Fas’ın renkli dünyasında...
26.05.2024 - 02:01 | Son Güncellenme:
UĞUR YILDIRIM
Tarihin kuytularında mistik bir nefes almak için Fas en gözde rotalardan... Atlas Okyanusu’nun kıyısındaki Kazablanka’dan masmavi evleriyle Şafşavan’a ziyaretçileri masalsı bir yolculuğa çağırıyor.
UĞUR YILDIRIM- Fas, kendine has renkleri, ilham verici şehirleri, tarihi, kültürü, sarayları, meydanları, çarşıları, yemekleri ile Kuzey Afrika’nın en dikkat çekici ülkelerinin başında geliyor. Vizesiz yurt dışına çıkmak isteyen Türk vatandaşlarının en gözde rotalarından biri olan Mağrip ülkesi, ziyaretçileri kendine hayran bırakıyor.
Atlas Okyanusu’nun kıyısındaki Kazablanka’da, mavi boyalı masalsı evleriyle Şafşavan’da, yüzlerce yıllık tabakhaneleriyle Fes’de, mistik havasıyla Doğu masallarını andıran Jamal Fna meydanıyla (Faniler Meydanı) Marakeş’te büyüleyici bir tatil sizi bekliyor. Fas’ı baştan sona gezeceğim yolcuğa İstanbul’dan kalkan THY uçağıyla başlıyorum. İlk durağım 1981’den beri UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunan tarihi Fes şehri.
Yüzlerce yıllık tabakhaneler
Bir labirenti andıran Medina’nın (eski şehir) dar sokaklarında yüzlerce turistle yürüyoruz. Tarihin derinliklerindeyiz, Fas’ta Zellij olarak adlandırılan seramik sanatının nakış nakış işlendiği tarihi binaların, camilerin, dünyanın ilk üniversitesinin önünden geçiyoruz. Fas’ın meşhur deri işçiliğinin can damarı olan yüzlerce yıllık Şuvvara Tabakhanesi’ndeyiz. Tabakhanedeki rengârenk kuyularda doğal yöntemlerle üretilen farklı renklerdeki deriler, binlerce vatandaşın geçim kaynağı olmaya devam ediyor. Manzara güzel ama ağır bir koku var. İçeri girmeden elimize tutuşturulan naneden derin bir nefes çekiyorum. Arap coğrafyasının en eski tabakhanesi kabul edilen Şuvvara, kurulduğu 11’inci yüzyıldan bu yana neredeyse hiçbir değişiklik olmadan aynı usullerde çalışmaya devam ediyor. Geniş bir alanda, çoğunlukla daire şeklindeki geniş taş kuyular, kuyuların içinde derileri işleyen işçiler, kuyuların kenarında kurumaya bırakılmış deri parçaları, Fes kentinin sembolü haline gelmiş. Ayakkabı, çanta gibi pek çok ürün için deri üretiminin ana kaynağı olan Şuvvara Tabakhanesi, antik Fes kentinin ve ticaretin can damarı olarak nitelendiriliyor.
Masal şehir Marakeş
Ülkenin kültürel mirasının en önemli parçalarından birini oluşturan Marakeş’e doğru yola çıkıyoruz. Şehir, tarihi ve kültürel zenginlikleri ile her yıl milyonlarca turisti kendine çekiyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Medina’nın dar sokakları, rengârenk çarşıları ve tarihi yapıları âdeta bir açık hava müzesini andırıyor. 12’nci yüzyıldan kalan ve birçok sinema başyapıtına ev sahipliği eden Koutoubia Camii, Bahia Sarayı ve El Badi Sarayı gibi görkemli yapıları, birbirinden güzel bahçeleri ve gecesi ayrı gündüzü ayrı güzel. İksir satıcıları, falcı kadınları, hikâye anlatıcıları, yılan oynatıcıları, seyyar lokantaları ile Marakeş’in Faniler Meydanı, bölgeyi ziyaret edenleri yüzyıllardır aralıksız devam eden masalsı bir hayatın içine sokuyor.
Mavi şehir Şavşavan
Fas’a gelen turist sayısı her geçen gün artıyor. Konuştuğumuz turizmciler geçen seneye kıyasla yurt dışı seyahatlerine ilgide yüzde 80 artış yaşandığını söylüyor. Türk Hava Yolları (THY) da Fas’a olan uçuş sayısını önceki yıllara göre giderek artırıyor. Masmavi evleriyle Fas’a gelen turistlerin uğrak mekânlarından biri olan Şafşavan’a gitmek için ülkenin kuzeybatısına geçiyoruz. Bizi mavi duvarlar, kapılar ve evler karşılıyor. Koca şehirde tüm yapılar, sokaklar, duvarlar maviye boyanmış. Rif Dağları’nın eteklerinde yer alan ve neredeyse tamamen mavinin tonlarının hâkim olduğu kent, ziyaretçilerini âdeta masalsı bir yolculuğa çıkarıyor. Şafşavan’daki mavi evlerin ilginç de bir hikâyesi var. İspanya’dan kaçarak bölgeye gelen Yahudiler, mavinin cennet ve huzuru temsil ettiğine inandıkları için evlerini boyamaya başlıyor. Bu gelenek bölge halkı tarafından da kabul edilip yüzyıllardır devam ediyor.
Naneli çay, Tajin
Fas seyahatinin olmazsa olmazı yeşil çay. Nane, su ve şekerle hazırlanan geleneksel Fas çayı “etey”, halkın günlük yaşantısında en çok tüketilen içecek kabul ediliyor. Faslılar, günün her vaktinde içerisine taze nane yapraklarının atıldığı bu çayı tüketiyor. Berberi, Arap, Yahudi, Afrika ve Mağribi kültüründen unsurlar barındıran Fas mutfağının en önemli yemeği kabul edilen Tajin, ülkeyi ziyaret edenlerin tatmadan dönmemesi gerek bir lezzet. Berberi kökenli olan Tajin, konik şeklinde kapaklı bir güveçte pişiriliyor. İsmini de zaten bu güveçten alıyor. Tavuklu, etli, üzümlü, nohutlu, meyveli, kuzulu, soğanlı neredeyse her çeşidi yapılan Tajin, yemeklerde ekşiyi ve tatlıyı bir arada sevenlerin çok beğeneceği bir lezzet olarak dikkatleri çekiyor.
