Damar Tıkanıklığınız Varsa!

Geçen hafta bacak damar tıkanıklığı ile ilgili bilgiler vermiş ve hastalığın ne olduğunu, kimlerde görülme olasılığı olduğunu, risk faktörlerini ve tedavi yöntemlerini anlatmıştım. Bu hafta da hastalığı bulunanlar için bir takım bilgiler vereceğim.

Bacak damarlarında tıkanıklığı olan bir hastanın nelere dikkat etmesi gerekir?
Hastalığın oluşumuna sebep olan her türlü faktörün ortadan kaldırılması gerekmektedir. Ailesel faktörler kaçınılmaz ve değiştirilemez faktörlerdir. Ancak bu hastaların sigarayı bırakmaları, hayatlarına sporu dahil etmeleri, kilo vermeleri gerekmektedir. Bacak damarlarında tıkanıklık bulunan bireylere haftada en az 3 kez, 45-60 dk. spor temposunda yürümeleri önerilir. Bununla birlikte hipertansiyon, hiperlipidemi ve şeker hastalığı gibi faktörlerin de uygun şekilde kontrol altında tutulması gerekmektedir.

Sadece bu önlemlerin alınması bile hastalarda, 3-6 ay içerisinde yürüme mesafesinde 1,5-2 kat artışa neden olmaktadır.

Bu hastalarda ilaç tedavisi etkili midir?
Damar tıkanıklığında kullanılan ve etkinliği kanıtlanmış ilaç tedavileri mevcuttur. Özellikle kan sulandırıcı ve damar düzenleyici bir takım ilaçlar, kullanılmaya başlandıktan sonra 3-6 ay içerisinde yürüme mesafesini 2 kata kadar arttırabilmekte, var olan istirahat ağrılarını geçirebilmektedirler.

En sık kullanılan ilaç tedavisi, genişletici ve kan sulandırıcı etkisi olan ilaçlardır.

Periferik Damar Hastalığı’nda ilaçlar mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.

Diğer tedavi seçenekleri nelerdir?
Hayat şartlarındaki değişikliklerin yapılmasına ve ilaç tedavisine rağmen beklenen sonuçların elde edilemediği hastalarda girişimsel tedavi yöntemleri ile cerrahi tedavi yöntemleri uygulanmaktadır.

Girişimsel Tedavi Yöntemleri
Anjiografi eşliğinde yapılan müdahalelerdir. Dünyada ve ülkemizde sık olarak uygulanan etkili bir tedavi yöntemidir. İşlem esnasında daralmış veya tıkanmış damar bölgesi ince tel sistemleri ile geçilip darlığın yerleşim yeri ve uzunluğuna bağlı olarak aynı tel sistemi üzerinden bölgeye ulaştırılan aterektomi (damar tıkanıklığına sebep olan plakların temizlenmesi), balon ve stent sistemleri ile tedavi mümkün olmaktadır. Hastalar işlem süresinde kullanılan tekniklere ve işlemin süresine göre işlemden 6-8 saat sonra veya ertesi gün taburcu edilmektedirler.

Cerrahi Tedavi Yöntemleri
Çok uzun veya tam tıkanıklığı olan, girişimsel yöntemlerin uygulanamadığı veya girişimsel yöntemler sonrasında tekrarlayan darlıklarda başvurulan yöntemlerdir. Temel olarak iki tip cerrahi tekniği vardır; bypass ve plakların temizlenmesi. Bypass cerrahisinde, tıkanıklığın öncesinden sonrasına, ya vücuttan alınan toplardamar ya da yapay damarlar aracılığı ile yeni bir yol oluşturulmaktadır. Yani bu yöntemde kan, alternatif yeni bir yol aracılığı ile tıkanıklığın ötesine götürülmektedir. Plakların temizlenmesi işleminde de tıkanıklığın olduğu bölgede, damar açılmakta, içi temizlenmekte ve yeniden tamir edilmektedir.