23.07.2018 - 14:30 | Son Güncellenme:
Çıyan sokması havaların ısınmasıyla beraber çok fazla gündeme gelmeye başladı. Çıyanlar, çıyangiller sınıfına ait böceklerdir. Kırkayaklara benzemelerinden dolayı genellikle kırkayak böcekleri ile karıştırılmaktadır. Çıyanların kırkayaklı olduğu düşünülse de bu düşünce kesinlikle yanlıştır. Çıyanların ayakları, 15 ile 177 çifttir. Çıyanların renkleri farklılık göstermektedir. Kırmızı ile sarı renk arasında olabilirler.
Çıyanların baş kısımlarında uzun hassas antenleri bulunmaktadır. Küçük ağızları ve zehir bezelerinin bulunduğu pençe gibi büyükçe organları vardır. Çoğu cins çıyan aslında etobur hayvanlar olup geceleri avlanmaya çıkarlar ve solucan, örümcek ve küçük omurgalılar gibi kurbanlarını pençeleriyle paralize ederler.
Çıyanlar genellikle geceleri aktif olurlar ve sıcak havalarda ortaya çıkarlar. Çıyanlar yaz mevsiminde genellikle yeşilliğin bol olduğu arazilerde görünürler. Çok hızlı hareket eden çıyanlara dair en çok merak edilen sorulardan bir tanesi de çıyan sokması tehlikeli midir sorusudur.
Çıyan sokması tehlikeli midir?
Çıyan sokması tehlikeli bir durumdur. Çünkü çıyanlar avlarını etkisiz hale getirebilmek için içlerinde zehir barındırırlar. Çıyanlar içinde bulundurdukları zehri savunma amaçlı etrafındaki diken tipindeki ayaklarından bulaştırmaktadırlar.
Çıyan zehri insanlara zarar verir mi?
Çıyan zehrinin insanlara karşı ölümcül bir tehlikesi bulunmamaktadır. Ancak çıyan zehri insan vücudunda kaldığında ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilmektedir. Bu nedenden dolayı çıyan sokması durumunda bir sağlık kurumuna görünmekte fayda vardır. Çıyan zehri, alerjik bünyeye sahip olanlarda, yaşlılarda ve çocuklarda tehlikeli olabilir. Yaşlılarda çıyan zehri vücutta kaldığında felç gibi ciddi sağlık sorunlarını beraberinde getirebilir.
Çıkan sokmasında ne gibi belirtiler ortaya çıkar?
Çıyan sokması durumunda doku delinir ve zehir çıyan tarafından derinin altına enjekte edilir. Bu durum gerçekleştiğinde deride doku bozulması meydana gelmektedir. Çıyan sokmasında deride hasar meydana gelmesinin nedeni çıyanın zehrinin dokuya zarar vermesinden kaynaklanmaktadır.
Çıyan sokmasında vücutta ne gibi belirtiler ortaya çıkar?
Çıyan sokmasında vücutta;
Şiddetli kaşıntı
Ciltte yanma hissi
Yoğun bir şekilde ısırığın olduğu bölgede ağrı beraberinde ise cilt üzerinde kızarıklık, morarma ve şişlik meydana gelmektedir.
Çıyan sokmasına acil bir müdahale yapılmazsa eğer aşağıda vermiş olduğumuz belirtiler ortaya çıkabilir;
1- Düzensiz kalp atışı ve kan basıncında artış
2- Isırılan bölgede gözle görülür şekilde meydana gelen doku hasarı
3- Mide bulantısı, kusma ve göğüs ağrısı
4- Eklemlerde ve kaslarda meydana gelen kasılmalar
5- Şiddetli baş ağrısı
Çıyan sokmasına karşı ne gibi önlemler alınmalıdır?
Çıyan sokmasına karşı ilk müdahaleyi evde yapmak yerine en yakın sağlık kurumuna görünmek, yapılacak en sağlıklı yöntemlerden bir tanesidir. Yukarıda da bahsettiğimiz çıyan zehir barındıran bir hayvan olsa da bu zehrin insanlarda ölümcül bir tehlikesi bulunmamaktadır. Ancak bu zehirler bünyeden bünyeye farklılık gösterdiğinden mutlaka bir sağlık kurumuna görünmekte fayda vardır.
Çıyan sokmasına karşı yeşillik ve bahçe bulunan ortamlarda çıplak ayakla gezilmemesi gerekmektedir. Aynı zamanda evde yaşayan evcil bir hayvanınız bulunuyorsa çıyanlar onlara karşı ciddi bir tehdit oluşudur. Bu nedenden dolayı eğer evin veya bahçenin herhangi bir yerinde çıyanla karşılaşırsanız uzman ekipler tarafından bulunduğunuz ortamın ilaçlanmasını talep etmeniz en doğru korunma yöntemlerinden birisi olacaktır.