Bisiklet özgürlüktür…
Rüzgârı yüzünüzde hissederek pedal çevirirken hayallere dalmak ve yaşadığını hissetmek tarifsiz bir keyif.
Ancak bisikleti günlük hayatta kullanmaya başladığınız anda kurallar devreye giriverir. Başkasının özgürlüğünün başladığı çizgide son bulur iki tekerin özgürlüğü. Toplum hayatının her alanında olduğu gibi trafikte de belirli kurallar ve kanunlar mevcuttur. Hali ile bu kurallar ve kanunlar, trafiğin bir öğesi olan bisikletleri de kapsamaktadır. Peki bu kanunlar ve kurallar nelerdir?
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde trafik ile ilgili tüm düzeni sağlayan ve kuralları belirleyen; T.C. Karayolları Trafik Kanunu’dur. Trafiğin bir bireyi olan bisiklet ile ilgili maddeler ise 2918 sayılı T.C. Karayolları Trafik Kanunu’nda yer almaktadır. Bu yasaya göre;
Madde 3c (10) bendi: Bisiklet, en çok 3 tekerleği olan ve üzerinde bulunan insanın adale gücü ile pedal veya el ile tekerleği döndürülmek suretiyle hareket eden ve yolcu taşımalarında kullanılmayan motorsuz araçtır. Azami sürekli gücü 0,25 KW’ı geçmeyen, hızlandıkça gücü düşen ve hızı en fazla 25 km/saate ulaştığında pedal çevrilmediği takdirde gücü tamamen kesilen elektrikli bisikletler de bu sınıfa girer.
Bisiklet; insan gücü ile çalışan, doğa ile dost, çevre ve hava kirliliğine sebep olmayan bir ulaşım aracıdır. Trafikte bulunmak, tüm motorlu araçlar gibi bisikletin de hakkıdır. Günümüze dek kültürel sosyal nedenler ile süregelen günümüz düzeninde bisikletin trafikte yeterince yer almamış olması, bu gerçeği değiştirmemektedir.
Madde 37: Bisiklet için plaka ve sürücü için ehliyet gerekli değildir. Bisikleti karayolunda sürmek için 11 yaşını bitirmiş olmak yeterlidir.
Bisiklet kullanabilmek için diğer motorlu araçlarda olduğu gibi prosedürler yoktur. Ancak ehliyet ve plaka olmaması bisikletin ve bisiklet sürücüsünün trafikteki sorumluluklarının olmadığı anlamına gelmemektedir. 11 yaşını bitirmiş her birey trafikte bisiklet kullanma hakkına sahiptir.
Ancak Karayolları Trafik Kanunun 22. maddesi (d) bendi uyarınca gerekli görülmesi halinde belediyelerce tescili yapılacak motorsuz taşıtlar için şu esaslar uygulanır: Bu araçlardan bisikletlerin plakaları 10×15 cm, hayvanla çekilen ve elle sürülenlerin 15×20 cm en ve boyunda olur ve saçtan veya uygun bir maddeden yapılır.
Madde 46: Karayolunda en sağ şeridi kullanır ve diğer taşıtlar ile aynı sorumlulukla hareket eder.
Şehir içinde ve şehirlerarası yollarda (otobanlar haricinde) bisikletler, yolun sağ şeridini kullanma hakkına sahiptirler. Motorlu taşıtlar, sağ şeritte seyreden bisikletlere saygı göstermek mecburiyetindedirler. Hızı ne kadar yavaş olursa olsun takip mesafesine aykırı şekilde bisiklete yaklaşmak, korna çalmak ve tacizkar tavırlarda bulunmak doğru değildir. Aynı şekilde bisikletliler de yolun sağ şeridinde, trafik kurallarına uygun bir şekilde ilerlemekle yükümlüdürler.
Madde 66: Bisiklet yolu olan yerlerde karayolunda sürülemez.
Rota üzerinde bisiklet yolu bulunuyorsa, bisikletin bu bisiklet yolunu kullanması gerekmektedir. Bisiklet yolunun bulunduğu rotalarda karayolunun kullanılması doğru değildir ve meydana gelecek bir kazada bisikletli %100 suçludur.
Madde 66 a.) bendi: Karayolunda iki bisikletten fazla bisiklet yan yana süremez.
Özellikle toplu sürüşlerde dikkat edilmesi gereken bir kuraldır.
Madde 66 b.) bendi: İşaret verilmesi dışında çit elle sürülmesi ve genel kurallara uyulması zorunludur.
Sadece dönüşler sırasında işaret vermek amacı ile gidon bırakılabilir. Bunun dışında her ne nedenle olursa olsun (telefon ile konuşmak vs.) ellerin gidondan ayrılması kanuna aykırıdır ve ceza sebebidir.
Madde 66 c.) bendi: Yük ve eşya taşınamaz.
Bisikletler için özel olarak üretilmiş çantalarda, günlük eşyaları taşımak mümkündür. Ancak bunun dışında sürüş güvenliğini tehlikeye atacak şekilde yük veya eşya taşımak yasaktır ve saptandığı durumlarda ceza sebebidir.
Madde 100: Bisikletler için hız sınırı yerleşim yeri içinde 30 km/st yerleşim yeri dışında (bölünmüş yollarda ve şehirler arası çift yönlü yollarda) ise 45 km/st olarak belirlenmiştir
Bu maddelerin haricinde bisikletin trafiğe sağlıklı bir şekilde katılımının sağlanması için, bisiklet sürücüleri, motorlu taşıt sürücüleri ve yayaların uyması gereken bir takım kanun maddeleri de bulunmaktadır. Bu maddeleri de önümüzdeki hafta irdeleyeceğim.
Keyifli, bol pedallamalı haftalar dilerim.