29.01.2019 - 14:47 | Son Güncellenme:
Son yıllarda glutensiz beslenme moda haline geldi ve hatta gıda sektörü de pazarlama taktiği olarak kullanır oldu. Bireylerin glütenden kaçınmalarındaki ana nedenlerden biri çölyak hastalığı, ikincisi gluten hassasiyeti ve üçüncüsü de dermatit herpetiformis (bir deri hastalığı) gibi geçerli sağlık sebepleridir.
Bu tür hastalıklarda glüten ince bağırsakta iltihaplanmaya sebebiyet verir. Bazı kanıtlar glütensiz bir diyetin bazı irritabl bağırsak sendromu, bir nörolojik bozukluk olan; gluten ataksisi, tip 1 diyabet ve HIV ile ilişkili enteropatisi olanlarda da yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Bunların ötesinde glütensiz bir diyetin herhangi bir sağlık faydası sunduğunun kanıtları azdır.
Glutensiz beslenme yanında yenen daha fazla kırmızı et, tam yağlı süt ürünleri, nişastalı sebzeler, şeker ve yağ yüksek kolesterole, doymuş yağ, sodyum ve istenmeyen kalori alımlarına yol açar. Herhangi bir rahatsızlığınız yoksa komple glütensiz bir diyete girmeden de buradaki birbirinden çeşitli besin değeri zengini glutensiz tahıllara beslenmenizde yer verebilirsiniz.
Beslenmede önemli olan renklilik ve çeşitlilik.
1- Hangi tahılların gluten içerip, hangilerinin içermediği hakkında bilgi sahibi olun.
Gluten içerenler: buğday, çavdar, arpa, malt, bulgur, kuskus, durum buğdayı, irmik, matzah, tritikale, spelt ve kamut. Örneğin; Tritikale buğday ve çavdardan yapılmış bir çapraz hibrittir Bu tür tahıllar bazenglütensiz diye belirtilmediği durumlarda glutensiz herhangi bir tahılla çapraz kontaminasyona maruz kalmış olabilir. Böyle bir durum gluten içermeyen bir ürünü glüten içerir hale getirir.
Glütensiz tahıllar: Darı, yulaf, kinoa, amaranth, pirinç, yabani pirinç, karabuğday, sorghum ve tefftir.
2- Mutfaktaki glüten içeren ürünlerden kurtulun.
Buzdolabınızı, kilerinizi kontrol edin. Buğday unu gibi bariz akla gelen ürünlerin yanı sıra hazır olarak aldığınız paketlenmiş ve işlenmiş tüm besinlerin besin etiketlerini kontrol edin. Örneğin soya sosunun ilk bileşeni genellikle buğday olur, bunun dışında atıştırmalık ürünlerde, soslarda, salata soslarında, kahvaltılık gevreklerde bulunabilir.
3- Glütensiz, yapabileceğiniz pratik tarifler bulun ve bir alışveriş listesi oluşturun.
Kinoanın tadını merak mı ediyordunuz işte size besin değeri açısından zengin bu besini diyetinize ekleme şansı. Glutensiz bir diyet nişasta veya tahıl içermeyen bir diyet olmak zorunda değildir. Mısır ve patates bu ihtiyacınızı karşılamaya yardımcı olur. Doğal olarak etler, baklagiller, meyve ve sebzeler glutensizdir. Belki glutensiz diyet 5-7 porsiyon günlük meyve ve sebze ihtiyacınızı da karşılamaya yardımcı olacaktır.
4- Glutensiz ürünler satan marketleri ya da internet sitelerini keşfedin. Besin etiketleri okumayı alışkanlık haline getirin.
Glutensiz markalara kısa sürede aşina olacaksınız. Glutensiz makarna, kraker, waffle vb. ürünler ilk etapta glüten içerenleriyle karşılaştırdığımızda alıştığınız lezzette gelmeyebilir. Birkaç deneme, yanılma ve alışma sürecinden sonra size uygun olan ürünü rahatlıkla seçebileceksiniz. Besin etiketlerini muhakkak okuyun glütensiz olan ürünlerde zaman zaman glüten içeren muadilleri gibi yüksek oranda rafine karbonhidrat, yağ, şeker ve tuz içerebilir, protein içerikleri düşük olabilir. Hazır ürünleri arada tat değişikliği olsun diye kullanın, sürekli tercih etmeyin.
5- Evinizin dışında da glütensiz yaşam tarzını benimseyin
Evi glutensiz güvenli bir sığınak haline getirdik sıra dışarıda gezerken de glutensiz kalmanın yollarını bulmakta. İlk başlangıç noktası size en yakın olan kişinin bu konudaki bilincini yükseltmek. Aileniz ve arkadaşlarınız siz açıklamadığınız müddetçe anlamayabilir. Bazıları diğerlerinden daha anlayışlı olabilir. Kısıtlayıcı yönlerinden ziyade pozitif yönlerine odaklanın ve nasıl daha iyi hissettiğinizi ya da hissedeceğinizi açıklayın. Artık dışarıda yemek çok daha kolay hale geldi çünkü gün geçtikçe daha fazla restoran menülerine glütensiz yemek alternatiflerini koymaya başladı. Gideceğiniz yerin menüsüne bile online olarak ulaşıp önceden bilgi sahibi olabiliyorsunuz.