu:

“Sistemin iyi işlemesi için ailelerle iletişime geçmek çok önemli. Ailelerin itimat duyarak çocuklarını aşılatması büyük önem taşıyor. Biz bugün bunu başarmış durumdayız. 2009’daki temel hedefimiz ise aşı eşittir çocuk denkleminin doğru olmadığı, erişkinlerin özellikle risk grubundakilerin de aşılanmasının gerekli olduğu kanısını yerleştirmek. 65 yaş ve üstündekiler ile kronik hastalığı olanlara zatürre, Hepatit -B ve tetanos gibi aşıları yaptırmalarını öneriyoruz.”
Zatürree aşısının sosyal güvence kapsamında olsun ya da olmasın tüm bebeklere ücretsiz uygulandığını vurgulayan Torun-oğlu, aşının 2, 4, 6 ve 12. aylarda birer doz uygulandığını, bu yaş gruplarında olup aşılanmamış bebeklere ise yine farklı dozlarda aşı uygulandığını söyledi.

Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da, dünyada en fazla ölüme neden olan pnömokok bakterisinin zatürree dışında orta kulak iltihabı, menenjit ve sinüzit gibi hastalıklara da yol açtığını belirtti. Bu bakterinin, bademcik hariç, vücudun üst bölgesindeki enfeksiyonların tümünde etken olduğunu anlatan Ceyhan, Türkiye’nin dünyada zatürree aşısını aşı programına alan 20 ülkeden biri olduğunu söyledi. Çocukların yüzde 60’ının bu bakterinin taşıyıcısı olduklarını, ailesinde çocuk bulunan yetişkinlerin yüzde 30’unda da bu bakterinin görüldüğünü kaydeden Ceyhan, “Dolayısıyla bebeklikte yapılan aşıyla kaynak kurutulunca, yetişkinler de bundan korunmuş oluyor” şeklinde konuştu.

Ölümler azaldı
Vanderbilt Üniversitesi’nden Dr. Carlos Grijalva da, dirençli ve bulaşıcı olan pnömokok bakterisinin büyük oranda ölüme yol açtığını belirterek, “Aşı sayesinde çocuklarda zatürreeden ölümler azaldı” dedi.

Boston Üniversitesi’nden Prof. Dr. Stephan Pelton ise zatürree aşısıyla menenjit, zatürree ve orta kulak iltihabı gibi hastalıklarda azalma olduğunu söyledi. Bunun toplumda antibiyotik kullanımının da düşmesine neden olduğunu vurgulayan Pelton, Türkiye’de de zatürree aşısının rutin aşı programına alınmasıyla beş yıl içinde benzer bir durumun yaşanabileceğini ifade etti.

En çok öldüren bulaşıcı hastalık

Dünya üzerinde en çok ölüme yol açan bulaşıcı bir hastalık olan zatürreeden (pnömoni) yılda ortalama 4 milyon çocuğun hayatını kaybediyor. Yapılan takip çalışmalarında yılda yaklaşık 250 çocuğun pnömokoka bağlı menenjit geçirdiği ve bunların 50 kadarının hayatını kaybettiği bildirildi. Ülkede her yıl pnömokokun etken olduğu 2 bin 500 kana mikrop karışması, 250 bin zatürree, 2.5 milyon orta kulak iltihabının görülebildiği hesaplandı. Pnömokokun bir diğer özelliği de bulaşmanın önlenmesindeki zorluk. Hastalık için kaynağın esas olarak hastalık bulgusu göstermeyen taşıyıcılar olduğu kaydediliyor.

Taşıyıcılık ilkokul çocuklarında yüzde 29-35, 6-8. sınıf çocuklarında yüzde 9-25; erişkinlerde ise evde çocuk varsa yüzde 18-29, yoksa yüzde 6 oranında. Okul öncesi çocukların ise yaklaşık yarısı pnömokoku boğazında taşıyor. Yoğun klinik araştırmalar sonucunda farklı bir teknoloji kullanılarak çocuklarda sık rastlanan yedi tipe karşı geliştirilen konjuge pnömokok aşısı iki yaşın altındaki çocuklarda da etkili bir koruyuculuk sağlamakta.