Ramazan’da baş ağrıları niçin artar?
Ramazan ayında oruç tutan kişiler sık sık baş ağrısından şikayet etmektedirler. Ramazan’ın yaz aylarına denk gelmesi sebebiyle uzun süren açlık ve susuzluk halinin olması, geceleri sahur nedeniyle uyku düzeninin bozulması ve sağlıklı beslenme kurallarına uyulmaması, baş ağrılarının artmasına ve şiddetlenmesine neden olmaktadır. Ayrıca günlük yaşamda fazla sigara ve ciddi anlamda kafeinli içecek tüketen kişilerde de oruç sürecinde nikotin ve kafein yoksunluğuna bağlı baş ağrılarında artış görülmektedir. Hipertansiyonu olan hastalarda uzun süren açlık sonrasında aşırı yemek yeme sonucu tansiyon yükselmesine bağlı baş ağrıları ortaya çıkmaktadır. Bazı hastalarda da, uzun süreli açlık sonucu kan şekeri düşmesine bağlı baş ağrıları oluşabilmektedir.
Ramazan ayında orucu bozmadan ve ilaç kullanmadan baş ağrılarını hafifletmek için nelere dikkat etmeliyiz?
•Sahura mutlaka kalkılmalı ve açlık saatlerini kısaltmak için son saatlerde yemek yenmelidir.
•İftarda yemeğe çorba ile başlanmalı ve bir süre dinlenip sonra ana yemeğe geçilmelidir. Az yağlı hafif yemekler tercih edilmelidir. Boş olan mideye aşırı yemekle yüklenmek tansiyonu aniden yükseltebilir. Bundan dolayı yavaş tempoda yemeğe devam edilmelidir.
•İftar ile sahur arasında bol su tüketimi uzun süren açlık dönemi için faydalı olacaktır.
•Sahurda fazla şekerli besin tüketimi oruç süresinde su ihtiyacını artıracağı için tercih edilmemelidir. Proteinden zengin diyet tercihi uygundur.
•Migren hastalarının ağrılarını tetiklediğini bildikleri yiyeceklerden iftarda ve sahurda uzak durması gerekir.
•Migren hastalarının ve gerilim tipi baş ağrısı tanısı olup stresli ortamlarda bulunan kişilerin gün içinde öğlen saatlerinde kısa süreli uyuması vücudu rahatlatacaktır.
•Gün içinde stresli ortamlardan uzak durmak, fazla gürültülü ortamda bulunmamak, uygun ise kitap okumak ve müzik dinlemek, hafif tempoda kısa süreli yürüyüşler yapmak oruçlu kişiyi rahatlatacaktır.
•Gerilim tipi baş ağrısı teşhisi olan hastaların ağrı yakınmasının başlangıcında nefes ve gevşeme egzersizlerini yapmaları ağrıları hafifletecektir.
Baş ağrısını dindirmek için neler yapmalıyız?
Ramazan ayında baş ağrısı şikayeti olan hastaların özellikle ağrının tipine ve şiddetine dikkat etmesi gereklidir. Eğer daha önce yaşadığı ve şiddeti fazla olmayan bir ağrı yaşıyor ise sadece doktoruna danışması yeterli olabilir. Fakat ağrının şiddeti gittikçe artar ve karakter değiştirirse, oruç tutan hastanın bir hekime başvurması önerilir. Özellikle hipertansiyon ve dahili sorunları olan kişilerin sağlıklı beslenme kurallarına uymaması sonucunda kritik tıbbi sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. Bu gruptaki hastaların böyle bir durumda bir sağlık kuruluşuna başvurmasını sağlamak gereklidir.
Oruç migreni tetikler mi, migren hastaları nelere dikkat etmeli?
Ataklar halinde gelen migren ataklarının bazı hastalarda Ramazan ayında sıklaştığı bilinmektedir. Bunun en önemli sebebi uzun süreli açlıktır. Migren ağrısı saatlerce sürebilen, genellikle başın bir yarısında etkili olan, bulantı ve kusmanın sıklıkla eşlik edebildiği bir ağrı tipidir. Hastalar atak sırasında fazla ses, ışık ve kokuya hassasiyet göstermektedirler.
Migren hastalarının bu ayda diğer kişilere göre daha dikkatli olmaları gerekir. Özellikle sahura düzenli kalkılmalı ve açlık süresi kısaltılmalıdır. Bol su tüketimi de bu hastalar için çok faydalı olacaktır. Aynı zamanda günlük yaşamda migren ataklarını ortaya çıkardığı besinleri bilen hastaların bu ayda iftar ve sahurda bu besinlerden uzak durmaları gerekmektedir.
Migren hastaları Ramazan ayı boyunca ağrıları için koruyucu tedavi alıyorsa bu tedaviyi devam ettirmeleri gerekmektedir.
Nöroloji Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Halil Narlı
Medical Park Silivri Hastanesi