Hamilelik süresince annenin beslenmesi ve yaşam şekli hem kendi sağlığı hem de bebek sağlığı için çok önemlidir. Bebeğin anne karnında bedensel ve zihinsel olarak gelişmesi annenin sağlıklı beslenmesine bağlıdır. Yetersiz ve dengesiz beslenmesi hem anne sağlığında hem de bebek sağlığında ciddi sorunlara neden olabilir. Bebekte erken doğum riskinin artırması, gelişim yetersizliğinin görülmesi, bebeğin düşük doğum ağırlıklı doğması ve ölü doğum riskinin artırması gibi birçok sağlık sorunu görülebilir.
Hamilelik süresince annede maksimum 10-12 kg kilo artışının olması ve buna uygun bir beslenme programı uygulanması gerektiği önerilmektedir. Gebeliğin ilk 3 ayı boyunca annede 1-3 kg, ikinci 3 aylık sürede 4-5 kg ve son 3 aya girildiğinde 5-6 kg kilo artışı olabilir. Bu dönemde annenin metabolizmasının çalışması için gerekli olan enerji ihtiyacı yaklaşık %20 oranında artar. Hamilelik sürecinde annenin zayıflama diyetleri, detoks programları ve kalorisi düşürülmüş şok diyetler yapmaması gerekir. Bu süreç boyunca anne; mide ekşimesi, kabızlık, bulantı ve kusma gibi sağlık sorunları yaşayabilir. Bulantı ve kusma gibi en sık görülen şikayetlere karşı su tüktiminin yemek ile birlikte olmaması; kızartma ve baharatlı besinleri tüketmekten kaçınmak gibi önlemler alınabilir.
Gebelik süresince artan besin ögesi ve kalori ihtiyacının karşılanması için tüketilen besinlere de özen gösterilmelidir. Hamilelik boyunca özellikle demir, folik asit ve kalsiyum minerallerini içeren besinlerin yeterli miktarda alınmasına dikkat edilmelidir. Vitamin ve minereal yetersizliği ilerleyen zamanlarda anne ve bebekte ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Mineral yetersizliğinde bebekte nöral tüp defekti, anemi, kemik gelişiminde yetersizlik; annede ise preeklamsi, anemi, diş çürümesi ve kemiklerde yumuşama gibi sağlık sorunları görülebilir.
Gebe annelerin beslenmesi için 8 ipucu
· Kalsiyum ve protein ihtiyaçlarının karşılanması için günde 2 bardak süt-yoğurt ve 2 kibrit kutusu kadar peynir tüketilmesi gerekir.
· Hamilelik süresince B grubu vitaminlerinin(tiamin, niasin, riboflavin) gereksinimi artar. Bu yüzden tam tahıl, buğday, çavdar gibi esmer ekmek çeşitleri beslenme programında bulunmalıdır.
· Yumurta, kırmızı et, tavuk eti veya balık gibi protein kaynakları düzenli olarak tüketilmelidir. Bu besinler yerine kurubaklagil yemekleri de tercih edilebilir.
· Folik asit kaynağı mercimek, ceviz, yumurta, kuşkonmaz, brokoli, avokado ve yeşil yapraklı sebzeler beslenme planında ter almalıdır.
· Konserve ve dondurulmuş gıdalar yerine lif kaynağı olan taze sebze ve meyveler tüketilmelidir.
· Kurubaklagil ve sebzelerin pişirilme suları vitamin ve minerallerden zengindir; bu yüzde haşlama suları yemeğe eklenebilir.
· Bebek gelişimi ve anne sağlığı için bütün besin gruplarından tüketilmeli ve besin çeşitliliğine özen gösterilmelidir.
· Sindirim sistemi sorunlarının yaşanmaması için sıvı tüketimine özen gösterilmelidir. Çay, kahve gibi içeceklerin tüketimi sınırlandırılmalı ve günde 8-10 bardak su mutlaka içilmelidir.
Dyt. Cansu Temel
Sağlıklı beslenme, kişiye özel diyet planları ve zayıflama konularında soru sorabilirsiniz: dytcansutemel@hotmail.com
Websitem: www.diyetisyencansutemel.com