Yağda eriyen bir vitamin olan D vitamini, kemik ve diş sağlığı için önemlidir. En önemli özelliği ince bağırsaklardan kalsiyum ve fosfor emilimini kontrol ederek; kemik yapımında ve dişlerin sertleşmesinde görev almasıdır. Vücutta eksikliği en sık görülen vitamin çeşidi olan D vitamini eksikliğinin en önemli belirtilerinden biri kemiklerde ağrıların olmasıdır. D vitamini yetersizliğinde kemik mineralizasyonu bozulur, büyüme çağındaki çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde ise osteomalasia ve osteoporoz görülebilir. Aynı zamanda D vitamini yetersizliği; diyabet, obezite, hipertansiyon, varis ve kalça kırıklarının görülme riskini de arttırır.
Gebe ve emzikli kadınlarda, büyüme çağındaki çocuklarda, yaşlılarda, karaciğer ve böbrekte emilim bozukluğu yaşayanlarda D vitamini eksikliğinin görülme riski daha fazladır. Özellikle gebe ve emzikli kadınların yeterli miktarda D vitaminine sahip olup olamadığı hem anne hem de bebek sağlığı için çok önemlidir.
Vücuda D vitamini 2 kaynaktan alınabilir. Bu kaynakların vücuda alınması güneş ışığı ve besinler yolu ile olur. D vitamini ihtiyacımızın yaklaşık %90’ı güneş ışınlarından sağlanır, geri kalan %10’u ise besinler aracılığı ile vücuda alınabilir. Güneş ışını sayesinde deride sentezlenen D vitamini kana geçer, oradan da kas ve yağ dokusunda depolanabilir. Vücutta eksikliğin giderilmesi için yeterince güneş ışığından faydalanılmalı ve D vitamini kaynağı olan besinler tüketilmelidir. D vitamini eksikliği olan kişilerin, güneş ışınından faydalanabilecekleri zamanlarda özellikle yüz ve kollar açıkta kalacak şekilde 30-35 dakika kadar yürüyüş yapmaları önerilmektedir.
D vitamini içeren besinler:
· Somon, sardalya, ringa, uskumru ve morina balık türleri D vitamininden zengindir ve yeterli miktarda D vitaminini içerir.
· Yumurta sarısı, karaciğer, süt ve et D vitamini içeren diğer besin çeşitleridir.
D vitamini ısıya ve pişirilmeye dayanıklı bir vitamindir. Gıdalarda düşük miktarda bulunduğundan eksikliği sık görülür. Ancak güneş ışığı ile birlikte D vitamini kaynağı olan besinlerin alınması eksikliğinin giderilmesinde önemlidir.
Dyt. Cansu Temel
Sağlıklı beslenme, kişiye özel diyet planları ve zayıflama konularında soru sorabilirsiniz: dytcansutemel@hotmail.com
Websitem: www.diyetisyencansutemel.com